1-son davolash fakulteti 117-b guruh talabasi abdillayev umidjonning


Download 0.6 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/7
Sana21.04.2023
Hajmi0.6 Mb.
#1374188
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Abdillayev Umidjon Biologiya 3 gelmentlar

Shistosomatoz - odam va hayvonlarda uchraydigan
surunkali invazion kasallik, gelmint — shistosomalar
qoʻzgʻatadi. Odamda uchraydigan Sh., asosan, 
tropik mamlakatlarda tarqalgan. Bunda badanga
toshma toshadi, bemor hadeb qichinaveradi, 
siyganda siydik yoʻli achishadi va boshqalar Suv
orqali yuqadi.


LENTASIMON CHUVALCHANGLAR(CESTODES)

Tasmasimon chuvalchanglar, sestodlar (Cestoda) — yassi chuvalchanglar sinfi. Hayvonlar
va odam ichagida, baʼzan boshqa organlarida parazitlik qiladi. Gavdasi tasmasimon (nomi
shundan), uz. mm ning bir necha ulushidan 30 m gacha, bosh (skoleks), boʻyin va
strobiladan iborat. Boshida yopishuv organlari (soʻrgʻichlar, ilmoqlar, xartumlar va
boshqalar) joylashgan. Boʻyin qismi oʻsuvchi yosh boʻgʻim (proglotid)lardan iborat. 
Strobilasi, odatda, bir nechtadan oʻnlab, hatto yuzlab boʻgʻimlarga boʻlingan. Jinsiy
organlari germafrodit, har bir boʻgʻimida bitta yoki bir juftdan boʻladi. Tanasi botib kirgan
kipriksiz epiteliy bilan qoplangan. Ichagi boʻlmaydi, tanasining yuzasi orqali ichakdagi
suyuq oziqni soʻrib oladi. Juda serpusht, ayrim turlari bir yilda 600 mln.gacha tuxum
qoʻyadi. Xoʻjayin almashtirib rivojlanadi. Tuxumlari ichida tashqi muxitda 6 ilmokli
onkosfera lichinkalar rivojlanadi. Tuxumlar oraliq xoʻjayin ichagiga tushganida lichinkasi
kon orkali turli organlarga borib, pufak (finna)ga aylanadi.


QORAMOL SOLITYORI
Qoramol solityori bo‘yi 4-10 
m.gacha, odamga gijja
lichinkalari bo‘lgan mol
go‘shtidan va ko‘pincha uy
bekalari xom qiyma tuzini totib
ko‘rayotganda yuqadi. 
Kasallanganda kishi ko‘pincha
ozadi, ko‘ngli aynib, qayt
qiladi, ishtahasi pasayib, ichi
ravon yurmaydi, o‘zi
tajanglashib, boshi aylanadi, 
uyqusi qochadi. Bolalar yaxshi
o‘smay qoladi.


CHO`CHQA SOLITYORI
Uning uzunligi
3 m, ba‟zan esa 5 m gacha borib, boshcha, ya‟n
i skoleks,
bo„yin va 900 tagacha bo„g„imlari bor. Boshchasi
da 4 ta so„rg„ichi va xartumida ikki qator har xil
katta-kichiklikdagi xitinli ilmoqchalari (22–
32 tadan) joylashgan. Mana shu ilmoqchalarining bo
rligi tufayli cho„chqa tasmasimoni qurollangan tasmas
imon deb ham ataladi.
Cho„chqa tasmasimoni proglottidalarining har birid
a yuzlab urug„donlar va uch bo„lakli bitta tuxum
don bo„ladi. Bu chuvalchangning bachadoni qoramo
l tasmasimoni bachadonidan farq qilib, 7-
12 tagacha yon shoxchalar chiqaradi va doimo tu
xumlar bilan to„lib turadi.


EXINOKOKK

Download 0.6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling