10-мавзу: Онг ва руҳият. Билиш, унинг шакллари ва услублари


Download 424.02 Kb.
bet5/10
Sana16.06.2023
Hajmi424.02 Kb.
#1509271
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Онг (2)

Ирода табиатнинг инъоми эмас экан, уни тарбиялаш, камол топтириш шахс хаётида, унинг жамиятдаги уз урнини топишида мухим ахамиятга эга. Зеро, иродасизлик энг улуК ният ва максадларни барбод килибгина колмай, инсоннинг туКри йулдан тойиб кетишига ва турли салбий окибатларнинг келиб чикишига олиб келиши хам мумкин.

Онг ва тил. 

Онг ва тил. Тил онгнинг инсонгагина хослигини исботловчи омиллардан биридир. Хуш, тил деганда узи нима тушунилади?

Тил, бу энг аввало, муайян белгилар тизими демакдир. Аммо, тилнинг хусусиятларини шу билангина чеклаш тугри эмас. Негаки, муайян белгилар тизими хайвонларга хам хос, улар ёрдамида жонзодлар уртасида муайян ахборот алмашинуви содир булади.

Айтайлик, кабутарларининг «мухаббат» ракси, жонзодларнинг хавф-хатар пайдо булганда турли товуш — белгилар ёрдамида бир-бирини огохлантириши, айрим хайвонларнинг узи яшайдиган худудни турли йуллар билан «чегаралаб» чикиши ана шундай белгилар тизимининг узига хос куринишларидир. Лекин, жиддий эътибор бериладиган булса, бу белги — сигналлар тизими узок давом этган эволюция давомида хосил килинган рефлекслар эканлигига ишонч хосил килиш мумкин.

Демак, тил йук жойдан, бирданига пайдо булиб колмаган. Онг инъикос шаклларнинг узок давом этган эвалюциясининг табиий хосиласи булганидек, у билан узвий боглик булган инсон нутки хам ахборот узатишга хизмат киладиган белгиларнинг мураккаблашиб бориши жараёнининг зарурий натижасидир.

Демак, тил йук жойдан, бирданига пайдо булиб колмаган. Онг инъикос шаклларнинг узок давом этган эвалюциясининг табиий хосиласи булганидек, у билан узвий боглик булган инсон нутки хам ахборот узатишга хизмат киладиган белгиларнинг мураккаблашиб бориши жараёнининг зарурий натижасидир.

Демак, тил белгилар тизими сифатида келиб чикишидан катъий назар факат инсонгагина хос ва у онг билан узвий богликдир.

Негаки, тилда онг гавдаланади. Тил ёрдамидагина онг кишининг узи ва бошкалар учун вокеликка айланади. Тилда ифодаланаётган маъно — мазмуннинг англаниши инсоннинг умумий билим даражаси, кизикиши, кобилияти, конкрет шароитдаги кайфияти каби омилларга хам боКлик булади. Тил фикрлаш куроли, мулокот воситаси сифатида доимий такомиллашув жараёнини бошидан кечирмокда


Download 424.02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling