11-Mavzu: Talaffuzning taraqqiyoti

Ikkinchi mashg’ulotda pedagog bergan savollari asosida o’yinning borishini matnda aks etadi va doskaga yezadi: Biz Lola ismli qo’yeirchoqni cho’miltirdik. Sobir vanna olib keldi. Jauon sovuq va issiq suvni quydi. Iroda sovun, sochiq, gubkani olib keldi. Lola qo’g’irchoqni cho’miltirdi. Vali qo’g’irchoqni artib, kiyintirdi.

Ikkinchi mashg’ulotda pedagog bergan savollari asosida o’yinning borishini matnda aks etadi va doskaga yezadi: Biz Lola ismli qo’yeirchoqni cho’miltirdik. Sobir vanna olib keldi. Jauon sovuq va issiq suvni quydi. Iroda sovun, sochiq, gubkani olib keldi. Lola qo’g’irchoqni cho’miltirdi. Vali qo’g’irchoqni artib, kiyintirdi.

Yezilgan matnni bolalar birgalikda o’qiydilar. o’yin qatnashuvchilari va qo’g’rchoqni almashtirilgan holda 3-4 marta takrorlangandan so’ng, bolalar matnni yaxshi eslab qoladilar. Matn xajmi asta syokin murakkablashtirilib kengaytiriladi. Berilgan mashg’ulot namuna sifatida olinadi, pedagoglar esa mashg’ulot mavzusi, matnning hajmi va murakkabligiga borishini o’zgartirishi mumkin.

Keyin bolalarga boshqa topshiriq, ya’ni rasmlarni matnga mos etib qo’yib chiqish vazifasi beriladi. Rasmlarni ko’rib chiqib, konvertlarga solib berilgan gaplardan mustaqil hikoya tuzadilar. har gal rasmlarning mantiqiy ketma-ketligiga bolalar e’tiborini jalb etib, rasmlardagi voqyealarning bir biri bilan bogliqligi ko’rsatib turiladi.

Berilgan hikoya asosida rasmlarni qo’yib chiqilgandan so’ng, bolalarga rasmga qaramasdan turib, tayyor gaplardan hikoya tuzish taklif etiladi. Maktabga tayyorlov guruhida voqyealarni izohlab berish o’rgatib boriladi. Masalan, Botir kasal bo’lgani uchun, shifokor keldi. Botir qor o’ynagani uchun kasal bo’ldi va x.k. Bunday mashqlar yerdamida bolalar mustaqil ravishda hikoya qilishga o’rganib boradilar.

hikoyani bitta rasm asosida tuzish murakkabroq hisoblanadi, shuning uchun rasmlar turkumi bilan ishlagandan so’ng alohida rasmlar bilan ishlanadi. Rasmlarda tasvirlangan voqyealarning vaqti, sabab, oqibatlarini bolalar tomonidan aniqlash juda mushkuldir. Tasavvurlarni aniqlashtirish maqsadida bayon qilish uchun reja vazifasini bajaradigan bir nechta savol beriladi.