11-sinf ona tili (34 soat, B1+: 34 soat) O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiya elementlari: Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi

Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism.
1.Sinf davomatini aniqlash.
2.Kun yangiliklari haqida suhbat.
II.O`tilgan mavzu yuzasidan topshiriqlar bilan ishlash Tezkor savol-javob.
Uy vazifasi nazorati o’tkaziladi.
III.Yangi mavzu bayoni.
Yangi mavzu darslikdagi topshiriqlar asosida tushuntiriladi.
1. Korxonaga yangi zamonaviy texnologiya o ‘rnatildi. 2. Korxonaga
yangi zamonaviy texnika joriy etildi.



Nutqning aniqligi so‘zning tildagi ma’nosiga tamomila muvofiq tarzda qo‘llanishi, so‘zning voqelikdagi o ‘zi fodalayotgan narsa-hodisabilan qat’iy mosligi asosida yuzaga keladigan kommunikativ sifatdir.Tavsiflanayotgan voqelikni yaxshi bilish, tildagi so‘z ma'nolariniyetarli anglash, nutq mazmuniga e’tibor bilan qarash aniq nutq tuzishmalakasining shakllanishi uchun imkon beradi.
So‘z ma’nosi, uning nozikliklarini yaxshi o ‘zlashtirmasdan turib, aniq nutq tuzib boimaydi. Masalan, Avlodlar merosini о‘rganamiz jumlasida ifodalanmoqchi bo‘lgan mazmun avlod so‘zining leksik ma’nosiga to ‘g‘ri kelmaydi. Avlod so‘zi asli arabcha bo‘lib (uning birlik shakli valad, ya’ni ≪bola≫demakdir), o ‘zbek tilida ≪bir ota-bobodan tarqalgan nasi≫, ≪bir davrda tug‘ilib o ‘sgan kishilar≫kabi ma’nolarga ega. Gap meros haqida ketar ekan, ajdod so‘ziqoilanishi lozim edi, chunki u ham asli arabcha bo‘lib, uningma’nosi ≪ilgari o‘tgan nasl-nasab, ota-bobolar≫ demakdir. Shungako'ra, mazkur jumla Ajdodlar merosini o ‘rganamiz shaklida tuzilishikerak edi. Ko‘rinadiki, avlod so‘zi tildagi leksik ma’nosiga muvofiqtarzda qollanmaganligi uchun nutqning aniqligiga putur yetgan. Ayni paytda aniq nutq tuzishda shakldosh, ma’nodosh, ko‘p ma’noli so‘zlar, paronimlar, so‘zlarning uslubiy bo‘yog‘i kabilardagi ma’no o‘ziga xosliklarini yaxshi tasavvur qilmoq zarur.

29-mashq. Alibek Rustamovning ≪So'z xususida so'z≫ kitobidan olinganparchani o'qing. Tavsif va tasvir so`zlarining ma'nolari,ulardagi farqli jihatlar va qo`llanish o'rinlarini yoddatuting.

Tavsif Tasvir