13-lekciya Almaslap egiw ha’m diyqanshılıq sisteması Reje

13-lekciya
Almaslap egiw ha’m diyqanshılıq sisteması


Reje:
1. Almaslap egiw, u’zliksiz egiw ha’m monokul`tura
2. Almaslap egiwdin’ ilimiy tiykarı
3. Almaslap egiwdin’ klassifikaciyası
4. Diyqanshılıq sisteması haqqında tu’sinik, rawajlanıw tariyxı
5. Diyqanshılıq sistemaları
6. Diyqanshılıq sistemasının’ tiykarg’ı bo’limleri
A’debiyatlar: 1, 2, 3, 9


Almaslap egiw.
Jıllar dawamında almaslap egiw atızlarında zu’ra’a’tti ha’m topıraq o’nimdarlıg’ın arttırıwg’a qa’ratılg’an eginlerdin’ ilimiy tiykarlang’an almasılıwına almaslap egiw dep aytıladı.
Ol barlıq agronomiyalıq ilajlardın’ tiykarı bolıp, olardan topıraqtı islew sisteması, azıqlandırıw, topıraqtı qorg’aw, eginlerdi jabayı o’simliklerden, zıyankeslerden ha’m keselliklerden qorg’aw bolıp esaplanadı.
Tiykarg’ı egin aldınan bir jıl burın egilgen awıl xojalıq eginlerin tiykarg’ı egin aldı egini dep ataladı.
Almaslap egiw o’simlik ha’m topıraqqa ta’sirinin’ ken’ligi ha’m ha’r qıylılıg’ı boyınsha agronomiyalıq ilajlardın’ ishinde en’ tiykarg’ısı esaplanadı. Onın’ o’simlikke ta’siri ha’r ta’repleme bolıp, topıraqtag’ı qubılıslarg’ada ta’sir etedi.
Almaslap egiw topıraq azıq zatlarının’ ha’m to’ginlerdin’ jıynalıwına ha’m jaqsı o’zlestiriliwine qolaylı jag’day jaratadı, fizikalıq qa’siyetlerinin’ jaqsılanıwına ha’m uslap turıwına, topıraqtı qorg’awg’a, jabayı o’simliklerdin’, keselliklerdin’ ha’m zıyankeslerdin’ tarqalıwının’ aldın aladı. Almaslap egiwdin’ na’tiyjesinde topıraq o’nimdarlıg’ı ha’m awıl xojalıg’ı eginlerinin’ zu’ra’a’tligi artadı.

Almaslap egiwdin’ ilimiy tiykarları.
Almaslap egiwdin’ negizinde ilimiy tiykarlang’an egislik maydanı jatadı, yag’nıy awıl xojalıq eginlerinin’ iyelegen maydanının’ ulıwma maydang’a salıstırg’anda salıstırma salmag’ının’ procentte ko’rinisi. Ol xojalıqtın’ qa’nigelesiwi, ma’mleketlik buyırtpa ha’m topıraq-klimat jag’dayların esapqa alg’an tu’rde islep shıg’ıladı.
Ha’r bir atızda bir eginnin’ uzaq mu’ddet egiliw jag’dayında bul egin u’zliksiz egin dep ataladı. Eger xojalıqta bir egin egilse – monokultura (jeke egis) dep ataladı.