18-мавзу: энг янги даврда англия, франция, германия ва ақШ

Mámleket apparatındaǵı ózgerisler. XX ásir baslarındaǵı sociallıq-ekonomikalıq 
tarawdaǵı ózgerisler AQSh mámleket organları iskerligine tásir etti. Lekin konstituciyalıq 
basqarıw principı tiykarlarına onsha tásir etpedi. 
20-jıllardan baslap progressiv tendenciya barǵan sayın kózge taslandı. Bul áwele saylaw 
sistemasın jáne de demokratlastırıwda kórinetuǵın boldı. 1920-jılda AQSh Konstitusiyasına 
16
Field, A. J. 2003. The Most Technologically Progressive Decade of the Century. American Economic Review. Б. 1399-1414. 

---

17 / 25 
XIX dúzetiw kiritilip, hayallarǵa dawıs beriw hám er adamlar menen teń túrde saylanıw huqıqı 
usınıldı. 1961-jılda Konstituciyaǵa kiritilgen XXII dúzetiwge tiykar Koumbiyanıń paytaxt 
okrugı saylawshılarına prezident hám vitse-prezident saylawlarında qatnasıw huqıqı berildi. 
1964-jılda Konstituciyaǵa kiritilgen XXIV dúzetiw menen puqaralardıń salıqlar 
tólemegenligi, atap aytqanda, saylawlar boyınsha salıqlar tólemegenligi ushın saylaw 
huqıqların sheklew qadaǵan etildi. Bunnan azmaz aldınraq, yaǵnıy 1962-jılda saylaw 
okruglerin olardaǵı saylawshılar sanınıń shamalıq teńligin támiyinlewge qaratılǵan ózgerisler 
qılıw zárúrligi tán alındı. Bunday ózgerisler tıyanaqlı edi, sebebi AQShda saylaw huqıqınıń 
majoritar sisteması boyınsha okrugta salıstırmalı kópshilik dawıs alǵan kandidat saylaǵan 
esaplanadı. 1971-jılda Konstituciyaǵa kiritilgen XXVI dúzetiw boyınsha 18 jasqa tolǵan barlıq 
puqaralarǵa saylaw huqıqı berildi. Ulıwmalıq federal nızamshılıq tiykarında tiyislinshe ayrım 
bólek shtatlardıń saylaw nızamları demokratlastırılǵan. Sonday bolsada, ótkerilgen reformalar 
bólek shtatlarda ámelde bolǵan barlıq eski cenzlerdi toqtatpaǵan bolsa da, hár qalay saylaw 
huqıqı tiykarınan teń hám ulıwma bolıp qalǵan. 
Aq deneli hám zeńli puqaralardıń basqa huqıqların teńlestiriw salasında da zárúrli 
jetiskenliklerge erisildi. 60 -70-jıllarda tálim, xojalıq xızmet, miynet iskerligi salasında rasslıq 
kemsitiwge qarsı nızamlar qabıllandı.