18-mavzu. Tashqi iqtisodiy faoliyat statistikasi
Download 49.35 Kb.
|
|
17.1-sxema
Tashqi dunyo tovarlar va xizmatlar schyoti (mlrd. AQSh $)
Xorijiy daromadlar uchun resurs bo’lib ularning manfaati uchun mazkur mamlakat tovarlari va xizmatlari eksportidan foydalanish xizmat qiladi va aksincha, mazkur mamlakat manfaati xorijiy davlatlar resurslaridan foydalanish esa bu davlatlar uchun foydalanish turlari hisoblanadi. Bu ikki tomon saldosi ijobiy qiymatga ega bo’lsa, xorijiy davlatlar uchun u faol (aktiv) saldo, mazkur mamlakatlar uchun esa - taqchillikni anglatadi va aksincha bo’lsa, teskari talqinga ega bo’ladi. Tashqi dunyo tovarlar va xizmatlar schyotida resurslar sifatida - tovar va xizmatlar importi, foydalanish turi sifatida esa - ularning eksporti qaraladi. Bu schyot saldosi ijobiy qiymat bilan ifodalansa, xorijiy davlatlar tashqi savdoda aktiv balansga ega bo’ladi, mazkur mamlakat uchun esa tashqi savdo taqchillik bilan yakunlanganligini anglatadi. Tovarlar eksport «Fob» bahoda hisobga olinadi, ya’ni tovar qiymatiga eksport qilinuvchi mamlakat chegarasigacha olib borish xarajati ham qo’shiladi. Bunda sotuvchi o’z hisobidan xaridor ijaraga olgan kema bortiga mahsulotni etkazib berishi lozim. Kemani xaridor yollaydi, sotuvchi tovar uchun kemaga yuklash davrigacha javobgar bo’lib, sotish narxi (FOB)ga tovar narxi (TN), tashib keltirish xarajatlari (TKX) ishlab chiqarish xarajati unsuri sifatida qo’shiladi: Download 49.35 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| ||||||||||||