1985 йилда мактаб дастурига ―Информатика ва ҳисоблаш техникаси асослари‖ фани киритилди

Markirovka qilingan ro‘yxat (TCheckListBox) 
TCheckListBox komponentasi TListBox, komponentasiga juda o‗xshash, faqat har bir ro‗yxat yonida 
TCheckBox komponentasidagi kabi ajratish to‗rtburchagi mavjuddir. 
Ro‗yxat kiritish uchun Items xossasi qatorida ikki marta chertish lozim. 
TCheckListBox yana bir xossasi – columns, ya‘ni ustunlar sonidir. Agar bu xossa qiymati birdan katta 
bo‗lsa va ro‗yxat bir ustunga sig‗masa, ko‗rsatilgan sonli ustunlarga ajratiladi. 
Quyida shu elementdan foydalanilgan dastur formasini keltiramiz.
OK tugmasining OnClick hodisasi uchun quyidagi protsedurani kiritamiz: 
procedure TForm1.OKButtonClick(Sender: TObject); 
var 
i:Integer; 
Str:String; 
begin 
Str:='Siz tanladingiz '; 
for i:=0 to CheckListBox1.Items.Count-1 do
if CheckListBox1.Checked[i] then
Str:=Str+CheckListBox1.Items[i]+' ';
Application.MessageBox(PChar(Str), 'Dikkat!!!');
end; 
Dastur ishlash natijasiga misol. 
Ajratish yo‘lchasi (TSplitter) 

---

Agar Windows Explorerni ochib ko‗rsak oynasi ikkiga ajralgan bo‗lib, o‗rtasida siljitish mumkin 
bo‗lgan yo‗lchani ko‗ramiz. Mana shu effektni TSplitter komponentasi yaratishga imkon beradi. 
TSplitter komponentasidan foydalanishga misol. Formaga panel (TPanel) komponentasini joylashtirib 
Align xossasiga v alLeft qiymat beramiz va Caption xossasiga «CHap panel » qatorini kiritamiz. Formaga 
TSplitter joylashtirib Align xossasiga v alLeft qiymat beramiz. YAna bir panel joylashtirib Align xossasiga 
alClient qiymat beramiz va Caption xossasiga «Ung panel » qatorini kiritamiz. Natija rasmda ko‗rsatilgan 
Dasturni ishga tushirib, ajratish yo‗lchasi sichqoncha Bilan harakatlantirilsa panellar kattaligi o‗zgaradi.