1990-yillardagi Yaponiyaning siyosiy madaniy va ijtimoiy iqtisodiy rivojlanishi mundarija: kirish I bob. 1990-yillardagi yaponiyaning siyosiy madaniy va ijtimoiy iqtisodiy rivojlanishi

2.5. Mulk tizimini isloh qilish.
An'anaga ko‘ra, Yaponiyada ta'lim Meiji davridan oldin juda keng tarqalgan edi. Yaponiya aholisining savodxonlik darajasi ancha yuqori edi. Zamonaviy hujjatlar hatto yapon dehqonlari orasida ham savodxonlikning tarqalishini ko‘rsatadi. Ta'limning mazmuni klassik Konfutsiy kitoblari va matematika asoslarini o‘rganishga qisqartirildi. Yapon ta'limida har doim axloqiy tarbiyaga katta e'tibor berilgan.
Biroq, bunday an'anaviy patriarxal ta'lim endi modernizatsiya davri talablariga javob bermadi. Shuning uchun islohot rahbarlari, taniqli yapon ma'rifatchilari Ito Xirobumi, Fukuzava Yukiti va boshqalar G‘arb modeli bo‘yicha mukammal ta'lim tizimini yaratish vazifasini qo‘ydilar. Shu maqsadda ko‘plab talabalar Evropa va Amerikaga o‘qishga yuborildi. Masalan, 1873 yilda faqat Londonda 373 yapon talabasi tahsil olgan. Bundan tashqari, davlat boshqaruvi va mahalliy hokimiyat organlari, shuningdek, korxonalar, armiya va boshqa sohalarda ishlarni tashkil etish va yo‘lga qo‘yishda yordam berish uchun Yaponiyaga ko‘p sonli taklif qilingan xorijiy mutaxassislar orasida Yaponiya ta'lim tizimini tashkil etishga yordam bergan ko‘plab mutaxassislar bor edi.
Ta'lim islohotlarini tayyorlash bo‘yicha maxsus komissiya faoliyati natijasida frantsuz va Amerika tizimlarini namuna sifatida olishga qaror qilindi. 1872-yilda o‘z davri uchun juda Liberal bo‘lgan ta'lim to‘g‘risidagi qonun qabul qilindi, unga ko‘ra barcha sinflar, erkaklar va ayollar ta'lim olish huquqiga ega bo‘lishdi va hech qanday kamsitishlarga yo‘l qo‘yilmadi. Dastlab, o‘qitish xarajatlari aholining o‘zi tomonidan qoplanishi kerak edi. Biroq, Yaponiya aholisining aksariyatining to‘lov qobiliyati pastligi sababli, 1880-yilda ta'limni moliyalashtirish xarajatlarining asosiy qismini mahalliy hokimiyat organlariga yuklash to‘g‘risida qaror qabul qilindi. 1886-yilda majburiy 4 yillik boshlang‘ich ta'lim to‘g‘risidagi qonun qabul qilindi, u 1900-yildan boshlab aholi uchun bepul bo‘ldi. Aytishim kerakki, Yaponiyaning ta'lim sohasidagi yutuqlari juda katta edi.