2-Amaliy mashg’ulot Ishlov beriladigan detallar nomenklaturasini tahlili

 
2–rasm. Frezalash o‘tishlarining namunaviy sxemalari: 
a – b – zigzagsimon (a – ZIGZAG; b – 1ZIGZAG; d – 2ZIGZAG); e, f – 
spiralsimon (e – SPIR SSQ; f – ASPIR SS); g – i – SH-simon turdagi ( g – SHTUR; 
h – 1SHTUR; i – 2 SHTUR) 
SHuning uchun, spiralsimon sxema zigzagsimon sxemaga qaraganda ravon 
xarakterga ega bo‘ladi, bu esa frezalashning doimiy yo‘nalishini ta’minlaydi va 
traektoriyaning qo‘shimcha (konturda mavjud bo‘lganlaridan tashqari) sinishlariga 
olib kelmaydi. 
Spiralsimon sxema ikkita asosiy ko‘rinishga ega, ulardan biri asbobning ishlov 
berish sohasi markazidan chekkalariga qarab harakati bilan (2,e-rasm) 
xarakterlanadi, ikkinchisi esa soha chekkallarida uning markaziga qarab harakati 
bilan (2,f-rasm) xarakterlanadi. Bundy ko‘rinishlardan foydalanilganda shunga 
e’tibor berish kerakki, engil qotishmalardan tayyorlangan tagi yupqa chuqurliklarga 
ishlov berishda chegaradan markazga qarab ishlov berish sxemasi ishlov berish 
oxirida chuqur tagining buzilishiga olib keladi. 
Stanok shpindelining o‘ng yoki chap yo‘nalishida aylanishida frezalashning 
talab qilingan xarakterini ta’minlash uchun spiralsimon sxemaning ko‘rilgan har bir 
ko‘rinishi ikki xil turda bo‘ladi: shpindel tomonidan kuzatganda asbobning soat 
strelkasi bo‘yicha yoki unga qarshi yo‘nalishdagi harakati bilan (mos ravishda SS 
va SSQ belgilanadi). 
Frezalashning bir xil xarakterini SH-simon turdagi sxemalar yordamida ham 
ta’minlash mumkin. Bu sxema bo‘yicha asbob bir qator bo‘yicha o‘tishni bajarib 

---

bo‘lganidan so‘ng, ishlov berilgan yuzada bir oz masofaga chetga olinadi va 
tezlanuvchan yurishda orqaga qaytariladi. SH simon sxema ham zigzagsimon sxema 
kabi bir nechta ko‘rinishlarga ega bo‘lishi mumkin (2,g-i-rasmlar SHTUR, 
1SHTUR, 2SHTUR). Bu sxemaning asosiy kamchiligi yordamchi yurishlar 
sonining ko‘pligi. 
1-jadval