1) Qo`shish: a + b = c (a, b – qo`shiluvchilar, c – yig`ndi).
2) Ayirish: a - b = c (a – kamayuvchi, b – ayriluvchi, c – ayirma).
3) Ko`paytirish: a · b = c (a, b – ko`paytuvchilar, c – ko`paytma).
4) Bo`lish: a : b = c yoki = c (a – bo`linuvchi, b – bo`luvchi, c – bo`linma).
Bitta butun sonni boshqa butun songa bo`lishdan hosil bo`lgan bo`linma butun son bo`lmasligi mumkin, unda bu bo`linmani kasr bilan ifodalash mumkin. Agarda bo`linma – butun son bo`lsa, unda aytiladiki, sonlardan birinchisi ikkinchisiga qoldiqsiz bo`linadi (yoki shunchaki bo`linadi). Masalan, 35 5ga (qoldiqsiz) bo`linadi, chunki bo`linma (7) butun sondir. Ikkinchi son bu holda birinchining bo`luvchisi, birinchi son esa ikkinchining karralisi deyiladi.
Qo`shish, ayirish, ko`paytirish va bo`lish operatsiyalarining ayrim xossalari
Ko`pgina ratsional sonlarda qo`shish, ayirish, ko`paytirish va bo`lish operatsiyalari belgilangan (ma`noga ega bo`lmagan nolga bo`lishdan tashqari). Bu shuni bildiradiki, ratsional sonlar ustida bu operatsiyalarni bajarish natijasi ham ratsional son bo`ladi.
Bu operatsiyalar quyidagi xossalarga ega:
1) a + b = b + a
2) a + (b + c) = (a + b) + c
[4]
3) a · b = c
[4]
4) a · (b · c) = (a · b) · c
12 ×(4×5)=(12×5)×4=60×4=240.
Javob :240
5) a · (b + c) = a · b + a · c
6) a · 1 = a
7)
8) a + 0 = a
9) a + (– a) = 0
10) a · 0 = 0
11) 0 : a = 0
| |
Do'stlaringiz bilan baham: |
