2. Iqtisodiy o’sishga ta’sir etuvchi omillar Xarrod-Domar modeli doc

2008-2013 yillarda erishilgan asosiy makroiqtisodiy
ko’rsatkichlar
Asosiy 
makroiqtisodiy
ko’rsatkichlar, % da
2008
yil
2009
yil
2010
yil
2011
yil
2012
yil
2013
yil
Yalpi ichki mahsulotning o’sishi
9,0
8,1
8,5
8,3
8,2
8,0
Sanoat mahsulotning o’sishi
12,7
9,0
8,3
6,3
7,7
8,8
Xizmat ko’rsatish hajmi
21,3
12,9
13,4
16,1
15,0
13,5
Chakana savdo aylanmasi
7,2
16,6
14,7
16,4
13,9
14,8
Davlat byudjetining bajarilishi
+1,5
+0,2
+0,3
+0,4
+0,4
+0,3
Inflyatsiya darajasi
7,8
7,4
7,3
7,6
7,0
6,8
Iqtisodiyot bo’yicha o’rtacha ish
haqining oshishi
40,0
40
32
26,5
26,5
20,8
Aholi 
jon 
boshiga 
real
daromadlarning o’sishi
23,0
26,5
23,5
23,1
17,5
16,0
Iqtisodiy o’sishning salbiy oqibatlaridan biri aholini
ijtimoiy, mulkiy tabaqalanishi kuchayishi hisoblanadi.
Shuning uchun xam davlat aholi turli qatlamlarini
himoya qilish maqsadida ijtimoiy siyosatlarni olib
boradi.
Daromadlar darajasi bo’yicha tabaqalanishni
aniqlash uchun, dastlab, aholi daromadlari miqdori
aniqlanadi. Aholi daromadi ish haqi, dividentlar va
foizlardan, shuningdek, transfert to’lovlaridan tashkil
topadi. Daromadlar kengroq ma’noda pulsiz yoki
imtiyozli narxlarda axoli oladigan tovarlar va ta’lim,
sog’liqni saqlash, uy-joy kommunal xo’jaligi, transport
va boshqa xizmatlar bo’yicha imtiyozlar ko’rinishidagi
to’lovlarni ham o’z ichiga oladi.
Ish haqi, dividentlar va foizlarni ishlab chiqarishda
bevosita qatnashganlar daromadlar taqsimlanishi
natijasida 
oladilar. 
Davlat 
daromadlarning
taqsimlanishiga ish haqining eng kam miqdorini
qonuniy ravishda o’rnatish orqali ta’sir ko’rsatadi. Eng
kam ish haqi ushbu mamlakatda tarkib topgan turmush
sharoitiga bog’liq bo’lib, eng kam iste’mol byudjetb
asosida aniqlanadi.
Davlat daromadlarning qayta taqsimlanishini asosan
ikki xil tayanch vositalar yordamida amalga oshiradi:
1. 
Soliq tizimi;
2. 
Transfert dasturlari.
Davlat transfert dasturlaridan tashqari yana bir qator
nodav lat va jamoat dasturlari ham mavjud. Davlat va
nodavlat tashkilotlari transfert dasturlarining barcha
turlari yagona maqsadga, ya’ni, aholi daromadlarini
tenglanggirishga yo’naltirilgan.
Daromadlar 
taqsimlanishining 
tengsizligini
ifodalash uchun ko’p hollarda Lorents egri chizig’i
grafigidan foydalaniladi.
Daromad
foizi