2-Laboratoriya ishi Mavzu: sql tili va sql operatorlarini yozish sql tili. Ma’lumotlar tavsiflash bilan ishlash. Ishdan maqsad

SQL tilini ikkita shaklida mavjud va ishlatiladi.
-interaktiv SQL
- qurilgan (kiritilgan)
SQL Interaktiv SQLda foydalanuvchi SQL- so‘rovlar va natija interaktiv rejimda olinadi. Qurilgan SQL, SQLkomandalaridan tashkil topib, u boshqa birorta tilga (C++, Delphi) yozilgan dastur ichiga joylashtiriladi. Bu shunday tillarni ishlatadigan dasturlarni samarador, quvvatli qiladi. Ularga relyasion ma’lumotlar bazasi bilan ishlash imkonini beradi. SQL ma’lumot toifalari. Simvollar satr ma’lumot toifasi SQL standartida matnlarni faqat bitta tavsifi keltiriladi. Uning sintaksisi CHARACTER[(UZUNLIGI)] YOKI CHAR[(UZUNLIGI)]. Jadvalni matnli qiymatli CHAR toifasidagi fikrlangshan uzunlikda bo‘lishi mumkin. Bu parametr qiymati 1 - 255 bo‘lishi mumkin, ya’ni u 255 simvolgacha bo‘lishi mumkin. SQL tilini ba’zi birlardagina o‘zgaruvchan uzunlikdagi satr toifalari bor. Bu toifalar quyidagicha tavsiflanadi: VARCHAR(),CHARVARYING YOKI CHARVARYING() Ixtiyoriy uzunlikdagi matnli tasvirni tasvirlaydi. CHARACTER va VARCHAR toifasidagi konstantalar apostrof ichiga yoziladi. Quyidagiyozuvlarni barchasi ekvivalent VARCHAR [(UZUNLIGI)], CHARVARYING [(UZUNLIGI)] CHARACTER VARYING[(UZUNLIGI)] Agar uzunlik oshkor ko‘rsatilmasa, u birga teng deb qabul qilinadi, ya’ni barcha xollarda bita simvoldan iborat bo‘ladi. Sonli ma’lumot toifalari SQL standartida quyidagi son toifasida ishlatiladi. INTEGER-butun sonlar uchun -2 - 31….2 31 SMOLLINT-butun sonlar 2 -15 …2 15 DECIMAL (aniqlik[masshtab]) -Fiksirlangan nuqtali unli son aniqlik sondagi qiymatli raqamlar masshtab unli nuqtadan undagi raqamlarning maksimal soni kursatadi NUMERIC(aniqlik[masshtab])- Fiksirlangan nuqtali unli son. aniqlik sondagi qiymatli raqamlar masshtab unli nuqtadan undagi raqamlarning maksimal soni kursatadi FLOAT[(aniklik)]suzuvchi nuktali son minimal aniklik bilan Beriladi. Shunday qilib xulosa qilish mumkin: Simolli satrlar toifasi. Character [uzunligi] [char] uzun) da kursatiladi. Bundan tashkari uzgaruvchan uzunlikdagi simvolli satrlar toifasini xam ishlatamiz. Bunda uzgaruvchi toifalar ixtiyoriy uzunlikda buladi. Bunda uzunliklar zarur bulmagan parametrlar xisoblashadi. Agar ular ishlatilmasa, unda 1 ta simvolga joy ajratiladi. Simvolli satrlarni belgilashni yana bir usuli bor. Varchar [(uzunlik)] yoki charvaryina [(uzunlik)]
Ma’lumotlarni sonli tiplari
1. Integer
2. Smollint
3. Decimal (aniklik, masshtab). (DEC) fiksirlangan (__) li sonlarni tasvirlash uchun ishlatiladi. Aniklik- sondagi kiymatli rakamlar. Mashtab- nuktadan keyingi ung tomonda turgan rakamlarni maksimal soni
4. Numeric (aniklik, (masshtab)..
5. FLOAT (aniklik). Suzunlikuvchi nuktali son va undagi minimal aniklikni bildiradi.
6. REAL FLOAT kabi tip sonlari bilan kushimcha kilingan. Sana va vakt toifasidagi ma’lumotlar standarti kushimcha kilinmagan. Bular yozilishini texnik xujjatlarda kurish kerak.


Nazorat savollari.

1. 
   SQL tilining 2 ta asosiy komponentasi va ularning bajaradigan funksiyalari.
   
2. 
   SELECT operatori asosiy konstruksiyalari va ularga qo‘yiladigan cheklanishlar.
   
3. 
   SELECT da guruhli (agregat funksiyalarni) ishlatish.