Rostlanmaydigan- yoki inson ixtiyoriga bо‘ysunmaydigan energiya sarflari, birinchi о‘rinda insonning barcha organlari faoliyatini ta’minlovchi asosiy moddalar almanishuvi bilan bog‘liq. О‘rtacha statistika son uchun asosiy moddalar almashinuvining shartli о‘lchov birligi qilib 1 kg og‘irlik uchun soatiga 1 kkal qabul qilinadi. О‘rta yoshdagi 70 kg og‘irlikdagi erkak kishida asosiy moddalar almashinuviga sarflanadigan energiya sarfi organizm holatiga va tashqi muhit holatiga bog‘liq holda о‘zgarib turadi. Kasallanganda, tushkunliklarda asosiy modda almashinuvi faollashadi va shunga mos ravishda energiya sarfi ham oshadi. - Rostlanmaydigan- yoki inson ixtiyoriga bо‘ysunmaydigan energiya sarflari, birinchi о‘rinda insonning barcha organlari faoliyatini ta’minlovchi asosiy moddalar almanishuvi bilan bog‘liq. О‘rtacha statistika son uchun asosiy moddalar almashinuvining shartli о‘lchov birligi qilib 1 kg og‘irlik uchun soatiga 1 kkal qabul qilinadi. О‘rta yoshdagi 70 kg og‘irlikdagi erkak kishida asosiy moddalar almashinuviga sarflanadigan energiya sarfi organizm holatiga va tashqi muhit holatiga bog‘liq holda о‘zgarib turadi. Kasallanganda, tushkunliklarda asosiy modda almashinuvi faollashadi va shunga mos ravishda energiya sarfi ham oshadi.
- Inson ixtiyori bilan sarflanadigan energiya sarfi ovqatni о‘zlashtirish jarayoni bilan bog‘liq bо‘lib, bunda bir kunda energiyaning umumiy sarfi 10-15 % ga ortadi. Bu holatda oqsilning asosiy modda almanishinuvi eng kо‘p (30-40%), yog‘lar kamroq (4-14%) va uglevodlar yanada kamroq (4-7%) moddalar almashinuvi yuz beradi.
Rostlanadigan- energiya sarflari kasbiy ishlar, uy ishlari, har xil qiziqishlar, jismoniy tarbiya va boshqa jismoniy mehnatlar bilan bog‘liq bо‘lib, ularning hajmini inson ongli ravishda rostlashi mumkin. Insonning jismoniy yuklanganligi qancha yuqori bо‘lsa, energiya sarfi shuncha yuqori bо‘ladi. Yuqotgan energiyani tiklash uchun kaloriyasi kо‘p bо‘lgan mahsulotlarni is’temol qilish kerak bо‘ladi. - Rostlanadigan- energiya sarflari kasbiy ishlar, uy ishlari, har xil qiziqishlar, jismoniy tarbiya va boshqa jismoniy mehnatlar bilan bog‘liq bо‘lib, ularning hajmini inson ongli ravishda rostlashi mumkin. Insonning jismoniy yuklanganligi qancha yuqori bо‘lsa, energiya sarfi shuncha yuqori bо‘ladi. Yuqotgan energiyani tiklash uchun kaloriyasi kо‘p bо‘lgan mahsulotlarni is’temol qilish kerak bо‘ladi.
- Fan-texnika taraqqiyoti oxirgi yillarda jismoniy mehnat hajmini nafaqat ishlab chiqarish sohasida, balki uy xо‘jaligida ham sezilarli darajada qisqarish imkonini yaratdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
