2-mavzu. Kristallar simmetriyasi. (2 soat) Reja
Download 0.99 Mb. Pdf ko'rish
|
2maruza kristal
Simmetriya tekisligi Kristall shaklida simmetriya tekisligi borligini aniqlash uchun, shu shakl ustidan uni teng ikki qismga ajratadigan qandaydir tekislikni o‘tkazish tasavvur etiladi. Masalan, 5-rasmda AVED kristall kersatilagan va bundan shu kristallni ikki qismga ajratadigan R va R 1 tekisliklar tasvir etiladi. R tekisligi etkazilgan kristallning birinchi yarmida A uchi bilan ikkinchi yarmidagi V uchi, shuningdek, E В Д a C B 1 Д 1 А 1 А m m 1 В В 1 В 1 А А 1 А 1 C В б uchi bilan D uchlari bir-biriga mos o‘xshash uchlaridir. SHu kursatilgan R va R 1 tekislikning simmetirya tekisligi bo‘lishi uchun quyidagi shartlar bajarilishi kerak: a) Kristallning mos uchlarining bir tekislikda yotishi, ya’ni A bilan B va E bilan D mos uchlarining R va R 1 tekislikdagi proeksiyasi, rasmda kersatilganidek, bir nuqtada bo‘lishi kerak. SHunday bo‘lar ekan kristallning A va V uchlari proeksiyasi n nuqtaga, E va D uchlarining proeksiyasi m nuqtaga tushadi va h.k. b) Kristallning har bir mos uchlari bilan shu uchlarning tasavvur etilgan simmetriya tekislikdagi proeksiyasi orasidagi masofa ham teng, ya’ni An=Vn; En=Dm kabi ya’ni kristallning R va R 1 tekisligi bilan ajratilgan ikkala qismi bir- biriga teng bo‘lishi shart. 5-rasm. a) R, R 1 -Simmetriya tekisligi b) R-Simmetriya tekisligi emas Demak, simmetriya tekisligi deb, berilgan kristall shaklini teng va o‘xshash, birinchi yarmi ikkinchi yarmining ko‘zgudagi aksi kabi ikki qismga ajratadigan tekilikka aytiladi. |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling