2-mavzu. Turizm va mehmonxona xo’jaligida marketingning o’rni
Turizm va mehmonxona servisining global muammosi. Turizm va mehmonxona servisining global muammosi
Download 68.73 Kb.
|
2-mavzu (2)
2. Turizm va mehmonxona servisining global muammosi. Turizm va mehmonxona servisining global muammosi
O‘tgan ming yillikning oxirlarida(1997) F. Kotler bozorning to‘rtta asosiy muammosini ajratib ko‘rsatgan edi: yangi mijozlar, yangi tanlov, yangi tipdagi tashkilotlar va texnika progressi(taraqqiyoti). Bozorning bu umumiy muammolari turizm va mehmonxona xo‘jaligi bozoriga ham xosdir. 1.Yangi mijozlar. Mijozlarning tajribalari oshaveradi. Ular turizm va mehmondo‘stlikka nisbatan yanada yuqori sifat talablarini qo‘yadilar. Ular servis nuqtai nazaridan standart bo‘yicha past sifatli mahsulot va xizmatlarni harid qilmaydilar. Zamonaviy iste’molchilar bilimdon kishilar va o‘z qadr qimmatlarini hurmat qiladilar. Marketing kommunikatsiyalari keng joriy qilinganligi tufayli iste’molchilar mahsulot va xizmatlarni sotish strategiyasi va siljitish usullaridan yaxshi xabardor bo‘lib, ular brendlar orasidan ma’qulini tanlash imkoniyatiga va haqiqatan ham haridorning bozorda podsho ekanligi va o‘z huquqlari to‘g‘risida barcha axborotga ega bo‘ladilar. Turizm bozorida iste’molchilar xohish istaklarining globallashuvi jarayoni ro‘y bermoqda. Bu jarayon ayniqsa sport va boshqa ko‘ngilochar sohalarda yaqqol namoyon bo‘ladi. Musiqa, san’at, arxitektura, moda, dizayn sohasida yaratilgan umumbashariy boyliklar ham turizmda globallashuv jarayonining tezlashuviga ta’sir ko‘rsatmoqda. Shu bilan birgalikda dunyo miqyosida turizmning ushbu osori atiqalarida o‘ziga xosliklar ham mavjud. 2. Yangi tanlov. Globallashuv sharoitida raqobat muhiti tez o‘zgaradi. Hozirgi sharoitda iste’molchilar tovar va xizmatlarga oid, ya’ni ularning joylashgan o‘rni, harakat yo‘nalishi, brendi to‘g‘risida va boshqa axborotlarga egalik qilishda katta imkoniyatga ega. Bu biznesni bozorlar globallashgan yo‘nalishlarga yo‘naltirish imkoniyatini yaratadi. Globalashuvning yana afzalligi yangi bozorlarga chiqish imkoniyatida namoyon bo‘ladi. Global bozorlarga chiqish uchun bunday imkoniyatlarning paydo bo‘lishi va raqobatdagi to‘siqlarning zaiflashuvi turizm va mehmonxona xo‘jaligi sohasidagi brendlarning internatsinonallashuv (baynalminallashuv)ini tezlashtiradi. Masalan Doole i Lowe kompaniyasining aniqlashicha xizmatlar sohasida xalqaro savdo hajmi o‘sib, 2000 yilda 1.5 trln. dollarga yetdi va u xalqaro savdo tarkibidagi eng tez rivojlanayotgan sohaga aylandi (Doole i Lowe, 2001). 3. Yangi tipdagi tashkilotlar. Kompaniyalar o‘z biznes-modellarini o‘zgartiradilar. Yangi tipdagi tashkilotlar bozorning o‘zgaruvchan sharoitlariga moslashuvchan va operativ tarzda javob bera olishlari, o‘z faoliyatini mijozning ehtiyojini qondirishga yo‘naltira olishlari kerak. Bu o‘zgarishlar turizm marketingi sohasida autsorsing va hamkorlik darajasining o‘sishiga, turli alyanslarning paydo bo‘lishiga olib keldi (Wang i Fesenmaier, 2007). Bu holatlar ayniqsa mehmondo‘stlik sanoati va franchayzing uchun juda ahamiyatlidir.Franchayzing mexmonxona va restoranlar uchun istiqbolli bo‘lmasada, biroq mijozlar uchun yuqori iste’mol qiymatiga bo‘lgan turmahsulot zanjirini yaratishning ahamiyati oshib bormoqda. Qo‘shilgan qiymatli zanjir mijozlarga turmahsulotni taklif qiluvchi tashkilotning asosiy va qo‘shimcha xizmatlar bo‘yicha faoliyati turlaridan tashkil topadi. Turimzm va mehmonxona xo‘jaligi sohasi tashkilotlari qiymat va sifat masalalariga asosiy e’tiborlarini qaratishlari talab qilinadi. 4. Texnika progressi(taraqqiyoti). Turizm va mehmonxona xo‘jaligi sohasidagi marketing kommunikatsiyalariga oid kelgusidagi o‘zgarishlar va texnologiyalar xususida 1-bobda ham bayon qilingan edi. Texnologiya yutuqlari hayotning barcha sohalariga o‘z ta’sirini ko‘rsatmoqda. Ayniqsa u tashkilotlarning iste’molchilar xohish istaklarini oldindan bila olish va faoliyatni shunga yo‘naltira olish qobiliyatiga chuqur ta’sir ko‘rsatmoqda. Texnologiyalar turistik tashkilotlarga yangi turmahsulotni yaratish va ishlab chiqarish, mahsulotni iste’molchiga yetkazib berish va xizmat ko‘rsatish tizimlari va jarayonlarini takomillashtirish imkoniyatini yaratadi. Axborot kommunikatsiya texnologiyalari(AKT)ning turizm bozoriga keng joriy etilishi yosh avlod tomonidan turmahsulot va xizmatlarni tanlash va iste’mol qilish jarayonlarida mustaqil qaror qabul qilish imkoniyatlarini oshirdi. Biznes-muhitdagi strukturaviy o‘zgarishlar asosan globalashuv jarayonlari bilan bog‘liqdir.Ushbu kontekst uchun alohida muhim hisoblanadigan globallashuvning quyidagi uchta asosiy xususiyati mavjud: 1. Mamlakatlar va milliy iqtisodiyotlar o‘rtasidagi kapital oqimi. 2. Milliy iqtisodiyot bo‘ylab AKT oqimi. 3. Mamlakatlar va hududlar o‘rtasida madaniyatlar almashuvi oqimi. Global savdodagi bu jihatlar turizm va mehmonxona xo‘jaligi sohasiga bevosita aloqadordir, chunki bu soha faoliyatining asosi va samarasi kapital, madaniyat va axborotlar almashuviga bog‘liq (Vaxab va Kuper, 2001).
Download 68.73 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling