2022-yil matematika o’qfhsh metodikasi fanining sillabusi

Fan o’qitilishining natijalari (shakllanadigan kompetentsiyalar) O’zbekiston Respublikasi xalq ta'limi tizimini 2030-yilgacha rivojlantirish kontsepsiyasi asosida: “Matematika o’qitish metodikasi” o’quv fanini o’zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida baqalavr:

• 
  boshlangich sinf matematika o’qitish metodikasining o’zigaxos xususiyatlari;
  
• 
  matematika o’qitish metodikasining boshqa fanlar bilan aloqalari;
  
• 
  boshlangich sinflarda matematika o’qitish metodikasi soxasida olib borilgan ilmiy tadqiqotlar va fanning muxim bo’lgan muammolari;
  
• 
  boshlang’ich sinflarda matematika o’qitishning maqsad va vazifalari;
  
• 
  boshlangich sinflar matematikasi tuzilishi va mazmuni;
  
• 
  boshlangich sinflar matematikasining 5-6 sinflar va maktabgacha ta’limbilan boglanishi;
  
• 
  oz komplektli va ixtisoslashgan maktablarda matematika o’qitishni tashkil etish;
  
• 
  matematika o’qitish metodikasining tarixi va xozirgi vaqtdagi xolati;
  
• 
  boshlangich sinflarda matematika o’qitish metodlari;
  
• 
  boshlangich sinflarda matematika o’qitishni tashkil qilish shakllari;
  
• 
  matematika o’qitishda foydalaniladigan o’quv vositalar;
  
• 
  sonlami nomerlashga o’rgatish metodikasi;
  
• 
  asosiy va boshqa miqdorlami o’rgatish metodikasi;
  
• 
  ariftnetik amallami o’rgatish metodikasi;
  
• 
  algebra, kombinatorika elementlarini o’rgatish metodikasi;
  
• 
  ulush va kasr, unli kasmi o’rganish metodikasi;
  
• 
  geometriya elementlarini o’rgatish metodikasi;
  
• 
  boshlangich sinflarda masalalar yechishga o’rgatish metodikasi;
  
• 
  boshlangich sinf matematika darslarida zamonaviy (innovatsion, pedagogic va axborot) texnologiyalar xakida tasawurga ega bo’lishi;
  
• 
  matematika darslarida ta’lim va tarbiya birligi tamoyiliga amal qilish;
  
• 
  xisoblashlardagi xatolar ustida ishlash, o’quvchilaming xisoblash ko’niklarini shakllantirish;
  
• 
  dars turlarini farqlay olish, dars jarayoniga ilgor va zamonaviy pedagogik texnologiyalami olib kirish;
  
• 
  kompyuter va boshka o’qitish texnika vositalaridan, turli ko’rgazma xamda tarqatma materiallardan samarali foydalana olish;
  
• 
  o’quvchilar bilimini tekshirish va baxolash shakllarini aniqlay olish;
  
• 
  matematika o’qitishda qo’llaniladigan barcha metod va usullami farqlash;
  
• 
  matematika o’qitish jarayonini, ya’ni dars va darsdan tashqari ishlami tashkil qilish;
  
• 
  sonlami o’qish, yozish, taqqoslash va tarkibini bilish;
  
• 
  xisoblash usullaridan foydalanish;
  
• 
  sodda va murakkab matnli masalalami yechish;
  
• 
  arifinetik va geometrik masalalami yechish;
  
• 
  algebraik va geometrik materiallami amalda qo’llay olish;
  
• 
  sonning ulushi va kasr qismini ajrata olish;
  
• 
  anlangan mavzusi asosida ilmiy izlanishning bajarilishini uddalay olish (kurs ishi va bitiruv ishi tarzida) kabi bilimga;
  
• 
  boshlangich sinflarda matematika o’qitish metodlarini maqsadli qo’llay olish;
  
• 
  boshlangich sinflarda matematika o’qitishni to’g’ri tashkil qilish;
  
• 
  matematika o’qitishda axborot va texnik vositalardan foydalana olish;
  
• 
  o’quvchilarga manfiy bo’lmagan butin sonlami nomerlashga o’rgatish usullarini qo’llay olish;
  
• 
  o’quvchilarga asosiy miqdorlami o’rgatish usullarini qo’llay olish;
  
• 
  o’quvchilarga arifinetik amallami va xisoblash usullaridan to’gri foydalana olish;
  
• 
  o’quvchilarga algebra elementlarini o’rgatish usullarini qo’llay olish;
  
• 
  ulush va kasr, unli kasr tushunchasini xayot bilan bog’liqligini tushuntira olish;
  
• 
  o’quvchilarga geometriya elementlarini o’rgatish usullarini qo’llay olish;
  
• 
  boshlangich sinflarda tuplamlar va Eyler Venp diagrammalriga doir topshiriklar mazmuni, kombinatorikaning sodda elementlari, koordinatlar, transpartiyor, parallel va perpendikulyar to’g’ri chiziqlar, simmetriya, tezlik, o’rtacha tezlikni topishga doir masalalar yechishga o’rgatish usullarini qo’llay olish;
  
• 
  boshlangich sinf matematika darslarida zamonaviy (innovatsion, pedagogik va axborot) texnologiyalami qo’llash ко ’nikma:.
  
• 
  Matematika metodikasi pedagogika, psixologiya va yosh psixologiyasi fanlari bilan bog’lay olish; Boshlangich matematika metodikasi boshqa fanlami o’qitish metodikalari (tayanch fani matematika, ona tili, geografiya, rasm va boshqa fanlar metodikasi) bilan uzviy bog’lash;
  
• 
  O’qituvchi o’qitishda. taxlil, sintez, taqqoslash, umumlashtirish, tabaqalashtirish kabi aqliy operatsiyalami bajarish malakalarini shakllantirishga qaratish. Predmetlararo bog’lanishni to’gri amalga oshirish uchun o’qituvchi buni xisobga olish;
  
• 
  Mashg’ulotlarda metodika fanining asosiy ilmiy izlanishlari natijalariga tayangan xolda, ilg’or o’qituvchilaming ish tajribasi bilan boyitilgan materiallar asosida metodik manbalami (dastur, metodik qo’llanma, darsliklami taxlil qilish va uni tuzatish kabilar) o’rganish bilan birga, metodik adabiyotlarga ijodiy yondoshib, ulardan o’qitish ishlarini tashkil qilishda, ilmiy izlanishlar olib borishda didaktik tamoyillar ketma-ketligidan foydalanish.
  
• 
  O’quv-mashgulotlarida talabalar dars ishlanmalari tuzish, turli metodik yunalishga oid tavsiyalar yozish va bunda xar bir mavzuga qay yo’sinda yondoshish muxim axamiyatga ega ekanligini xar tomonlama muxokama qilish.
  
• 
  Pedagogik amaliyot mazmuni nazariy bilimlami boshlangich sinf matematika darslarida qo’llay olish, fanlararo aloqadorlikni mustaxkamlashni amalga oshirish; Pedagogik amaliyot davrida talaba Davlat ta’lim standard va dastur, darslik mazmuni bilan tanish bo’lishi kuzatiladi.
  
• 
  Talabalamining nazariy va amaliy tayyorgarlik darajasi, boshlang’ich sinf o’quvchilariga matematikadan beriladigan bilim, xosil qilinadigan malaka va ko’nikmalar jarayoni o’quvchilaming kasb-xunarga qiziqtirishini shakllantirishga qaratilishi.
  
• 
  Uzviylikni ta’minlash maqsadida 5-sinfda o’rganiladigan million ichida qo’shish, ayirish, ko’paytirish va bo’lishning xamma xollarini uddallay olish malakasiga ega bo 'lishi kerak.