22-Мавзу: Ялпи талаб ва ялпи таклиф Режа: Ялпи талаб ва унга таъсир қилувчи омиллар

Талаб функцияси, камаювчи функция

Q=a-bP

Бу ерда: a(-∞;+ ∞), b(0;+ ∞)

Талаб эластиклиги-талаб миқдорининг нарх ўзгаришига боғлиқлигини ифодалайди

Δ Q %

E =

Δ P %

P E=1 E<1

E>1

Q

P Мутлоқ ноэластик E=0

Мутлоқ эластик E=∞

Q

мутлоқ ноэластик талаб E=0;

• мутлоқ ноэластик талаб E=0;
• ноэластик талаб E<1;
• бирлик эластик талаб E=1;
• эластик талаб E>1;
• мутлоқ эластик талаб E=∞.

Таклиф функцияси, ўсувчи функция

Таклиф функцияси, ўсувчи функция

Q=aP+b

Бу ерда: a(0;+ ∞), b(-∞;+ ∞)

Таклиф эластиклиги-таклиф миқдорининг нарх ўзгаришига боғлиқлигини ифодалайди

Δ Q %

E =

Δ P %

P E<1

E=1

E>1

Q

P Мутлоқ ноэластик E=0

Мутлоқ эластик E=∞

Q

мутлоқ ноэластик таклиф E=0;

• мутлоқ ноэластик таклиф E=0;
• ноэластик таклиф E<1;
• бирлик эластик таклиф E=1;
• эластик таклиф E>1;
• мутлоқ эластик таклиф E=∞.

Мутлоқ эластик ва ноэластик талаб ҳамда мутлоқ эластик ва ноэластик таклиф бир бирига мос келади.

Мутлоқ эластик ва ноэластик талаб ҳамда мутлоқ эластик ва ноэластик таклиф бир бирига мос келади.

Оралиқ ва тик кесмада ялпи талаб қисқарганда, нарх пасайиш тамойилига эга бўлмаслиги мумкин. Иқтисодчилар бундай ҳолатни храповик самара деб атайди (храповик ғилдиракнинг оркага эмас, фақат олдинга ҳаракат қилишига ёрдам беради). Храповик самара шунга асосланадики, нарх осонлик билан ўсади, лекин қийинчилик билан пасаяди. Шу сабабли ялпи талабнинг ўсиши нарх умумий даражасини кўтаради, лекин талаб камайганда қисқа даврда нарх пасаймаслиги мумкин.

Оралиқ ва тик кесмада ялпи талаб қисқарганда, нарх пасайиш тамойилига эга бўлмаслиги мумкин. Иқтисодчилар бундай ҳолатни храповик самара деб атайди (храповик ғилдиракнинг оркага эмас, фақат олдинга ҳаракат қилишига ёрдам беради). Храповик самара шунга асосланадики, нарх осонлик билан ўсади, лекин қийинчилик билан пасаяди. Шу сабабли ялпи талабнинг ўсиши нарх умумий даражасини кўтаради, лекин талаб камайганда қисқа даврда нарх пасаймаслиги мумкин.