3 ahmad yassaviy III bob. O'Zbek mumtoz adabiyoti 3 ahmad yassaviy hikmatlar. Yassaviy hikmatlari haqida


Download 456.5 Kb.
bet3/8
Sana03.06.2020
Hajmi456.5 Kb.
#113612
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
10 sinf adabiyot

yoqda tursin,u farroshlikka - «qul»likka qabul qilsa ham o'zini baxtli

hisoblaydi?

A) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» deb boshlanuvchi

g'azalida

B) «Jamoling vasfini qildim chamanda» deb boshlanuvchi g'azalida

C) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» deb boshlanuvchi

g'azalida

D) «Begim» radifli g'azalida

48

86. Atoyi yorning gop-qora sochini laylat ul-qadrga, oppoq yuzini esa subb



sodigga o'xshatish orqali qaysi badily tasvir vositasidan foydalanadi?

A) tashbeh

4-5. ATOYI

D) talmeh

C) tazod

87. Atoyi qaysi g'azalida jannatga kirish uchun Allohga muhabbat go'vo

kimsaning naqdni nasiyaga almashgan nodon kabiligini, Allohning jaman

go'zalligi oldida jannatning chiroyi hech narsa emasligini tasvirlaydi?

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

C) «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan boshlanuychi

g'azalida

D) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

B) iyhom

88. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda gaysi

so'zlar tazod san'atini yuzaga keltirgan?

Odamg'a seni o'xshata bilmonki, parisen,

Nortek yanoqing bog'i Iramdur manga, ey do'st.

A) «nor» va «pari»

C) «ko'ngil» va «bog'»

B) «yanoq» va «nor»

D) «odam» va «pari»

89. She'riy asarda shoirning murojaat qilgan obyekti nima deb ataladi?

A) xarakter

B) nido


C) portret

D) tip


90. Quyidagi misralar muallifi kim?

Gar husn budurkim, sanga bor, kes bu tilimni,

Yusuf so'zidin qilsam agar zarra hikoyat.

A) Bobur


B) Gadoiy

C) Atoyi


D) Laffasiy

91. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda»

boshlanuvchi g'azalining quyidagi baytlaridan qaysi birida yorning jamoli

ta'riflangan?

A) Jamoling vasfini qildim chamanda,

Qizardi gul uyottin anjumanda.

B) Tamanno qilg'ali la'lingni ko'nglum,

Kishi bilmas oni kim, qoldi qanda.

C) Manga ul dunyoda jannat ne hojat,

Eshiging tuprog'i basdur kafanda.

D) Chu jonimdin aziz jonona sensen,

Kerakmas jon manga sensiz badanda.

92. Yusuf (s.a.v) haqidagi rivoyatlarga ko'ra, u kimning sevikli o'g'li bo'lgan?

A) Muhammad (s.a.v)ning

C) Odam (s.a.v)ning

misrasi bilan

B) Yunus (s.a.v)ning

D) Ya'qub (s.a.v)ning

93. Atoyining qaysi g'azalida «sochdan qilingan qilto'r oshiqni o'z tuzog'iga

olgani» tasviri bor?

4-§. ATOYI

A) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

C) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

D) «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalida

49

94. Atoyining qaysi g'azalida lirik qahramon: «Imonim o'shal moh degumdur



dag'i o'lgum»,

Shu o'rinda islomda har bir musulmon o'limi oldidan kalimayi

shahodatni qaytarishi kerakligi ham hisobga olingan. Lirik qahramon

o'limiga rozi. Shu bois imon keltirishga ham tayyor.

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida

C) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalida

D) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

deydi?


95. Atoyining qaysi g'azalida ma'shuqa achchiq-tiziqlaridan, nozlaridan

hayratga tushgan oshiq holati ifoda etiladi?

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «Qon bo'ldi ko'ngul firogi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida

C) «Netti, ne bo'ldi?» radifli g'azalida

D) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalida

50

5-§. ALISHER NAVOIY



5-§. ALISHER NAVOIY

G'azallar. Qit'alar. Alisher Navoiy ruboiylari haqida.

(Darslikda 72-109-betlar)

1. XV asrning ikkinchi yarmi siyosiy hayoti bilan bog'liq noto'g'ri ma'lumotni

toping.

A) Bu davr ijtimoiy-siyosiy hayotida nisbiy ko'tarilishlar yuz beradi.



B) Bu davrda Temuriylar siyosatining o'ziga xos qirralari yanada ko'prog

namoyon bo'ladi.

C) Du davrda Amir Temur boshlab bergan buyuk rivojlanish inqirozga

uchradi.


D) Bu davrda hokimiyat tepasida Temurning farzandlari, nabiralari

hukmronlik qilishadi.

2. XV asrda qaysi temuriy hukmdor qurdirgan kutubxona salmogi va

boyligiga ko'ra oʻz zamonasida tengsiz edi?

A) Mirzo Ulugʻbek

C) Zahiriddin Muhammad Bobur

B) Husayn Boyqaro

D) Shohruh mirzo

3. XV asning ikkinchi yarmida temuriylarning o'zaro nifoq va kurashlari qaysi

hukmdorning tarix maydoniga kirib kelishi va bu maydonda barqaror turib

qolishi uchun imkon beradi?

A) Shayboniyxonning

C) Yildirim Boyazidning

B) Chingizxonning

D) Ivan Grozniyning

4. Alisher Navoiy haqidagi quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Alisherbek naziri yoʻq kishi erdi. Turkiy til bila to she'r aytibturlar, hech

kim oncha ko'p va xo'b aytgon emas».

A) Mavlono Lutfiy

C) Zahiriddin Muhammad Bobur

B) Abdurahmon Jomiy

D) Muhammad Solih

5. Zahiriddin Muhammad Bobur Alisher Navoiyni forsiy she'rlarga qaysi

taxallusni qo'yishini aytadi?

A) «Navoiy»

B) «Foniy»

C) «Soniy»

D) «Boniy»

6. Quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Bu aziz kitob hazrati xoqon Shohruh mirzo podshohligi davridan

boshlab, shu zamonga qadar yer yuzini ravshan vujudlari bilan bezagan

va bezab turgan olim va shoirlardan ko'plarining ba'zi sifatlaridan va

ahvollaridan bayon qiladi».

A) Mirxond

B) Xondamir

C) Bobur


D) Bayoniy

7. Qaysi temuriy hukmdor davrida Samarqandda ilm-fan nihoyatda

yuksalgan bo'lib, o'zbek fanining dunyoga yoyilishida bu davr o'ziga xos o'rin

tutadi?


5-5. ALISHER NAVOIY

A) Abusaid mirzo

C) Husayn Boyqaro

8. Mirzo Ulug'bek observatoriyasining yutuqlari natijasida nechta yulduzning

holati o'rganildi?

A) 2035 ta

B) Zahiriddin Muhammad Bobur

D) Mirzo Ulug'bek

51

B) 1018 ta



C) 1057 ta

D) 2013 ta

9. XV asr me'morchiligining go'zal obidalari sifatida bugun ham xalqimizning

faxr-u iftixoriga sabab bo'lib kelayotgan inshootlarni toping.

A) Amir Temur madrasasi, Bobur kutubxonasi

B) Amir Temur maqbarasi, Ulug'bek rasadxonasi

C) Baroqxon madrasasi, Mehtar oyim madrasasi

D) Subhonqulixon madrasasi, Ulug'bek rasadxonasi

10. XV asrda Turkistonda qaysi buyuk ijodkorlarning asariari jahon

adabiyotining eng porloq namunalari sifatida e'tirof etildi?

A) Lutfiy va Xusrav Dehlaviylarning

B) Nizomiy Ganjaviy va Xusrav Dehlaviylarning

C) Abdurahmon Jomiy va Alisher Navoiylarning

D) Nizomiy Ganjaviy va Alisher Navoiylarning

11. Navoiyning kichik zamondoshi Zahiriddin Muhammad Bobur shoirning

masnaviy kitoblarining nechtasi «Xamsa» tarkibida ekanligini aytadi?

A) beshtasi

B) to'rttasi

C) uchtasi

D) ikkitasi

12. Temuriy hukmdor Husayn Boyqaro davrida quyidagilardan qaysi shahar

gullab-yashnaydi?

A) Xo'jand

B) Buxoro

C) Samarqand

D) Hirot


13. Qaysi temuriy hukmdor davrida aniq fanlar rivoji, ayniqsa, matematika,

astronomiyadagi yutuqlar salmoqli bo'ldi?

A) Amir Temur

C) Husayn Boyqaro

B) Mirzo Ulug'bek

D) Zahiriddin Muhammad Bobur

14. Ko'chmanchi o'zbeklarning xoni Abulxayrxonning (1428-1468) nabirasi

bo'lgan hukmdorni toping.

A) Husayn Boyqaro

C) Amir Temur

B) Mirzo Ulug'bek

D) Shayboniyxon

15. Navoiyning kichik zamondoshi Zahiriddin Muhammad Bobur shoirning

nechta masnaviy kitob nazm qilganligini aytadi?

A) to'qqiz

D) olti


C) sakkiz

16. XV asning ikkinchi yarmida yashab ijod qilgan qaysi ijodkor Alisher

Navoiy haqida quyidagi fikrlarni bildiradi?

«Yaxshi ruboiyoti ham bor. Yana musiqiyda yaxshi nimalar bog'labtur.

Yaxshi naqshlari va yaxshi peshravlari bordur».

A) Atoyi


B) besh

D) Jomiy


C) Lutfiy

B) Bobur


52

17. Alisher Navoiyning quyidagi fikrlari qaysi mashhur shoir haqida

bildirilgan?

«Xuroson mulkining rangin fozili erdi, ko'p ulum va fununda mohir erdi.

Sanoe' va aruz fanida barcha el ani musallam tutar erdi.. Bu faqir aruz

fanida vosita bila Mavlononing shogirdimen».

A) Yahyo Sebak haqida

C) Mavlono Lutfiy haqida

5-5. ALISHER NAVOIY

B) Mavlono Sharafiddin Ali Yazdiy haqida

D) Darvesh Mansur haqida

18. Alisher Navoiyning quyidagi fikriarida nazarda tutilgan «vosita» kim?

«Xuroson mulkining rangin fozili erdi, ko'p ulum va fununda mohir erdi.

Sanoe' va aruz fanida barcha el ani musallam tutar erdi... Bu faqir aruz

fanida vosita bila Mavlononing shogirdimen».

A) Yahyo Sebak

C) Maviono Lutfiy

B) Sharafiddin Ali Yazdiy

D) Darvesh Mansur

19. Alisher Navoiyning quyidagi fikrlari qaysi mashhur inson haqidaligini

toping.

«Faqir alar sari borurg'a muvaffaq bo'ldum. Har neki so'radilar javob



ayttim. Tabassum qilib tahsin qildilar, dag'i so'rdilarkim, maktabg'a

boribmusen? Dedimkim: borib men. Dedilarki, ne yergacha o'qibsen?

Dedimkim, «taborak» surasig'acha.

(bolalari)din biz tilaganda, sen kelib biz bila oshno bo'ldung. Sening

uchun fotiha o'quli (o'qiylik) deb o'z fotihalarig'a musharraf qildilar. Hamul

zamon faqiming volidi (otasi) va ul xayl ulugʻlari kelib, Maviono xizmatida

anvoyi niyozmandlig'lar (iltijo va iltifotlar) qilg'ondin so'ngra, faqirg'a

andoq shuur hosil boʻldi angakim, «ne kishi erkandurlar».

A) Xondamir

C) Sharafiddin Ali Yazdiy

Dedilarkim: bu jamoa atfoli

B) Darvesh Mansur

D) Yahyo Sebak

20. XV asr me'morchiligining go'zal obidalari sifatida bugun ham

xalqimizning faxr-u iftixoriga sabab bo'lib kelayotgan, Samargandda bunyod

etilgan madrasalarni toping.

A) Bibixonim, Shohizinda, Ulug'bek madrasalari

B) Sherdor, Tillakori, Mir Arab madrasalari

C) Hokim oyim, Mehtar oyim, Bibixonim madrasalari

D) Bibixonim, Shohizinda, Mehtar oyim madrasalari

21. XV asming ikkinchi yarmida Hirotda kimlarning tashabbus va

rahbarliklarida ko'plab binolar, madrasa va xonaqohlar, shifoxona, hammom

va karvonsaroylar qurilgani, ariq va kanallar qazilgani, bog'-rog'lar barpo

qilingani yaxshi ma'lum?

A) Amir Temur va Bibixonimning

B) Amir Temur va Saroymulkxonimning

C) Husayn Boyqaro va Alisher Navoiyning

D) Alisher Navoiy va Lutfiyning

5-5. ALISHER NAVOIY

22 XV asrning ikkinchi yarmida yashab ijod qilgan Navoiy, Bobur mirzo

Husayn Boyqaro va Sulton Ahmad mirzolar ijodiyoti uchun umumiy bo'lgan

53

jihatni toping.



A) Ular ikki tilda ijod qilganlar.

BI Ular nasrda ham nazmda ham baravariga ijod gilganlar.

C) Ular tazkiraning yetuk namunalarini yaratganlar.

D) Ular munozara janrida yetuk asarlar yaratganlar.

23 Tagdir taqozosi bilan (Xurosondagi nomunosib shart-sharoit tufayli)

Alisherlarning oilasi o'z yaqinlari bilan qayerga ko'chib borayotganlarida

Vo'lda mashhur tarixchi olim Sharafiddin Ali Yazdiy yosh Alisher bilan suhbat

quradi?


A) Iroqqa

B) Hirotga

C) Afg'onistonga D) Balxga

24. Qaysi hukmdor 1499-yilda temuriylarga dastlabki zarbalarni bera

boshlagan bo'lsa, ko'p o'tmay ularning o'rnini deyarli egallab oladi?

A) Husayn Boyqaro

C) Abulxayrxon

B) Shayboniyxon

D) Said Baraka

25. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Haqiqatan, ul hazratning she'r nozikliklari to'g'risida mahoratlarining

ko'pligi bu risoladan anglanadi. Chunki o'tmishdagi shoirlar sezgilarining

nuri tushmagan bir qancha maqbul bahrni aruz doirasiga qo'shganlarki, u

qimmatli nusxa mutolaa qilinsa, bu nukta ma'lum bo'ladi».

A) Xondamir

C) Sharafiddin Ali Yazdiy

B) Bayoniy

D) Bobur


26. Mashhur tarixchi olim Sharafiddin Ali Yazdiy yashaydigan qaysi

shaharda olimning yosh Alisher bilan tanishuvi yuz beradi?

A) Balx shahrida

C) Hirot shahrida

B) Taft shahrida

D) Samarqand shahrida

27. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Sening bu «Besh»ing («Xamsa»ng) shunday kuchli panja boidiki,

daryokaflar qo'li buralib ketdi... Birog har xazina o'lchovchi (ya'ni yetuk

shoir) galamidan bu o'tar dunyo «Besh xazina» bilan boyigandir. U

«Besh»liklarga sening «Besh»ing qachon tenglashardi? Ulaming bir

xazinasi sening yuz xazinangdan yaxshidir.»

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

28. Alisher Navoiy hagida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«U (Alisher Navoiy)ning kelib chiqishi baxshilarga borib taqaladi.

Otasini «Kichkina baxshi» deyishgan, u saroyda amaldor bo'igan. Mir

Alisher bolalikdan Sulton Husayn mirzo bilan do'stlashgan. Sulton

Husayn mirzo podshoh boIgach, Alisher Navoiy uning xizmatiga kelgan,

mirzo uni behad gadrlab, g'amxo'rliklar ko'rsatgan, Mir Alisher esa xalqa

xuddi shunday g'amxo'rlik qilgan».

54

5-5. ALISHER NAVOIY



B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

29. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

... u panjaki, ganjadan sar-panja urganda Sher kabi o'z sarpanjasini

urdi, turkiy tilda bir ajoyib qo'shiq kuyladiki, jodu nafaslilar ogzi

muhrlandi. Bu galamga falakdan ofarinlar yogʻ'ilsin! Chunki bu yogimli

naqshni o'sha galam yaratdi va forsiy til egalari, forscha nazm durlarini

tuzuvchilarga rahm gildi: u ham shu forsiy tilda yozganda boshqalarga

so'z aytishga majol qolmasdi.»

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

30. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikriar muallifi kim?

«Hech kim turkiy she'rmi undan yaxshiroq ayta olmagan va nazm

durlarini undan yaxshiroq socha olmagan».

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

31. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Garchi oliy hazratga o'zidagi tab' quvvati va qobiliyati ko'pligi jihatidan

har ikki nav, ya'ni turkiy va forsiy she'rlar muyassar bo'lsa-da, uning o'tkir

tab'i (ning moyilligi) forsiychadan ko'ra turkiychaga ortiqroq edi».

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

32. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«Bu mo'jizakor nazm tarozisi qarshisida Nizomiy kim-u, Xusrav kim

bo'ldi? U boshqa tilda so'z yuritganidan aqlga oradagi farqni ajratish

uchun yo'l qolmadi. Ey (Navoiy), sening tab'ing so'z ustodidir. Qalaming

ochqichi bilan so'z eshigini ochding. Ravnaqdan qolib ketgan va xorlik

burchagidan o'rin oigan (turkiy) soʻzga sen yangidan obro' berding. Uni

ijod maydoniga olib chiqding. U sening ra'ying nuridan safoli bo'ldi, lutfing

navosi (boyligi)dan navoli (bahramand) bo'ldi».

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

B) Abdurahmon Jomiy

D) Rashidiy

33. Alisher Navoiy haqida bildirilgan quyidagi fikrlar muallifi kim?

«874-yilning boshlarida Mirzo Yodgor Muhammad Hasanbek turkman

yordami bilan Xurosonni qo'lga kiritish payiga tushdi. Sultoni Sohibqiron

(Husayn Boyqaro) esa bir to'da amir va qo'shinni dushmanga qarshi

yuborib, ular orqasidan oʻzi ham jo'nadi. uning muborak tiliga vagt

belgilash uchun munajim chaqirilsin degan so'z

martaba egasi va hazrat sultonning yaqin do'sti (Alisher Navoiy) arz

qildiki,


tekshirishning foydasi yo'q. Chunki payt muvofiqg bo'lsa yo bo'lmasa ham

ishini kechiktirish mumkin emas va tezlik bilan harakat gilish lozim»

eldi. Bu vaqtda ulug

munajim


chaqirib,

paytning yaxshi-yomonligini hozirda

5-§. ALISHER NAVOIY

Biroz yurilgandan keyin ishni boshlash uchun otlanib chiqishning

maqsadga g'oyatda muvofiq ekanligi aniq ma'lum bo'ldi»

A) Xondamir

C) Hakimshoh Qazviniy

55

B) Abdurahmon Jomiy



D) Rashidiy

34. Quyidagi fikrlar qaysi «aziz kitob» haqida bildirilgan?

Bu aziz kitob hazrati xoqon Shohruh mirzo podshohligi davridan

boshlab, shu zamonga qadar yer yuzini ravshan vujudlari bilan bezagan

ve bezab turgan olim va shoirlardan ko'plarining ba'zi sifatlaridan va

ahvollaridan bayon qiladi».

A) «Nasoyim ul-muhabbat»

C) «Makorim ul-axloq»

35. Alisher Navoiy «Mezon ul-avzon» asarida qaysi she'riy shaki va janrlar

B) «Majolis un-nafois»

D) «Munshaot»

haqida ma'lumot beradi?

1) tuyuq;

5) aruzvoriy: 6) turkiy;

A) 1, 3, 4, 5, 6, 7 B) 2, 3, 4, 5, 6, 8

C) 1, 3, 5, 7, 8

2) musammat; 3) chinga (yor-yor); 4) muhabbatnoma;

7) qo'shiq;

8) marsiya.

D) 1, 2, 4, 6, 7

36. Alisher Navoiy «Muhokamat ul-lug'atayn» asarida turkiy tildagi nechta

fe'lni keltirib, ularning ma'nosini anglatadigan so'zlarning fors tilida mavjud

emasligini ko'rsatadi?

A) yetmishta

B) ellikta

C) oltmishta

D) yuzta

37. Alisher Navoiyning «Muhokamat ul-lug'atayn» asari haqidagi noto'g'ri

fikrni toping.

A) Asarda olimning sinonimlar, omonimlar, atamashunoslik borasidagi

fikrlari ham bayon etilgan.

B) Asarda it, tush, yoq, bor, sog'in, tuz singari so'zlarning bir necha

ma'nolarni ifodalay olish imkonini ko'rsatuvchi misollar keltirilgan.

C) Ayrim so'zlarning to'rt, besh, olti ma'noda qoʻllanishiga misollar

keltirilgan.

D) Asarda ko'k so'zining osmon, qo'shiq, kuy, kuylamoq, qadoq, sabza -

o t-o'lan ma'nolarida go'llanilishi ko'rsatib berilgan.

38. Alisher Navoiy «Muhokamat ul-lug'atayn» asarida hassos tilshunos

sifatida forsiy til amaliyotida turkiy tildan o'tgan so'zlarga ham e'tibor qaratadi

va qaysi kasb hamda hunarlarning nomlarini forsiylar ham turkiycha soʻzlar

bilan yuritishini ko'rsatib o'tadi?

A) qo'riqchi, qaroqchi, go'rchi, qushchi, qo'shuqchi, qo'ychi

B) qoʻrchi, suvchi, qaroqchi, sarrof, qoʻruqchi, kemachi, pattachi

C) qo'rchi, suvchi, qushchi, goʻruqchi, kiyikchi, kemachi, qo'ychi

D) suvchi, sahhof, sarrof, qushchi, qo'ruqchi, kiyikchi, kemachi

39. Alisher Navoiyning «Tarixi anbiyo va hukamo» («Payg'ambarlar va

hakimlar tarixi») kitobining nechanchi qismi obidlar haqida?

5-5. ALISHER NAVOIY

56

A) beshinchi qismi



C) birinchi qismi

B) uchinchi qismi

D) ikkinchi qismi

40. Alisher Navoiy «Tarixi anbiyo va hukamo» («Payg'ambarlar va hakimlar

C) Galen

tarixi») kitobida ma'lumot bergan Jolinus kim?

A) Pifagor

D) Ptolemey

B) Gippokrat

41. Alisher Navoiyning tasavvuf tarixiga bag'ishlangan asari qaysi?

A) «Nasoyim ul-muhabbat min shamoyim ul-futuvvat»

B) «Siroj ul-muslimin»

C) «Munojot»

D) «Arba'in»

42. Alisher Navoiyning «Nasoyim ul-muhabbat min shamoyim ul-futuvvat»

asari haqidagi noto'g'ri ma'lumotni toping.

A) Bu kitobda tasavvuf tarixi yoritib berilgan.

B) Bu kitobda tasavvuf nazariyasi yoritib berilgan.

C) Bu kitobda mutasavvuf shoirlar ijodi to'liq jamlangan.

D) Bu kitobda buyuk so'fiylarning hayoti va faoliyati yoritib berilgan.

43. Alisher Navoiyning turli kishilarga yozilgan maktublardan tuzilgan kitobini

toping.


A) «Vaqfiya»

C) «Xamsat ul-mutahayyirin»

B) «Munshaot»

D) «Arba'in»

44. Alisher Navoiyning qaysi kitobiga shoirning Husayn Boyqaroning katta

o'g'li Badiuzzamon mirzoga, o'g'ilxoni Mir Ibrohimga yozgan maktublari

kiritilgan?

A) «Vaqfiya»

C) «Xamsat ul-mutahayyirin»

B) «Arba'in»

D) «Munshaot»

45. Alisher Navoiy qalamiga mansub «Koʻzung ne balo qaro boʻlubtur» deb

boshlanadigan g'azalning quyidagi matlasida ikkinchi misradagi «garo»ning

fe'l so'z turkumiga oid «qara» o'rnida qoʻllangani ham seziladi va bunda u

«qaragin», «ko'rgin» ma'nolarini anglatadi («qaragin, jonga balo bo'lubdi»).

Ushbu holatda qaysi badiiy san'at yuzaga keladi?

Koʻzung ne balo qaro bo'lubtur

Kim, jong'a qaro balo boʻlubtur.

A) tardi aks

B) tazod


C) iyhom

D) husni ta'lil

46. Alisher Navoiy qalamiga mansub «Ko'zung ne balo garo bo'lubtur» deb

boshlanadigan g'azalning quyidagi qaysi baytida sof tasavvufiy ma'nolarga

ega bo'lgan zid ma'noli so'zlardan foydalanilgan?

A) To tuzdi Navoiy oyati ishq,

Ishq ahli aro navo bo'lubtur.

B) Boqiy topar ulki, bo'ldi foniy,

Rahravg'a baqo fano bo'lubtur.

C) To qildi yuzung havosi jonim,

Yuz sari anga havo bo'lubtur.

5-5. ALISHER NAVOIY

57

D) Begona bo'lubtur oshnodin,



Begonag'a oshno bo'lubtur.

47. Alisher Navoiy qalamiga mansub «Meni men istagan o'z suhbatig'a

arjumand etmas» misrasi bilan boshlanadigan g'azalning ruknlar taqte'sini

toping.


A) V--/V--- /V---/V--.

C) -V/V--V/V --V/V-.

18. Alisher Navoiy qalamiga mansub «Meni men istagan o'z suhbatio'a

umand etmas» misrasi bilan boshlanadigan g'azalning quyidagi baytida

0o llangan «chashm» va «no'shxand» so'zlarining ma'nolarini toping.

Netay hur-u pari bazminki, qatlim yo hayotimg'a

Ayon ul zahr chashm aylab, nihon bu no'shxand etmas.

A) «chashm» - ko'z, «no'shxand» - shirin va chiroyli kulgi

B) «chashm» - ko'z yosh, «no'shxand» - xursand

C) «chashm» -chashma, «no'shxand» - oshkor

D) «chashm» - obi hayot, «no'shxand»- go'zal tabassum

B) - - V/V-V-/V--

D) - V --/- V -- 1-V---V-

49. Alisher Navoiy qalamiga mansub qaysi g'azalning lirik qahramonini hatto

hur-u parilarning bazmlari ham o'ziga tortmaydi, qiziqtirmaydi?

A) «Har gadokim...» deb boshlanadigan g'azalning

B) «Koʻzung ne balo qaro bo'lubtur» deb boshlanadigan g'azalning

C) «Meni men istagan...» deb boshlanadigan g'azalning

D) «Ey sabo...» deb boshlanadigan g'azalning

50. Alisher Navoiyning «Meni men istagan o'z suhbatig'a arjumand etmas»

misrasi bilan boshlanadigan g'azalidan olingan quyidagi baytda qaysi so'zlar

jam'u taqsim san'atini hosil qilgan?

Netay hur-u pari bazminki, qatlim yo hayotimg'a


Download 456.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling