3 ahmad yassaviy III bob. O'Zbek mumtoz adabiyoti 3 ahmad yassaviy hikmatlar. Yassaviy hikmatlari haqida


Download 456.5 Kb.
bet2/8
Sana03.06.2020
Hajmi456.5 Kb.
#113612
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
10 sinf adabiyot

B) Yusuf


45. ΑΤΟΥ

38

D) Ul sanamkim, suv yaqosinda paritek o'lturur,



G'oyati nozikligindin suv bila yutsa bo'lur.

27. Atoyi qalamiga mansub quyidagi baytning mazmunini toping.

Ul ilikkim suvdin oriqtur, yumas oni suvda,

Balki suvni pok bo'lsin deb iligi birla yur.

A) Qiz yuzining go'zalligi, tiniqligi, pokizaligi shunchalikki, u yuzini suvda

yuvib tozalamaydi, balki yuzini yuvib suvni poklaydi.

B) Qiz labining go'zalligi, tiniqligi, pokizaligi shunchalikki, u labini suvda

yuvib tozalamaydi, balki labi tekkan suv poklanadi.

C) Qizning go'zalligi, tiniqligi, pokizaligi shunchalikki, u qo'lini suvda yuvih

tozalamaydi, balki qo'lini yuvib suvni poklaydi.

D) Qiz qalbining go'zalligi, tiniqligi, pokizaligi shunchalikki, uning ko'ngil

suvidan ichgan ko'ngillar bog'i gullarga to'ladi, poklanadi.

32

ta

28. Atoyi qaysi g'azalining maqta'sida o'zining ibodati ham yor husnini



ko'rishning tavallosidan iboratligini bildiradi?

A) «Begim» radifli g'azalining maqta'sida

B) «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalining maqta'sida

C) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalining maqta'sida

D) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalining maqta'sida

29. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalining nechanchi

bag'ishlangan?

A) birinchi

bayti yorning jamoli ta'rifiga

B) ikkinchi

C) uchinchi

D) to'rtinchi

30. Mumtoz adabiyotda qo'llaniladigan «la'l» so'ziga berilgan to'g'ri izohlami

toping.


1) Yorning labi qon kabi qip-qizil bo'lgani uchun ham qizil qimmatbaho

tosh - la'lga o'xshatiladi;

2) Mumtoz adabiyotda o'ymoqdakkina, kichik og'izli qizlar go'zal

hisoblanib, labi kichik olmos tosh - la'lga o'xshatiladi;

3) Yor labidan chiqadigan iliq so'zni anglatadi;

4) Lirik qahramonning dil izhori, ishq va sadoqati ramzi hisoblanadi.

A) 1, 3

B) 1, 2


C) 3, 4

D) 1, 2, 3

31. Atoyining «Ul sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturun deb

boshlanuvchi g'azalining ruknlar taqte'sini toping.

C) - V/V--V/V --V/V--

B) - - V/V--VIV--V/V--

D) - V --/-V--/-V--1-V-

32. Atoyining «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» deb

boshlanuvchi g'azali aruzning qaysi bahrida yozilgan?

A) hazaji musaddasi mahzuf

4-5. ATOYI

B) ramali musammani mahzuf

C) mutaqoribi musammani mahzuf (maqsur)

Di hazaji musammani axrabi makfufi maqsur

33. Atoyining qator she'rlarida real yor, dunyoviy ishq, ya'ni insonning

insonga bo'lgan muhabbatini ko'rish mumkin. Quyidagilardan noziknihol qiz

tasvir etilayotgan g'azalni toping.

Al «Ui sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azali

Bl «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan boshlanuvchi g'azali

C «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azali

D) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azali

34. Atoyining qaysi g'azaligacha yor ko'ngliga g'ulg'ula solgan sanam timsoli

bu gadar jonli, ta'sirchan va ayni vaqtda ilohiy yo'sinda tasvirlanmagan edi?

A) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

C) «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalida

D) «Begim» radifli g'azalida

e,6


35. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalining nechanchi bayti yorning labi va og'zi ta'rifiga

bag'ishlangan?

A) birinchi

B) ikkinchi

C) uchinchi

D) to'rtinchi

36. Atoyi qalamiga mansub quyidagi baytning mazmunini toping.

Tamanno qilg'ali la'lingni ko'nglum,

Kishi bilmas oni kim, goldi qanda.

A) Oshiq o'zicha yorning shirin so'zini eshitmoqchi edi, lekin u shunchalar

uyatchanki, zumda ko'zdan g'oyib bo'ldi, qayerdaligini hech kim

bilmadi.

B) Oshiq o'zicha yorning tamannosini, nozini ko'rmoqchi edi, lekin u

shunchalar iboliki,

bilmadi.


darrov qochib ketdi, qayerdaligini hech kim

C) Oshiq o'zicha yorning hindu kabi qop-qora xolini ko'rmoqchi edi, lekin

u shunchalar kichik ekanki, gayerdaligini hech kim bilmadi.

D) Oshiq o'zicha yorning og'zini ko'rmoqchi edi, lekin u shunchalar kichik

ekanki, qayerdaligini hech kim bilmadi.

37. Yusuf (s.a.v) haqidagi rivoyatlarga ko'ra, Yusuf tashlangan quduq uning

husni tufayli yorishib turar edi. Mumtoz she'riyatimizda ko'p ishlatiladigan

qaysi birikma shunga ishora qiladi?

A) «chohi moh» - oy yoritgan choh

4-8. ATOYI

40

B) «chohi shams-u qamar»- oy-u quyosh parvona bo'lgan choh



C) «chohi zagan» - iyak ostidagi chuqurcha

D) «chohi la'l» - qip-qizil la'ldek, o'ymoqdek lab

38. Mumtoz adabiyotda yorning go'zal qaddi-qomati hamisha nimaga

o'xshatilib kelingan?

A) sarvga

B) chinorga

C) majnuntoiga

D) dolga


39. Atoyining «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdun

misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida qaysi san'atni ustalik bilan qo'llab, ta'sirli

badiiy samaraga erishganligini ko'rish mumkin?

A) husni ta'lil

B) ishtiqoq

C) tashbeh

D) tazod

40. So'fiyona ruh yaqqol sezilgan quyidagi bayt Atoyining gaysi g'azalidan

olingan?

Bu kun vaslingni tark aylab, tilar jannatni zohidlar,

Berurlar nasyag'a naqdni, bu ne nodon xaloyiqtur?

A) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalidan

B) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalidan

C) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalidan

D) «Jamoling vasfini gildim chamanda» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalidan

41. Atoyining «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida mashuqaning og'zi oshiqqa nimani eslatadi?

A) go'zal mohni

C) g'unchayi xandonni

B) subhi sodiqni

D) jannat bog'ini

42. Atoyining qaysi g'azalida qizning o'xshashi yo'q zulfi, yuraklani

o'rtaguvchi ko'zlari, o'qday kipriklari o'z holicha vasf etilmay, tabiatdagi eng

nodir va go'zal narsalar bilan yonma-yon qo'yib tasvirlanishi orqali katta

badiiy ta'sirchanlikka erishiladi?

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i olgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshianuvchi

g'azalida

C) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

D) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida

43. Atoyining «Netti, ne bo'ldi?» radifli g'azali aruzning qaysi bahrida

yozilgan?

A) hazaji musaddasi mahzuf

B) ramali musammani mahzuf

C) mutaqoribi musammani mahzuf (magsur)

4-§. ATOYI

D) hazaji musammani axrabi makfufi mahzuf

44. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azali qaysi jihati bilan diqqatga sazovor

hisobianadi?

A) ko'p ma'noliligi bilan

B) husni ta'lil san'atidan unumli foydalanilganligi bilan

C) so'fiyona ruhda yozilganligi bilan

D) murakkab bahrda yozilganligi bilan

45 Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda gaysi

soʻzlar tazod san'atini yuzaga keltirgan?

Diydor ila qoni' emas erdim esa, hajring

Bisyor jafo ayladi, kamdur manga, ey do'st.

A) «diydor» va «qoni'», «bisyor» va «kam» so'zlari

B) «diydor» va «hajr», «bisyor» va «kam» so'zlari

C) «diydor» va «hajr», «qoni'» va «jafo» so'zlari

D) «jafo» va «kam», «diydor» va «bisyor» soʻzlari

46. Qaysi she'riy san'atning mohiyatini matnda o'zaro mantiqiy alogador

boʻlgan so'zlardan foydalanish tashkil etadi?

A) tardi aks

B) tanosib

C) tashbeh

D) talmeh

47. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda tazodga

yordam bergan yo'qlik (ertak va afsonalar olami)ni anglatgan ramziy tasvirni

Qo'y qissayi Jamshedni jomi ilgingdin,

Gar boʻ'lsa dame mulkati Jamdur manga, ey do'st.

A) «qissayi Jamshed»

B) «mulkati Jam»

D) «Jam»


«wof» ()

48. Atoyining quyidagi baytlaridan gaysi birida nido san'atidan mohirona

foydalanilgan?

A) Ishqinda qaro boshim oqardi,

Bir boqmadi koʻz qarogʻi birla.

B) G'uncha sevunub to'nig'a sig'mas,

O'xshatsam, oʻqing bashoqi birla.

C) Umrumni sening qullug'ingga sarf qilibmen,

Ey o'z qulidin bexabarim, netti, ne bo'ldi?

D) Qon bo'ldi koʻngul firoqi birla,

Kuydi jonim ishtiyoqi birla.

49. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» deb boshlanuvchi

g'azalining ruknlar taqte'sini toping.

A) V--/V---/V---/V---

B) V- --/V---/V--

D) - V--/-V- -/- V--/-V-

50. Atoyi she'rlarida qoʻllanilgan «bo'yra» so'ziga to'g'ri izohlarni toping.

1) qamishdan tayyorlangan supurgi (jorub);

2) gilam tagidan to'shaladigan, tom ustiga yopiladigan narsa,

4-5. ATOYI

42

3) qamishdan sholchaga o'xshatib to'qiladigan bir ashyo:



4) qamishga o'xshash o'simlik bo'lib, undan dori-darmon olinadi.

A) 3, 4


C) 2, 3

D) 1, 3, 4

B) 1, 2

51. Atoyining quyidagi baytida qanday she'riy san'at qo'llanilgan?



To magarkim salsabil obina javloni qila,

Keldi jannat ravzasindin obi Kavsar sori hur

B) iyhom

C) o'xshatish

D) tazod

A) ishtiqoq

52. Atoyining qaysi g'azalida qizarishning o'z va ko'chma ma'nolaridan

samarali foydalaniladi, gulga insoniy sifatlar beriladi, shaxslantiriladi

chunonchi, gulzor anjumanga o'xshatiladi, gullar uyatdan qizaradi?

A) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

C) «Jamoling vasfini gildim chamanda» misrasi bilan boshlanuychi

g'azalida

D) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

53. Atoyining «Jamoling vasfini gildim chamanda»

boshlanuvchi g'azalining quyidagi beshinchi baytida qaysi she'riy san'atdan

foydalanilgan?

misrasi bilan

Solib borma meni, ey Yusufi husn,

Bukun Ya'qubtek bayt ul-hazanda.

A) tazod


B) husni ta'lil

C) talmeh

D) takrir

54. Mumtoz adabiyotimizda kimning ayriliqdagi hayoti «Bayt ul-hazan» (g'am

uyi) sifatida tilga olinadi?

A) Yusufning

B) Ya'qubning

C) Majnunning

D) Laylining

55. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda»

boshlanuvchi g'azalining maqta'sida qaysi so'zlar qarshilantirilgan?

misrasi bilan

Tilar el mansabi oliy va lekin

Atoyi sarvi ozodingg'a banda.

A) elning «oliy mansab tilashi» bilan oshiqning «banda», ya'ni qul

bo'lishni istashi

B) yorning «oliy»ligi bilan oshiqning «banda», ya'ni qul ekani

c) sarvning «ozod»ligi bilan oshiqning «banda», ya'ni qul ekani

D) yor gaddining «sarv»ligi bilan oshiqning «banda», ya'ni qul bo'lib gaddi

bukilganligi

56. Atoyining qaysi g'azali oshiqona boʻlib, suyuklisiga muhabbatni olamdagi

hamma narsadan ortiq ko'radigan oshiq holati ifoda etilgan?

A) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misroei

bilan boshlanuvchi g'azali

4-5. ATOYI

B) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgums misrasi bilan

C) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

43

boshlanuvchi g'azali



boshlanuvchi g'azali

D) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azali

57. Atoyining «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida mashuqaning yuzi (mengiz) oshiqqa nimani eslatadi?

A) go'zal mohni

C) g'unchayi xandonni

B) subhi sodiqni

D) jannat bog'ini

58. Atoyining qaysi g'azali to'lig'icha parichehraning portretini chizishga

bag'ishlangan?

A) «Hajringda, begim, on degumdur dagi o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azali

B) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuychi

g'azali


C) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azali

D) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azali

59. Atoyining «Netti, ne bo'ldi?» radifli g'azalining ruknlar taqte'sini toping.

A) V ---/V-- -/V---/V---

C) - V/V--V/V -- V/V--

60. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda qaysi

juftliklar tazod san'atini yuzaga keltirgan?

B) - - V/V--V/V--V/V--

D) - V --/- V - - | - V --/-V -

Lutf-u karamingni sen agar mendin ayasang,

Javr-u sitaming lutf-u karamdur manga, ey do'st.

A) «lutf» va «karam»

C) «javr» va «sitam»

B) «lutf-u karam» va «javr-u sitam»

D) «lutf-u karam» va «sen-u men»

61. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda yor yuzi

(yanoq)ning rangi anorga o'xshash, demak, yorning yuzida bog'ning

alomatlari mavjud. Ammo shoir yorni odamlar toifasidan emas, balki pari

demoqda. Parining yashaydigan joyi esa Eramda, aniqrog'i Eram bog'idadir.

Shoir yor go'zalligini uning yuzidayoq mujassam ekanligini aytish uchun

mana shu mantiqiy silsilalardan foydalanib, qaysi badiiy san atni yuzaga

keitirgan?

Odamg'a seni o'xshata bilmonki, parisen,

Nortek yanoqing bog'i Iramdur manga, ey do'st.

A) tardi aks

D) tanosib

B) ishtiqoq

C) tashbeh

02. «Ishqinda garo boshim ogardi, Bir boqmadi ko'z qarogi birlan

misrasining muallifi kim?

A) Atoyi

D) Bobur


B) Alisher Navoiy C) Lutfiy

44

63. Atoyining «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» radifli



g'azalining ruknlar tartibini toping.

A) faulun / faulun / faulun / faul

B) mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun

C) foilotun / foilotun / foilotun / foilun

D) mafoiylun / mafoiylun / faulun

4-5. ATOYI

64. Atoyining «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» deb

boshlanuvchi g'azalining ruknlar taqte'sini toping.

A) V-.-/V-.-/V-.-/V---

C) - V/V--V/V --V/V--

B) -- V/V-- VIV--V/V--

D) - V --/-V--/-V--/ -V -

65. Atoyi qalamiga mansub quyidagi baytning mazmunini toping.

o magarkim salsabil obina javloni qila,

Keldi jannat ravzasindin obi Kavsar sori hur.

A) Ma'shuqaning bog' ichidagi ariq bo'yiga kelishi go'yo jannat bog'idagi

Kavsar suvi (hovuzi) yoniga hur-u parining kelishiga o'xshaydi.

a'shuqaning bog ichidagi salsabil daraxtining yoniga kelishi go'yo

jannat bog'idagi Kavsar suvi (hovuzi) yoniga hur-u parining kelishiga

qiyoslanadi.

C) Ma'shuqaning bog' ichidagi salsabil daraxtining yoniga kelishi go'yo

jannat bog'ida Kavsar suvi (hovuzi) bo'yidagi daraxtning yoniga

kelgan hur-u pariga o'xshatiladi.

D) Ma'shuqaning salsabil bog'i ichidagi gullar yoniga kelishi go'yo jannat

bog'ida Kavsar suvi (hovuzi) bo'yidagi gullar yoniga kelgan hur-u

pariga o'xshatiladi.

To

66. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi



boshlanuvchi g'azalining quyidagi baytlaridan qaysi birida yorning labi va

ogʻzi ta'riflangan?

A) Jamoling vasfini qildim chamanda,

Qizardi gul uyottin anjumanda.

B) Tamanno qilg'ali la'lingni ko'nglum,

Kishi bilmas oni kim, qoldi qanda.

C) Manga ul dunyoda jannat ne hojat,

Eshiging tuprog'i basdur kafanda.

D) Chu jonimdin aziz jonona sensen,

Kerakmas jon manga sensiz badanda.

bilan

67. Yusuf (s.a.v) haqidagi rivoyatlarga ko'ra, Yusufning hajrida yig'layver-



ganidan kimning ko'zlari ko'r bo'lib qoladi?

A) yorining

B) onasining

C) otasining

68. Mumtoz adabiyotda qaysi so'z ko'pincha lug'atlarda tik, chiroyli o'sgan

sarvga aniqlovchi sifatida qoʻllaniladi?

A) «ozod» so'zi

C) «alif» so'zi

D) akasining

B) «tamanno» soʻzi

D) «shamshod» so'zi

4-5. ATOYI

69. Aloyi qaysi g'azalida malaksiymo qizning chiroyidan hayratga tushadi? U

shu qadar barkamolki, undagi fazilatlar sanalgan va ularga e tibor garatilgan

45

sari oshiqning muhabbati kuchayib boraveradi



nOHajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lguma misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

QuOon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida

DMengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalida

Di «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

7O. Atovining qaysi g'azalida yor o'zini turfa holatlarda ko'rsatishga mohir.

70. ois farishta sifatli bo'lib ham ko'rinadi, malohatda tengsiz sanamning

vati - labi ustidagi mayin tuklar rayhon singari xush bo'y taratadi?

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuychi

g'azalida

C) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalida

D) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalida

71. Quyidagilar ichidan ko'ngil nolishlari, ruh to'lg'onishlari, galb iztiroblari

tasvirini turkiy she'riyatga go'zal va ta'sirchan yo'sinda olib kirgan shoimi

toping


A) Atoyi

B) Gadoiy

C) Nasimiy

D) Laffasiy

72. Atoyining «Ey do'st» radifi g'azalidan olingan quyidagi baytda qaysi

so'zlar tazod san'atini yuzaga keltirgan?

Ko'nglum yuzini javr ila chun sendin uyurmon,

Oxir necha bu javr-u sitamdur manga, ey do'st.

A) «ko'ngil» va «yuz»

C) «ko'ngil» va «sitam»

B) «javr va «sitama

D) «sen» va «men»

73. Nido san'atiga berilgan to'g'ri izohni toping.

A) nasriy asarda yozuvchining murojaat qilgan obyekti

B) nasriy asarda fojianing kuchliligi, ritorik qaytariqlarning ko'pligi

C) she'riy asarda shoirning murojaat qilgan obyekti

D) she'riy asarda fojianing kuchliligi, kuchli hissiy bo'yoqdorlik

74. Atoyining «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'iturur deb

boshlanuvchi g'azali aruzning qaysi bahrida yozilgan?

A) hazaji musaddasi mahzuf

B) ramali musammani mahzuf

C) mutagoribi musammani mahzuf (maqsur)

D) hazaji musammani axrabi makfufi mahzuf

4-5. ATOYI

75. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» radifli g'azalining ruknlar

46

tartibini toping.



A) faulun / faulun/ faulun / faul

B) mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun

C) foilotun / foilotun / foilotun / foilun

76. Atoyining qaysi g'azalida oshiq suv yoqasida paridek o'ltirgan tengsia

go'zalga qarab, hayrat bilan «suv qizi», ya'ni suv parisining «goh-goh ko'zga

ko'rinishi»ga imon keitiradi?

A) «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

B) «Jamoling vasfini gildim chamanda» misrasi bilan boshlanuychi

g'azalida

C) «UI sanamkim su(v) yaqosinda paritek o'lturur» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalida

D) «Begim» radifli g'azalida

D) maloilun / mafoilun / mafoil

77. Atoyining quyidagi baytida qaysi she'riy san'atdan foydalanilgan?

Jamoling vasfini gildim chamanda,

Qizardi gul uyottin anjumanda.

A) takrir

B) tazod

C) tashxis

D) talmeh

78. Yusuf (s.a.v) haqidagi rivoyatlarga ko'ra, kimlar Yusufga hasad gilib,

aldab dalaga olib chiqadilar, quduqqa tashlaydilar va so'ngra «Bo'ri yedil» -

deb yolg'on ovoza tarqatadilar?

A) Yusufning o'gay singillari

C) Yusufning akalari

B) Yusufning o'gay opalari

D) Yusufning amakivachchalari

79. Atoyining «Jamoling vasfini qildim chamanda» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalining quyidagi oltinchi baytida qaysi she'riy san'atlardan

foydalanilgan?

Uzun sochingdin uzmasmen ko'nguini,

Ayogʻing qanda bo'lsa boshim anda.

A) ishtiqoq va tazod

C) talmeh va tazod

B) husni ta'lil va talmeh

D) takrir va ishtiqoq

80. Atoyining qaysi g'azalidan olingan quyidagi baytda oshiq uchun yorning

qora ko'zlari qaroqchini, chiroyi esa Turkiston parisini xotirga keltiradi?

Qaroqchi ko'zlarin kim koʻrsa aytur:

«Ajab, ayyori Turkistonimdur bu?»

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalidan

B) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalidan

C) «Soching chun laylat ul-qadr-u yuzing chun subhi sodiqdur» misrasi

bilan boshlanuvchi g'azalidan

4-5. ATOYI

D) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuvchi

47

g'azalidan



81. Atoyining qaysi g'azalidan olingan quyidagi baytda ochilmagan

qulg'uncha o'zining yor kiprigiga o'xshash ekanini eshitib, «to'nig'a sig'may»

ketadi, ya'ni ochiladi?

G'uncha sevunub to'nig'a sig'mas,

O'xshatsam, o'qing bashoqi birla.

A) «Hajringda, begim, oh degumdur dag'i o'lgum» misrasi bilan

boshlanuvchi g'azalidan

B) «Qon bo'ldi ko'ngul firoqi birla» misrasi bilan boshlanuvchi g'azalidan

C) «Netti, ne bo'ldi?» radifli g'azalidan

D) «Mengiz yo ravzayi rizvonmudur bu?» misrasi bilan boshlanuvchi

g'azalidan

82. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda qaysi

she'riy san'atdan foydalanilgan?

Qo'y qissayi Jamshedni jomi ilgingdin,

Gar bo'lsa dame mulkati Jamdur manga, ey do'st.

A) tardi aks

B) ishtiqoq

C) tazod


D) tanosib

83. Atoyining «Ey do'st» radifli g'azalidan olingan quyidagi baytda tazodga

yordam bergan mavjudlik (yorning qo'li orqali tasavvur etilayotgan, ya'ni

mavjud hayot)ni anglatgan ramziy tasvirni toping.

Qo'y qissayi Jamshedni jomi ilgingdin,

Gar bo'lsa dame mulkati Jamdur manga, ey do'st.

A) «qissayi Jamshed»

C) «jom»


B) «mulkati Jam»

D) «Jam»


84. Atoyining «Sensiz bu jahon ayshi alamdur manga, ey do'st» radifli

g'azalining ruknlar tartibini toping.

A) faulun / faulun / faulun / faul

B) mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun / mafoiylun

C) mafuvlu / mafoiylu / mafoiylu / mafoiyl

D) mafoiylun / mafoiylun / faulun

85. Atoyining qaysi g'azalida lirik qahramon kipriklarini supurgi («jorub»),

yuzini xokandoz qilishga tayyor, yor xizmatiga olinsa bo'lgani; hatto yor u


Download 456.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling