3. arpaning o’sishi, rivojlanishi va hosildorligiga ekish me’yorlari va chuqurliklariining ta’siri doc

Arpa navlari boshoq strukturasiga ekish me’yorlarining ta’siri  

(2013-2014 yy) 

Ekish 

me’yori, mln 

urug’/ga 

Boshoqning 

uzunligi, sm 

Boshoqdagi 

boshoqchalar, 

dona 

Boshoqdagi 

don, dona 

1 ta 

boshoqdagi 

don massasi, 

g 

Mavlono 

2,5 

6,8 

17,0 

49,2 

2,34 

3,5 

6,6 

16,5 

47,9 

2,30 

4,5 

6,5 

15,8 

46,5 

2,28 

5,5 

6,3 

15,4 

45,5 

2,24 

Temur 

2,5 

5,6 

17,2 

50,2 

2,46 

3,5 

5,5 

16,4 

48,9 

2,43 

4,5 

5,4 

15,9 

46,6 

2,33 

5,5 

5,2 

15,4 

43,6 

2,20 

 

Shunday  qilib,  kuzgi  arpa  navlarining  ekish  me’yorlari  oshirilishi  bilan 

boshoq  uzunligini  boshoqdagi,  boshoqchadagi  donlar  hamda  boshoqchalar  sonini 

kamayishiga olib keldi. 

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

 

56

Arpa  navlarining  hosildorligi.  O’simlik  tup  qalinligi  arpaning  o’sishi, 

rivojlanishi va hosildorligini aniqlaydigan muhim omillardan biri hisoblanadi. 

Urug’lar siyrak ekilganda maydonlardan o’simlik yetarli foydalana olmaydi, 

dalani  begona  o’tlar  bosadi,  tuplanishi  oshib  ketadi,  natijada  har  xil  sifatli  urug’ 

shakllanadi, mahsuldor poyalar yetarli bo’lmaydi, pishish davri uzayadi. Aksincha 

zich  ekilgan  maydonlarda  o’simlikka  namlik,  oziq  moddalar  yetishmasligi  yotib 

qolishi tufayli tovarligi  va  urug’ning sifati past bo’ladi, puch donlar  hosil  bo’ladi, 

hosildorlik kamayadi. 

B.M.Shevsov  (1980)  ma’lumotlariga  ko’ra,  ekish  me’yorini  ekish  muddati, 

tuproq 

namligi, 

shuningdek 

nav 

xususiyatlarini 

hisobga 

olgan 

holda 

tabaqalashtirish kerak. 

A.S.Naydenov  (1990)  tadqiqotlarga  ko’ra,  arpani  ekish  me’yorini  sezilarli 

oshirish  don  hosilini  kamaytiribgina  qolmay,  balki  uning  sifatini  ham 

yomonlashtiradi. 

3.11-jadval