Moliyaviy
bozorlarning
beqarorligi
→
Kreditlarning qisqartirilishi va iste‘molning
pasayishi → Ishlab chiqarish va eksportning
qisqarishi, ishsizlikning o`sishi.
Shunga ko`ra, hukumatlar darajasida inqirozdan
chiqish bo`yicha davlat dasturlarini ishlab chiqishda
bandlik masalalarini, talabni rag`batlantirish orqali
ishlab chiqarish ko`lamini kengaytirishga qaratilgan
keskin choralarni ko`rish masalasini ko`ndalang
qilib qo`ymoqda.
3.2. Ishsizlik tushunchasi va ishsizlik
darajasining o`lchanishi.
Iqtisodiyotning beqaror rivojlanishi oqibatida,
iqtisodiy pasayish davrida ishlab chiqarish resurslari
to`liq foydalanilmay qoladi.
YaIMni
yaratishda
qatnashadigan
iqtisodiy
resurslarning eng asosiylaridan biri bo`lgan mehnat
resurslaridan to`liq foydalanilmaslik ishsizlikda
namoyon bo`ladi.
Makroiqisodiy tahlilda mehnat resurslari emas
balki ishchi kuchi kategoriyasidan ko`proq
foydalaniladi.
Ishchi kuchi yoki iqtisodiy faol aholi deganda
mehnatga layoqatli yoshdagi ishlayotgan va ishsiz
yurgan aholining umumiy soni tushuniladi.
Mehnat bozorida boshqa resurslar bozori singari
talab va taklif qonuni amal qiladi. Ishchi kuchining
bahosi hisoblangan real ish haqi hajmi oshsa ishchi
kuchiga bo`lgan talab qisqaradi, agar real ish haqi
hajmi kamaysa ishchi kuchiga bo`lgan talab ortadi,
ishchi kuchi taklifi esa kamayadi. Ishchi kuchiga
bo`lgan talab miqdorining ishchi kuchi taklifi
miqdoridan kam bo`lishi ishsizlikni keltirib
chiqaradi.
Ishsizlar – bu, ishchi kuchining bir qismi bo`lib,
ijtimoiy ishlab chiqarishda band bo`lmagan, lekin
ishlashni xohlovchi va faol ish qidirayotgan aholidir.
Ishsizlik darajasi deb ishsizlarni ishchi kuchi
soniga nisbatiga (% hisobida) aytiladi va uni quyidagi
formula bilan aniqlash mumkin:
Do'stlaringiz bilan baham: |
