3 Mavzu: Jismoniy tarbiya vazifalari va vositalari. Jismoniy mashqlarning xarakteristikasi. Jismoniy mashqlarning paydo bo‘lishi. Reja

Ta’limiy vazifalar maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni jismoniy 
tarbiyalash jarayonida quyidagi ta’limiy vazifalar hal etiladi:
- harakat kо‘nikma va malakalarini shakllantirish; 
- jismoniy sifatlar (chaqqonlik, tezkorlik, egiluvchanlik, muvozanat, kо‘z 
bilan chamalash, kuchlilik, chidamlilikni о‘stirish; 
- tо‘g‘ri qaddi-qomat,gigiyena kо‘nikmalarini tarbiyalash; 
- jismoniy tarbiya haqidagi bilimlarni о‘zlashtirish. 
Bolalar nerv tizimining plastikligi tufayli ularda harakat kо‘nikmalari nisbatan 
yengil shakllanadi. Ularning kо‘pchiligidan (emaklash, yurish, yugurish, chang‘ida 
yurish, velosipedda sayr qilish va h.k.) kundalik harakat vositasi sifatida 
foydalanadilar.
Harakat kо‘nikmalari tashqi muhit bilan aloqani osonlashtiradi va uni bilishga 
yordam beradi; bola emaklab о‘zini qiziqtirgan narsalarga yaqinlashadi va ular 
bilan tanishadi; chang‘ida yura oladigan; velosipedda sayr qila oladigan bolalar 
qor, shamol xossalarini oson idrok etadilar; suzish chog‘ida esa bolalar suvning 
xossalari bilan tanishadilar. 
Jismoniy mashqlarni tо‘g‘ri bajarish mushaklar, paylar, bо‘g‘inlar, suyak 
tizimini rivojlantirishga samarali ta’sir qiladi. 
Yosh guruhlariga oid harakat kо‘nikmalarining hajmi «Bolajon» tayanch 
dasturida berilgan. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarda saflanish, 
umumrivojlantiruvchi mashqlar, asosiy harakatlar, sport mashqlarini bajarish 
kо‘nikmalarini shakllantirish lozim. 
Bundan tashqari, bolalarni sport о‘yinlariga (badminton, stol tennisi) va sport 
о‘yinlari elementlari (basketbol, xokkey, futbol, voleybol)ni bajarishga о‘rgatish 
zarur. 
Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni о‘tirgan, turgan holatda va yurganda 
qaddi-qomatni tо‘g‘ri tutish kо‘nikmalariga о‘rgatish muhim. 
Bu yoshda shaxsiy va ijtimoiy gigiyenaning boshlang‘ich kо‘nikmalari (qо‘l 
yuvish, kiyim-kechak, poyabzalni yaxshi tutish, о‘yinchoqlar, xonalarni va h.k.) 
ozoda tutish kо‘nikmalarini singdirish muhimdir. 
Bu yoshdagi bolalarga mashg‘ulotlarning foydasi haqidagi jismoniy 
mashqlarning ahamiyati va texnikasi, ularni о‘tkazish metodikasi haqidagi, 
harakatli о‘yinlar haqidagi jismoniy tarbiyaga oid bilimlarni berish muhimdir. 
Bolalar gavda qismlarining nomini, harakat yо‘nalishi (yuqoriga, pastga, 
oldinga, orqaga, о‘ngga, chapga, tо‘la aylanish va h.k.), jismoniy jihozlarning nomi 
va qay maqsadda ishlatilishi, ularni saqlash va tutish, kiyim-kechak va poyabzalga 
qarash qoidasini bilishlari lozim. 
Olingan bilimlar bolalarga jismoniy mashqlar bilan juda tо‘g‘ri shug‘ullanish 
va jismoniy tarbiya vositalaridan mustaqil foydalanish imkonini beradi.