3-mavzu: Matn yaratishning o‘ziga xos xususiyatlari

Muqaddima yoki so‘z boshi.
• matnning tanqidiy tahlilini mashq qiladi va tadqiq etadi.
• umumiy matn xususiyatlarini, jumladan tezislarni tekshiradi;
• samarali o‘qish usullarini tushuntiradi;
Manbalar.
Bir o‘y hat barcha muallif foydalangan manbalarni ko‘rsatadi va matnda keltiriladi ( bu odatda AQShda bibliografiya deyiladi).
U sizga ko‘proq o‘qish uchun ba’zi takliflar berishi kerak.
Bibliografiya.
Bular muallif foydalangan, ammo aynan keltirmagan manbalardir. Bibliografiya asosan qisqa yozuv mashqlariga talab qilinmaydi (AQShda bu odatta manbalar ro‘yxatiga beriladigan nom)
Ko‘rsatkich.
Alfavit tartibida berilgan barcha mavzular ro‘yxati va kitobda keltirilgan nomlar. Agar, siz shaxs haqida ma’lumot qidirayotgan bo‘lsangiz ko‘rsatkich sizga shaxs qayd etilganmi, yo‘qmi va necha marta ekanligini ko‘rsatadi.

Internet manbalarini tanqidiy tahlil qilish

Eski yoki ishonchsiz matnlarga siz vaqtingizni sovura olmaysiz. Agar siz o‘qish ro‘yxatingizda bo‘lmagan materialdan foydalanayotgan bo‘lsangiz, siz uni ishonsa bo‘ladigan materiallarmi, yo‘qmi tekshirishingiz kerak.

Internet manbalari yetarli va qulay, ammo siz har bir sayt haqida bir necha savolga javobni bilishingiz kerak:

U mos saytmi?
Muallif nomi berilganmi va u mashhurmi?
Matn tili academik uslubga mosmi?
Matnda muharrir xatolari bormi?

Tanqidiy fikr yuritish

• Hatto siz matn ishonarli ekanini bilsangiz ham, uni xavfsiz o‘z manbalaringizda ishlata olsangiz ham, unga tanqidiy munosabatni qabul qilishingiz muhimligicha qoladi.
• Bu yondashuv balki, o‘qish davomida eng oson o‘rganiladigani bo‘lishi mumkin. Istisno barcha akademik ish uchun muhimdir (tinglash, muhokama qilish va yozish).
• Tanqidiy o‘ylash faqatgina siz eshitgan yoki o‘qigan narsangizni passiv qabul qilish emas, balki, faol savol berish va baholash hamdir.