3-mavzu. O‘zgarmas tok elektr mashinalari. Asinxron va sinxron mashinalar. Reja
Download 0.74 Mb. Pdf ko'rish
|
3 mavzu
|
P
f n ⋅ = 60 0
bu formulada f - o’zgaruvchan tok chastotasi P – juft qutblar soni Bu magnit maydon rotorning cho’lg’amlarini kesib o’tadi va bu cho’lg’amlarda EYUK demak, berk kontur bo’lganda tok paydo bo’ladi. Har qanday tokli S1
S4 S5
S2 S1
S4 S5
S2 а)
b) r r o’tkazgichni magnit maydonga qarasak bu o’tkazgichga mexanik kuch ta’sir qiladi. Shunga binoan rotorga ta’sir qiluvchi aylanuvchi moment vujudga keladi. Agar magnit maydon va rotor birgalikda baravar aylansa, bunday aylanish sinxron aylanish deyiladi. Asinxron motorlarda, rotorning aylanish tezligi motorning o’qi, (val) dagi ish mashinasi yaratgan tormozlovchi momentga bog’lq. Demak, rotorning aylanish tezligi magnit maydon aylanish tezligidan bir qancha farq qiladi. mana shu farqni xarakterlovchi kattalik, «sirpanish» deyiladi va bu kattalik quyidagi formula asosida anqlanadi:3 0 1
n n n S − = bunda
n0 - magnit maydonning aylanish tezligi n1 – rotorning aylanish tezligi Motorni yurgizish paytida: n1 = 0 S = 1 Motorni salt yurish rejimida:n0 = n1 S = 0. Demak, sirpanish S = 1÷0 gacha o’zgaradi Asinxron dvigatelning pasportidagi ma’lumotlari bo‘yicha mexanik xarakteristikasini qurish
Odatda, asinxron dvigatelning pasportida quyidagi ma’lumotlar ko‘rsatiladi: U nom
- nominal kuchlanish, [V];
R nom
- nominal quvvat, [Vt, kVt]; N nom
- rotorning nominal aylanishlar soni, [ayl/min];
max
= λ - dvigatelning o‘ta yuklanish koeffisienti (qisqa tutashtirilgan rotorli asinxron dvigatellar uchun λ=1,7÷2,5, faza rotorli asinxron dvigatellar uchun λ=1,5÷3,4);
δ= HOM T И M M . - ishga tushirish koeffisienti. Yuqorida ko‘rsatilgan ma’lumotlar bo‘yicha dvigatelning mexanik xarakteristikasini qurish mumkin. Buning uchun dastlab aylanuvchi magnit maydonning aylanish tezligini aniqlaymiz. Bu tezlik qiymatini aniqlashda sinxron tezliklar shkalasi dan foydalanamiz. So‘ngra dvigatelning nominal momenti aniqlanadi:
[ ] [ ] . . 9550
; . 975 м H n P M м кГ n P M HOM HOM HOM HOM HOM HOM = =
pasportida ko‘rsatilgan koeffisientlar yordamida dvigatelning maksimal Mmax va ishga tushirish momenti M aniqlanadi. Aniqlangan kattaliklar bo‘yicha koordinata o‘qlariga mos holda a, ∂,s nuqtalar belgilanadi. Kritik sirpanish miqdori esa (
1 2 − + = λ λ HOM КР S S ifoda yordamida aniqlanadi. Bunda 1 1
n n S HOM HOM − = bo‘ladi. Xarakteristikaning qolgan nuqtalari esa ifoda yordamida topiladi. Faza
rotorli asinxron dvigatelning reostat xarakteristikalarini qurish uchun dastlab kataloglardan berilgan dvigatelning nominal quvvatini va seriyasini, so‘ngra rotor chulg‘amining aktiv va reaktiv qarshiliklari aniqlanadi. Boshqa elektr mashinalaridagi kabi asinxron dvigatellarida ham elektr energiyasining mexanik energiyaga aylantirilishi energiya isrofi bilan bog‘liq. Shunday qilib, dvigatelning foydali mexanik quvvati
∑ ∆ − =
P P 1 2 , bunda
∑ ∆Ρ - dvigateldagi quvvat isroflarining yig‘indisi К MEX Э Э ∆Ρ + ∆Ρ + ∆Ρ + ∆Ρ + ∆Ρ = ∆Ρ ∑ Π 2 1
Asinxron dvigatelning foydali ish koeffisienti quyidagicha aniqlanadi:
1 1
2 P P P P ∑ ∆Ρ − = = η
Dvigatelning yuklanishi nominalga yaqin bo‘lganda foydali ish koeffisienti eng katta qiymatga yetadi. Kichik va o‘rta quvvatli (1-100 kVt) dvigatellarda ηNOM = 70÷90% ni, katta quvvatli (100 kVt va undan katta) dvigatellarda ηNOM= 90÷94% ni tashkil etadi. Download 0.74 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|