3-mavzu: talab, taklif va bozor munosabati reja

Taklifdagi o'zgarishlar
Keling, ko'rsatkichlardagi o'zgarishlaming har biri narxi arga qanday ta'sir ko'rsatishini ко'rib chiqaylik. Taklif chiziqlarini belgilashda narxlar muhim rol o'naydi; narxga ta'sir ko'rsatuvchi har qanday narsa odatda taklif chizig'ini o'zgartirib yuboradi.
Resurs narxiari. Tovar ishlab chiqarishdagi resurslarning narxlari firmalar ishlab chiqarayotgan tovarlar narxlarini belgilashda qo'l keladi. Yuqori resurs narxlari tovar narxlarini oshiradi va ma'lum bir turdagi mahsulot narxlari hisobiga foyda qisqaradi. Foydagi bunday qisqarish belgilangan narxlardagi mahsulotlarni ishlab chiqarisha rag'batlantirmaydi.
Texnologiya. Texnologiyadagi takomillashuv firmalarga kamroq resyrslardan foydalanib, ko'proq mahsulot chiqarishga imkoniyat beradi. Resurslarning narxlari yuqori bo'lgani tufayli, ulardan kamroq foydalanish tovar narxini oshiradi va taklifni ko'tarilib ketishiga sababchi bo’ladi. Misol uchun: yassi kompyuter monitorlarini ishlab chiqarishdagi texnologiyadagi takomillashuv ularning narxlarini sezilarli darajada tushirib yubordi. Shunday qilib, ishlab chiqaruvchilar turli narxlarda avvalgiga qaraganda ko'proq sotuvga chiqaradilar; yassi ekranli monitorlarga taklifi oshib ketadi.
Soliqlar va subsidiyalar. Ishlab chiqaruvchilar ko'p soliqlarni narxlar deb baholaydilar. Mulk soliqlari yoki savdodagi ko'tarilish tovar narxlarini oshiradi va taklifni qisqartiradi. Askincha, subsidiyalar “teskari ko'rinishdagi soliqlardir”. Agar hukumat mahsulot ishlab chiqaruvini subsidiyalashtirsa, bu o'z navbatida, ishlab chiqaruvchilarning narxlarini pasayishiga va taklifni o'sishiga olib keladi.