3-mavzu. Yog‘ochdan tayyorlanganlarni yig‘ish va biriktirish texnologiyasi. Reja

YOG’OCH VA FANER BUYUMLARNI MIXLAR BILAN
Yig‘ish
Duradgorlik ishida detallarni turli usullarda, shu jumladan, mixlar yordamida ham o’zaro biriktirishmumkin. Sanoatda yuqoriligi, uzunligi va kallaklari xar xil mixlar ishlab chiqariladi (37-rasm).

Mixlar yumshoq pulat simdan tayyorlanadi. Yogo’ch detallarni mixlar yordamida yirish uchun qollanadigan asosiy asboblar bolga, ombur va bigizdan iboratdir (38-rasm).

Detallarni mix yordamida tо‘g‘ri va mustaxkamroq biriktirish uchun yig‘iladigan qismlarni bir-biriga zichlab qunt bilan moslanadn. Mixlar kо‘pincha ingichkaroq detallarni yо‘g‘onroq detallarga, fanerni taxtaga, reykani tо‘sinchalarga markam biriktirishda ishlatiladi.
Detallarni mixlar yordamida biriktirish:
a- bigiz bilan teshk hosil qilish, b-mixni tolaning bо‘ylamasiga qoqish b-mihnitolalarga burcha k ostida qoqishsh
Detallarni mustahkam birikishi uchun mixning uzunligi qoqiladigan detalning qalinligidan 2—3 baravar katta bо‘li- shi kerak. Mixning diametri esa detalning qalinligidan kampoq bо‘lishi lozim. Aks holda detal yorilib ketishi mumkin. Mix qoqiladigan joy detalning chetidan yoki uchidagi qirrasidan eng kami detal qalinligining yarmicha oraliqda bо‘lishi lozim. Mix qoqiladigan joyni oldin bigiz bilai chuqurcha qilib olish xam maqsadga muvofiqdir (39-rasm, a). Mixni qo kishda avval uning kallagiga sekin-sekin urish va mix о‘zagining yarmi ichkariga kirgach qattiq zarblar bilan urish kerak. Mixni qoqishda unga bolta bilan tepadan tо‘gri urish lozim, uning о‘zagiga nisbatan burchak ostida urish yaramaydi (39-rasm, b). Agar mix qiyshiq ketsa yoki bukilib qolsa, achchiqlanmang! Uni maxsus kertikli bolg‘acha yoki ombur bilan sug‘urib olish kerak (40-rasm). Qiyshaygan, bukilgan mixlarni metall tо‘sincha yoki qattiq taxta ustida tо‘grilash va ulardan keyingi ishlarda foydalanish mumkin.
Buyumning sirtini shikastlantirmaslik uchun ombur jaglari yoki bolg‘a muh- rasi tagiga bir bо‘lak taxta yoki faner qо‘yiladi.
Duradgorlik ishlarida po‘lat materiallar ko‘proq ishlatiladi.
Sanoatning turli sohalarida qora meiallar bilan bir qatorda rangli metallar ham keng ishlatiladi. Rangli metallarga mis. Alyuminiy, rux, qalay, qo‘rg‘oshin, nikel, xrom, marganets va ularning qotishmalari misol bo‘la oladi.
Konstruksion po‘latlardan har xil konstruksiyalar tayyorlanadi.
Duradgorlik buyumlari tayyorlashda detal va qismlarni biriktirishda har xil mixlar ishlatiladi. Ishlatilishiga ko‘ra gul qog‘oz mixlari va qurilish mixlari bo‘ladi.