4 Laboratoriya mashg‘uloti. Radiochastotalarning tasniflanishi o‘rganish Ishdan maqsad: Radio to‘lqinlarni diapazonlarga ajiralishini o‘rganish. Nazariy qism

Nazorat savollari 
1. Elektromaginit to‘lqinlarga tarif bering va unga misollar keltiring. 
Elektromagnit toʻlqinlar — vaqt boʻyicha davriy oʻzgaradigan elektromagnit maydon (oʻzaro 
bogʻlangan Ye elektr va N magnit maydonlar)ning fazoda chekli tezlik bilan tarqalish jarayoni. 
Oʻzgaruvchi induksiya oqimi uyurma elektr maydonni, u esa, oʻz navbatida, uyurma magnit 
maydonni uygʻotadi. Tarqalayotgan elektromagnit maydon Elektromagnit toʻlqinlar deyiladi. 
Elektromagnit toʻlqinlar Koʻndalang toʻlqinlar boʻlib, vakuumda s=3105^ tezlik bilan tarqaladi. 
Elektromagnit toʻlqinlar xossalariga u tarqalayotgan muhit sezilarli taʼsir koʻrsatadi. 
Elektromagnit toʻlqinlar boshqa ixtiyoriy toʻlqinlar kabi sinishi, toʻla ichki qaytishi, dispersiya, 
interferensiya, difraksiya hodisalariga uchrashi mumkin. Elektromagnit toʻlqinlarning barcha 
xususiyatlari, ularning uygʻonish va tarqalish qonunlari Maksvell tenglamalari yordamida toʻla 
tavsiflanadi. 
2. Radioto‘lqinlar diapazonlarini sanab bering 
Radiotoʻlqinlar — toʻlqin uzunligi 0,1 mkmʼdan 10 kmʼgacha boʻlgan elektromagnit toʻlqinlar; 
boʻshliqda 300000 km/s tezlik bilan tarqaladi. Birinchi boʻlib G. Gers 1888-yilda toʻlqin uzunligi 
Yum dan 0,6 
mʼgacha boʻlgan radiotoʻlqinlarni, rus olimi P. N. Lebedev 1895-yilda toʻlqin 
uzunligi 6 
mmʼli elektromagnit toʻlqinni hosil qilgan. A. S. Popov 1895-yilda birinchi marta 
radiotoʻlqinlar yordamida 250 m masofaga axborot uzatishni amalga oshirgan va 
radiote
xnikaga asos solgan. Radiotoʻlqinlar hosil qilish va muhitda tarqalish xususiyatiga koʻra 
xalqaro kelishuvga muvofiq radiotoʻlqinlar 4ʼdan to 11 tartib raqamigacha belgilanadigan 
quyidagi 8ʼta diapazonga boʻlinadi. Radiotoʻlqinlar radioaloqa, radiolokatsiya, televideniye, 
kosmonavtika, 
radiometeorologiya, 
radioastronomiya, 
i.t. 
ishlari 
va 
boshqalarda 
qoʻllaniladi.
[1]
 
Radioaloqa toʻlqinlar uzatish va qabul qiluvchi antennani ajratib turadigan 
muhitda (masalan, toʻlqin uzatish apparatlarida, mikrotoʻlqinli integratsiya davrlarda va h.) 

---

Elektromagnit maydonning toʻlqinli jarayonlari, uzatish liniyalari va nihoyat, tabiiy sharoitda 
boʻlishi mumkin 
3. Xar bir radioto‘lqinlar diapazonlarini qanday chastota oralig‘ida yotishini aytib 
bering