MINTAQAVIY TARMOQLAR (MAN)–Metropolitan Area Network
MINTAQAVIY KOMPYUTER TARMOG‘I – bir-biridan ancha uzoq masofada
joylashgan kompyuterlarni va lokal kompyuter tarmoqlarni o‘zaro bolanishi tushiniladi.
U katta shahar, iqtisodiy mintaqa va alohida mamlakat doirasidagi abonetlarni o‘z ichiga olishi
mumkin. Mintaqaviy tarmoq abonetlari orasida masofa o‘nlab yoki yuzlab kilometrlarni tashkil
etishi mumkin.
GLOBAL KOMPYUTER TARMOG‘I va uning asosiy xarakteristikalari
Global kompyuter tarmoqlari turli
mamlakatlar
yoki
qitoalarda
joylashgan
abonentlarni
birlashtiradi.
Mazkur
tarmoq
abonentlar o‘rtasidagi aloqa telefon, radio aloqa
va kosmos aloqa tizimi negizida amalga
oshiriladi.
Global, mintaqaviy va lokal kompyuter
tarmoqlarining
birlashuvi
ko‘p tarmoqli
ierarxiyani tashkil etib, umum jahon axborot
resurslarini birlashtirish va ulardan kollektiv
ravishda foydalanish imkoniyatlarini yaratadi.
Tarkibiy
qismlari:
texnik;
dasturiy;
informatsion.
IP URL adreslar: IP (Internet Protocol);
URL (Uniform Resource Locator-resurslarning universal ko‘rsatkichi); URL quyidagi
formatga ega.
: HTTP, FTP gopher lardir.
Masalan: htpp://www.kitoblar.com/index/html -bu erda htpp resursdan foydalanishda gipertekst
(Huper Teht Taransfer Protocol) protokoli ishlatilyapti.
www.kitoblar.com
index/html- bu
ma’lumot joylashgan Internet sahifa nomi. Uzatish usuli: TCP (Transfer Control Protocol);
Protokollar, mijozlar va serverlar
Protokol bu kompyuterlar orasidagi aloqa o‘rnatilishida, ma’lumotlarni qabul qilish
va uzatishda foydalaniladigan signallar standartidir. Ya’ni kompyuterlar protokol yordamida
biri - biri bilan bolanadi. Protokol to‘ri bo‘lsagina, kompyuterlar o‘rtasida aloqa o‘rnatiladi. Bu
kompyuterlarning bolanish tartibi yoki standartidir.
Server bu boshqa kompyuter yoki programmalarga xizmat ko‘rsatadigan kompyuter
yoki programmadir. Ya’ni boshqa kompyuterlarga o‘zining fayllaridan foydalanishga ruxsat
beruvchi kompyuter Server xisoblanadi. Bitta kompyuterda bir nechta server ishlashi mumkin.
Masalan, FTR, WWW, elektron pochta serverlari.
Mijoz Server resurslaridan va xizmatidan foydalanuvchi kompyuter yoki
programmadir. Xuddi Server kabi, bitta kompyuterda birdaniga bir nechta mijoz ishlashi mumkin.
Masalan, kompyuter fayl serverning mijozi bo‘lishi mumkin (serverda joylashgan fayllardan
foydalanishi), shu bilan bir vaqtda elektron pochta programmasida ishlashi mumkin. Ya’ni bir
necha serverning mijozi bo‘lishi mumkin.
Shlyuz protokolni bir turdagi muhitdan ikkinchi turdagi muhitga o‘tkazuvchi tarmoq
qurilmasi. Masalan, kompyuter Internetga bolanganda shlyuzdan foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |