4-Ma’ruza: mustaqillikka erishish arafasida o‘zbekistondagi ijtimoiy-siyosiy jarayonlar. Reja

partiyadan butunlay xoli qilindi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimov 
Oliy Kengash Rayosatiga juda qisqa muddatda Respublikaning davlat mustaqilligi 
to‘g‘risidagi qonun loyihasini tayyorlash va uni Oliy Kengashning navbatdan 
tashqari sessiyasi muhokamasiga taqdim etishni taklif qildi. Respublika Oliy 
Kengashining Rayosati 1991- yil 26 avgust kuni O‘zbekistonning Davlat 
mustaqilligi to‘g‘risida qonun loyihasini tayyorlash haqida farmoyish chiqardi. 
1991- yil 28 - avgustda O‘zbekiston Oliy Kengashining Rayosati “Respublika 
Oliy Kengashining navbatdan tashqari oltinchi sessiyasini 1991- yil 31 - avgust 
kuni chaqirish haqida qaror” qabul qildi va sessiyada O‘zbekiston 
Respublikasining Davlat mustaqilligi haqidagi masalani muhokama qilish belgilab 
qo‘yildi. 1991- yil 28 - avgust kuni O‘zbekiston Kompartiyasi MQ va Markaziy 
nazorat komissiyasining qo‘shma plenumi bo‘lib o‘tdi. Plenumda Prezident I.A. 
Karimovning mamlakatda 19-21 avgust kunlari sodir bo‘lgan voqealar va 
respublika partiya tashkilotlarining vazifalari to‘g‘risidagi axboroti tinglandi va 
muhokama qilindi. Plenum Respublika Kompartiyasini KPSS MQ bilan har 
qanday aloqalarni to‘xtatishga, KPSSning barcha tuzilmalaridan chiqishga, uning 
markaziy organlaridagi o‘z vakillarini chaqirib olishga qaror qildi.
Mustaqil O‘zbekiston Respublikasininig e’lon qilinishi 
Nihoyat uzoq kutilgan xalqimizning azaliy orzusi hisoblangan voqea 1991- 
yil 31 - avgust kuni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining navbatdan 

---

29 
tashqari oltinchi sessiyasi bo‘lib o‘tdi. Sessiyada O‘zbekiston Prezidenti I.A. 
Karimov nutq so‘zlab, sobiq Ittifoqda so‘nggi paytlarda yuz bergan ijtimoiy-
siyosiy voqealarni, davlat to‘ntarishiga antikonstitutsiyaviy urinish oqibatlarini
tahlil qilib, ular O‘zbekiston taqdiriga, 
xalqimiz taqdiriga bevosita daxldor 
ekanligini har tomonlama asoslab berdi. 
Prezident I.A. Karimov O‘zbekiston 
Respublikasining Davlat mustaqilligini 
e’lon qildi va uni mustaqillik 
to‘g‘risidagi 
qonun 
bilan 
mustahkamlashni taklif etdi. Sessiyada 
„O‘zbekiston Respublikasining Davlat 
mustaqilligi to‘g‘risida Oliy Kengash 
Bayonoti“ qabul qilindi. 
O‘tmishdan saboq chiqarib va SSR 
Ittifoqining siyosiy hamda ijtimoiy 
hayotidagi o‘zgarishlarni e’tiborga olib, 
xalqaro huquqiy hujjatlarda qayd etilgan o‘z taqdirini o‘zi belgilash 
huquqiga asoslanib, O‘zbekiston xalqlarining taqdiri uchun butun mas’uliyatni 
anglab, shaxsning huquq va erkinliklari, mustaqil davlatlar o‘rtasidagi 
chegaralarning buzilmasligi to‘g‘risidagi Xelsinki shartnomalariga qat’iy 
sadoqatini bayon etib, millati, diniy e’tiqodi va ijtimoiy mansubligidan qat’iy 
nazar, respublika hududida yashovchi har bir kishining munosib hayot kechirishini, 
sha’ni va qadr-qimmatini ta’minlaydigan insonparvar demokratik huquqiy davlat 
barpo etishga intilib, Mustaqillik deklaratsiyasini amalga oshira borib, O‘zbekiston 
Respublikasi Oliy Kengashi O‘zbekistonning Davlat mustaqilligini va ozod 
suveren davlat O‘zbekiston Respublikasi tashkil etilganligini tantanali ravishda 
e’lon qiladi. 
O‘zbekiston Respublikasining Davlat mustaqilligi to‘g‘risidagi Oliy 
Kengash Bayonotidan. O‘zbekiston Respublikasi, - deb ta’kidlanadi Bayonotda, - 
to‘la davlat hokimiyatiga ega, xalqaro munosabatlarda mustaqil davlat, oldindan 
hech qanday shart qo‘ymagan holda barcha sheriklar bilan teng huquqli, o‘zaro 
manfaatli bitimlar hamda shartnomalar tuzish uchun o‘zini ochiq deb e’lon qiladi. 
Oliy Kengash sessiyasi “O‘zbekiston Respublikasining Davlat mustaqilligini e’lon 
qilish to‘g‘risida” Qaror qabul qilib, O‘zbekiston Respublikasining Davlat 
mustaqilligi to‘g‘risidagi Oliy Kengash Bayonotini tasdiqladi va respublikani 
bundan keyin O‘zbekiston Respublikasi deb atashni belgilab qo‘ydi.
1-sentabr O‘zbekiston Respublikasining Mustaqillik kuni deb belgilansin va 1991- 
yildan boshlab bu kun bayram va dam olish kuni deb e’lon qilinsin.