4-mavzu. Bozor iqtisodiyoti va o`zbekistonning unga o`tish tamoyillari
Download 104.3 Kb.
|
4-mavzu. Iqtisodiyot nazariyasi fanidan
- Bu sahifa navigatsiya:
- Asosiy tayanch tushunchalar Bozor iqtisodiyoti
- Bozor ob`ekti
Xulosalar
Bozor va bozor iqtisodiyoti tovar-pul munosabatlarining rivojlanishi natijasida vujudga keladi. Bozor munosabatlari sub`ektlari o`zaro bog’liq holda va aloqada bandlik, milliy daromad va ishlab chiqarishning umumiy hajmi kabi ijtimoiy ishlab chiqarish natijalarini aks ettiradigan va doimiy harakatda bo`ladigan daromadlar va xarajatlar oqimini shakllantiradi. Bozor munosabatlarining har bir ishtirokchisi o`z maqsad va manfaatlaridan kelib chiqib, mustaqil qaror qabul qiladi. Aynan xo`jalik yurituvchi sub`ektlarning iqtisodiy erkinligi va mustaqilligi bozor ko`rinishidagi iqtisodiy munosabatlarni vujudga keltiradi hamda o`z rivojlanishining tabiiy-evolyutsion, dinamik xususiyatini belgilab beradi. Bozor iqtisodiyoti – murakkab ijtimoiy-iqtisodiy tizim bo`lib, birlashgan, o`zaro bog’langan va birgalikda harakatlanadigan bir qator tarkibiy tuzilmalarni o`z ichiga oladi. Bozor iqtisodiyotining samarali amal qilishi uchun uning infratuzilmasi shakllantiriladi. Bozor infratuzilmasi – bu bozor munosabatlariga ko`mak berishga qaratilgan ijtimoiy-iqtisodiy institutlar tizimidir. Bozor iqtisodiyoti tizimining afzalligiga qaramay, shunday muammolar borki, ularni bozor mexanizmi vositasida hal etish kam samara keltiradi yoki umuman hal etib bo`lmaydi. Ana shunday muammolarni hal etish uchun davlat ularni o`z zimmasiga olishi yoki zarur shart-sharoitlarni yaratib berishi kerak. Asosiy tayanch tushunchalar Bozor iqtisodiyoti – tovar ishlab chiqarish, ayirboshlash va pul muomalasi qonun-qoidalari asosida tashkil etiladigan va boshqariladigan iqtisodiy tizimdir. Bozor mexanizmi – bozor iqtisodiyotining faoliyat qilishini tartibga solishni va iqtisodiy jarayonlarni uyg’unlashtirishni ta`minlaydigan dastak va vositalardir. Bozor – ishlab chiqaruvchilar va iste`molchilar (sotuvchilar va xaridorlar) o`rtasida pul orqali ayirboshlash jarayonida bo`ladigan munosabatlar yig’indisidir. Bozor ob`ekti – ayirboshlash munosabatlariga jalb qilingan iqtisodiy faoliyat natijalari va iqtisodiy resurslar, tovar, pul va unga tenglashtirilgan moliyaviy aktivlardir. Download 104.3 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling