4-мавзу. Материаллар ҳисоби

Товар-моддий захираларни таннархини аниқлаш усуллари

• ялпи идентификациялаш усули;
• ўртача тортилган қиймат усули;
• биринчи харид нархлари бўйича баҳолаш усули;
• охирги харид нархлари бўйича баҳолаш усули.

Ялпи солиштириш(идентификациялаш)усулининг моҳияти шундаки, бунда ўзаро алмаштирилмайдиган захираларнинг алоҳида моддаларининг таннархи, шунингдек, махсус буюртмалар бўйича ишлаб чиқарилган маҳсулот ва хизматлар таннархи ҳамда аниқ харажатларни идентификациялаш йўли билан аниқлашдир. Харажатларни махсус иденфикация қилишнинг маъноси махсус харажатлар захираларининг алоҳида моддасига олиб борилади. Ялпи идентификациялаш усули алоҳида буюртма бўйича маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган ёки ассортимент кўп бўлмаган маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган корхоналарда қўлланилади.

Ялпи солиштириш(идентификациялаш)усулининг моҳияти шундаки, бунда ўзаро алмаштирилмайдиган захираларнинг алоҳида моддаларининг таннархи, шунингдек, махсус буюртмалар бўйича ишлаб чиқарилган маҳсулот ва хизматлар таннархи ҳамда аниқ харажатларни идентификациялаш йўли билан аниқлашдир. Харажатларни махсус иденфикация қилишнинг маъноси махсус харажатлар захираларининг алоҳида моддасига олиб борилади. Ялпи идентификациялаш усули алоҳида буюртма бўйича маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган ёки ассортимент кўп бўлмаган маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган корхоналарда қўлланилади.

Товар-моддий захираларнинг таннархини ҳисоблаш усуллари

• Товар-моддий захираларнинг таннархини ҳисоблаш усуллари

Ўртача тортилган қиймат усули (АВЭCО)
-ТМЗлар ҳар бир бирлигининг қиймати ҳисобот давридаги бошида бир турдаги ТМЗ бирликлари ва ҳисобот даври давомида сотиб олинган ёки ишлаб чиқарилган бир турдаги бирликларнинг ўртача тортилган қиймат бўйича аниқланади. ТМЗ бирлигининг ўртача тортилган қиймати ТМЗнинг бутун қийматини шу захиралар бирликларининг сонига бўлиш билан аниқланади.