4-мавзу: Ўрта аср ва янги давр Ғарб фалсафаси. Ҳозирги замон жаҳон фалсафаси

Антик давр фалсафаси.

• Антик давр фалсафаси.
• Европада ўрта аср ва уйғониш даври фалсафаси.
• 17 – 18 асрларда Европа инглиз ва француз фалсафаси.
• 19 асрларда немис мумтоз фалсафаси.
• Ҳозирги замон жаҳон фалсафаси ва унинг аҳамияти.

• Қадимги юнон фалсафаси
• Эр. авв. 6 асрда Грецияда
• Натурфалсафа
• Космология
• Космогония ривожланди.

Фалес (эр.авв. 624-567йй.) ҳамма нарса сувдан келиб чиққан ва сувга айланади деб ҳисоблаган.

• Фалес (эр.авв. 624-567йй.) ҳамма нарса сувдан келиб чиққан ва сувга айланади деб ҳисоблаган.
• Анаксимандр (эр.авв. 610-546йй.) дунё ноаниқ материя-апейрондан ташкил топган дейди.
• Анаксименнинг (эр.авв. 588-525 йй.) ҳамма нарса ҳаводан ҳосил бўлган ва ҳавога айланади.

Эфеслик Гераклит (эр.авв. 530-470й)

• Эфеслик Гераклит (эр.авв. 530-470й)
• оламдаги барча нарса ва ҳодисаларнинг асоси оловдан иборат.
• нарса ва ходисалар доимий ўзгаришда, ўзаро алоқадорликда, боғлиқликда, бир-бирига ўтиб туради. Бу ўзгариб ривожланиб туришнинг манбаи қарама-қаршиликларнинг бирлиги ва уларнинг ўзаро курашидадир.

• Дунёнинг асосини сонлар ташкил килади, сонлар коинотдаги тартибнинг ифодасидир.
• Дунёни билиш – уни
• бошқарувчи сонларни
• билишдир.

дунё моддий бўлиб, рух, онг

• дунё моддий бўлиб, рух, онг
• материянинг махсулидир.
• дунёнинг асоси атомлар ва бўшлиқлардан иборат.
• нарса ва ҳодисаларнинг ранг-баранглиги атомлар бирикиш усулларининг турли-туманлигидан келиб чиқади.

Левкипп (500-440 йй.)

• Левкипп (500-440 йй.)
• атомистик назария вакили
• биринчи бўлиб сабабият қонуни ва
• етарли асос қонунини таърифлаб берди.
• Эпикур (341-270) Демокрит атомларнинг асосан шакл ва миқдор жиҳатдан фарқини таъкидлаган бўлса, Эпикур эса уларнинг ҳажми, оғирлиги жиҳатдан фарқини таъкидлайди.

• атомларнинг ҳажм, оғирликга эга эканлигини асослади.