1.Kuchli kislota eritmasini kuchli asos eritmasi bilan titrlash egri chizig‘i.
Titrlashning egri chizig‘ini tuzish uchun konussimon kolbaga HCI ning 0,1000 n. eritmasi
dan 20,00 ml qo‘yiladi va byuretkadan NaOH ning 0,1000 n. eritmasidan asta-sekin 20,00 ml
tomiziladi va qo‘shilgan gidroksidning millilitr miqdorlariga bog‘liq ravishda pH ning qiymatlari
hisoblab chiqariladi va hosil qilingan nuqtalarni birlashtirib egri chiziq tortiladi. Avval egri
chiziqning boshlang‘ich nuqtasi topiladi,ya’ni C (HCI)=0,1n=0,1 m., shu sababli H
+
ionlari
konsentratsiyasi [H
+
]= 0,1=10
-1
mol/l va pH=1 bo‘ladi, HCI ning ionlanish darajasi C(HCI)=0,1n.
1 ga teng bo‘ladi. Shunday qilib ekvivalent nuqta aniqlanadi. Endi, borayotgan jarayonni taxlil
qilamiz. Ikkala eritmaning konsentratsiyasi 0,1 n.bo‘lsa, ikkalasidan ham 20 ml.dan olib
qo‘shilgan bo‘lsa, demak, [H
+
]=[OH
-
]= 10
-7
, demak, pH = 7 bo‘ladi. Muhit neytral, hosil bo‘lgan
natriy xlorid tuzi eritmasi gidrolizlanmaydi, ekvivalent nuqtada koordinatlar x
n
= 20 ml, pH = 7
bo‘ladi.Boshlang‘ich va oxirgi nuqtalarni koordinatlarini bilgan holda oraliq nuqtalapHi
hisoblashga kirishiladi. Faraz qilamiz, 3 – nuqtada HCI ning 0,1 n. 20,00 ml eritmasidan 2 ml,
ya’ni 10 marta kam qoladi va shu sababli S
3
= 0,1/10 = 0,01, demak,
pH =lg[H
+
] = -lg(10
-2
) = 2. Keyingi 4-nuqtada qo‘shilgan NaOH eritmasi 19,80 ml.ga etganda
C(HCI) = 0,001 M, [H
+
] = 0,001 M bo‘ladi va pH qiymati 3 ga teng bo‘ladi.Shunday yo‘l bilan
boshqa oraliqdagi nuqtalar hisoblab topiladi.
Quyidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlar asosida kuchli kislota eritmasini kuchli asoslar
bilan titrlash egri chizig‘i tuziladi.(35-rasmda)
HCI ning 0,1 N eritmasini 20 ml ni ishqor eritmasi bilan titrlangan pH qiymatini o‘zgarishi
Do'stlaringiz bilan baham: |
