4-mavzu. Xalqaro valyuta munosabatlari

Xalqaro valyuta munosabatlari harakatining asosiy yoʻnalishlari

• Xalqaro valyuta munosabatlari

• Jahon iqtisodiyoti

• Kapitalning transchegaraviy harakati

•  Xalqaro savdo

• Jahon iqtisodiyoti

• Xalqaro savdo
•  

• Kapitalning transchegaraviy harakati
•  

• Ta’sir koʻrsatadi

• Ta’sir koʻrsatadi

Xalqaro valyuta munosabatlarining funktsiyalari – bu faoliyatning aniq mexanizmlari orqali ular iqtisodiy mohiyatining ifodalanishidir. Xalqaro valyuta munosabatlarining funktsiyalarini bajarilish darajasi valyuta oqimlari harakatiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Xalqaro valyuta munosabatlari harakatining har bir yangi bosqichi xalqaro iqtisodiy munosabatlar, jahon iqtisodiyoti va xalqaro moliya tizimida sezilarli o’zgarishlarga olib keladi. Xalqaro valyuta munosabatlarining asosiy va eng muhim funktsiyalari quyidagilar hisoblanadi:

• Xalqaro valyuta munosabatlarining funktsiyalari – bu faoliyatning aniq mexanizmlari orqali ular iqtisodiy mohiyatining ifodalanishidir. Xalqaro valyuta munosabatlarining funktsiyalarini bajarilish darajasi valyuta oqimlari harakatiga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Xalqaro valyuta munosabatlari harakatining har bir yangi bosqichi xalqaro iqtisodiy munosabatlar, jahon iqtisodiyoti va xalqaro moliya tizimida sezilarli o’zgarishlarga olib keladi. Xalqaro valyuta munosabatlarining asosiy va eng muhim funktsiyalari quyidagilar hisoblanadi:
• valyuta oqimlarini jamg’arma shaklida to’plash va ularni investitsiyalash;
• valyuta resurslariga narxlarni shakllantirish.

2. Valyuta kursi va uning turlari

• Valyuta kursi(exchange rate) bir mamlakat pul birligining ikkinchi bir mamlakat valyutasiga nisbatan bahosi hisoblanadi.
• Valyuta yoki ayriboshlash kursi ma’lum bir mamlakatni tashqi dunyo bilan bog’lab turadi, shuningdek milliy iqtisodiyot holatini tashqi dunyo bilan taqqoslash, xalqaro iqtisodiy operatsiyalar samaradorligini baholash imkonini beradi. Valyuta kursi mamlakatning joriy iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy holati va istiqboldagi rejalari toʻg’risidagi barcha ma’lumotlarni oʻzida mujassam etadi. Iqtisodiyoti nisbatan ochiq mamlakatlar uchun valyuta kursi muhim ko’rsatkichlardan hisoblanadi. Chunki uning iqtisodiyotga bevosita yoki bilvosita ta’sir etishi, valyuta kursidagi keskin oʻzgarishlar esa, milliy iqtisodiyotda inqirozli holatlarni yuzaga keltirishi mumkin.
•