4-Modul: Gidrosfera va uni muhofaza qilish. 4-Mavzu: Girosfera. Tabiatda suvning roli va ahamiyati reja

Biokimyoviy tozalash usullari. Biokimyoviy 
tozalash usuli oqova suvdagi erigan koʹplab oiganik va 
baʹzi nooiganik (sulfidlar, H
2
S, NH
3
, nitritlar va 
boshqalar) birikmalarni mikroorganizmlar yordamida 
oʹzlashtirib zararsizlantirishdir.
Biokimyoviy tozalashga yuboriladigan oqova 
suvlar BPK va XPK kattaliklari bilan xarakterianadi. 
BPK 
– bu oqova suvdagi 1 mg organism 
birikmalarining maʹlum vaqt chegarasida (2, 5, 8, 10, 20 sutka) bioximik oksidlanishiga 
sarf boʹladigan kislorodning mg dagi miqdorini koʹrsatadi.
“Suv va suvdan 
foydalanish to’g’risida”gi 
O’zbekiston Respublikasi 
Qonuniga o’zgartirish kiri- 
tish to’g’risidagi qonun 
loyihasi O’zbekiston Res 
publikasi Qishloq va suv 
xo’jaligi Vazirligi tomoni- 
dan ishlab chiqilib, Qo’ 
mita tomonidan atroflicha 
o’rganildi va tegishli taklif 
lar 
tayyorlanib, 
taqdim 
etildi. (2017 yil 27 yan 
vardagi PF-02/11 -628-
sonli xat) Qonunga o’z 
gartirishlar kiritish bo’yi 
cha 
idoralararo 
ishchi 
guruhi tuzilib, guruh o’z fa 
oli yatini olib bor moqda.
O’zbekiston 
Res 
publikasi Tabiatni muho 
faza qilish qo’mitasining 
2016 yildagi hisobotidan. 

---

Masalan: BPK5 – bu 5 sutkada biokimyoviy oksidlanishga kerak boʹladigan 
kislorodning miqdorini bildiradi. XPK – bu suvda mavjud boʹlgan barcha 
qaytaruvchilarning kimyoviy oksidlanishiga kerak boʹlgan kislorodning miqdorini 
bildiradi. Organik moddalar bilan toʹqnashgan mikroorganizmlar ularni qisman parchalab 
suvga, C0
2 
ga va biomassaga aylantiradi va bu jarayon biokimyoviy oksidlanish deb 
ataladi. 
Oqova suvni biokimyoviy tozalashning aerob va anaerob xillari mavjud.