4 reja kirish asosiy qism
Download 1.24 Mb. Pdf ko'rish
|
Kitob 9035 uzsmart.uz
|
Ekspert protseduralar tajribali odamlar jamoasidan foydalanadi va biror
voqea yoki xodisa haqidagi ma’lumotlarni o‘rtachalashtirish, umumiylashtirish hamda ob’ektiv baholarni olish bilan shug‘ullanadilar. Ekspertizaning borishi ko‘pincha bir qator xodisalarga aloqador aniq qarorlarni ishlab chiqishga, olingan ko‘rsatkichlar o‘rtasidagi munosabatlarni topishga imkon beradi. Masalan, aholiga xizmat ko‘rsatish sferasida rejalashtirish bilan band bo‘lgan ekspertlarga savol berilishi mumkin: "Aholiga xizmat ko‘rsatishda uning sohalari qanday proporsiyali hajmda rivojlanishi mumkin?". Savolga javob sifatida har bir ekspertga nisbiy muhimligiga qarab, jadvalda har bir xizmat ko‘rsatish sohasi to‘g‘risiga ballarni 34 yozib chiqishni taklif qilinadi. Bu jadval quyidagi ko‘rinishda ham bo‘lishi mumkin: Xizmat ko‘rsatish sohasi ball ar Normalashgan ballar savdo 20 0,33 umumiy ovqatlanish 10 0,17 maishiy xizmat 11 0,18 kommunal xo‘jalik 13 0,21 odam tashish 6 0,11 Sohalararo proporsiyalarning rivojlanishini aniqlash uchun ekspertlarga ma’lum bmr tartibda tuzilgan anketalar tarqatiladi hamda aholiga xizmat ko‘rsatishni rivojlantirish ssenariyasi bilan tanishtiriladi. Bu ssenariy odatda uzoq yillarga mo‘ljallangan aholiga pullik xizmat ko‘rsatishning perespektivalari bo‘yicha bashoratnomalardan iborat bo‘lishi mumkin. Unda aholining soni va o‘sish darajalari, uning daromad va sohalar bo‘yicha xarajatlari, yashash sharoitlari, amaliyotga yangi texnika va texnologiyalarni joriy qilish, aholiga xizmat ko‘rsatish turi va formalarini mukammalashtirish, xizmat ko‘rsatishning tashkil qilish va boshqarish va boshqa ma’lumotlar aks ettirilishi mumkin. Ssenariya bilan tanishganidan so‘ng, ekspertlar o‘z fikrlarini ballar ko‘rinishida ifodalashadi va bu anketalar yig‘ib olinadi hamda ekspertiza tahlili o‘tkaziladi. Bu tahlil (misol uchun yuqoridagi jadvaldagi) ballar har bir guruh bo‘yicha o‘rtachalashtiriladi, ya’ni normalashtiriladi, ya’ni har bir soha bo‘yicha ballarni ularning umumiy ballariga bo‘linadi. Olingan natijalar xizmat ko‘rsatishning sohalari bo‘yicha kutilgan ma’lumotlarni, ya’ni proporsiyalarni ifodalaydi. Ekspert tahlillarini o‘tkazishning katta miqdordagi forma va metodlari mavjud. Masalan, ekspertlar guruhini chaqirib, ko‘rilayotgan masalalarni |
