49- ma’ruza radiochastota kuchaytirgichlari haqida umumiy tushunchalar

CHastotaviy detektor va ularning turlari

CHastotaviy detektor – CHD lar ishlash jarayoniga qarab ular chastota- amplitudaviy – CHAD, chastota-fazaviy – CHFD, chastota-impulsli – CHID turlariga bo‘linadi.

CHD larning asosiy parametri

• 
  (10.7)
  

xarakteristika qiyaligidir.

Kirish kuchlanishi o‘zgarmayqolganda chiqimdagi kuchlanishning chastotaga bog‘liqligi ko‘rsatdigan ko‘rsaatgich CHD larning asosiy xarakteristikasi bo‘lib xizma qiladi. u xaraketristikaning chiziqli klapi viloyati qanchalik katta bo‘lsa, CHD larning ishlash sifati shunchalik yaxshi bo‘ladi.
10.22-rasmda ko‘proq qo‘llaniladigan CHD larning sxemasi ko‘rsatilgan



10.22-rasm.
Sxemada konturlarning biri f1=f0+Δfo ikkinchisi esa f2=f0–Δfo chastotalarda rezonansga sozlangan. Demak har ikki kontur bir-biriga nisbatan garchi simmetrik bo‘lsa-da, lekin chastotalari bo‘yicha farq qiladi. bu erda f1 qabul qilinayotgan signal chastotasidan bir muncha katta bo‘lsa f2 esa kichikdir. Signal chastotasi ortib borishi bilan u birinchi konturning rezonans chastotasiga yaqinlasha boradi va u ikkinchi konturning chastotasi f2 dan bir muncha uzoqlashib ketadi. Bu jarayon birinchi konturning kuchlanishini ortib borishiga, ikkinchi konturning kuchlanishini esa kamayib ketishiga sababchi bo‘ladi. Bu jarayonning aksi bo‘lganda, aniqrog‘i signal chastotasi kamaya boshlaganda u ikkinchi konturning chastotasi f2 dan ga yaqinlasha boradi. Birinchi konturning chastotasi f2 esa uzoqlashadi. Bu esa ikkinchi konturning kuchlanishini ortib borishiga, birinchi konturningamplitudaviy diod detektoriga beriladi. Natijaviy kuchlanish konturlardagi ikki kuchlanishning o‘zaro ayirmasi natijasida hosil bo‘ladi. Uni quyidagicha ko‘rsatiladi:


U_chiq = U₁ – U₂ (10.8)
Yuqorida biz CHAD lar bilan tanishdik. Endi CHFD lar bilan qisqacha tanishib chiqamiz.
Tarkibida o‘zaro bog‘liqli konturi bo‘lgan CHD larni, CHFD lar deb ataladi. Bunday detektorlarning sxemasi 10.26-rasmda ko‘rsatilgan.

10.26-rasm.
Sxemadagi L1C1 va L2C2 konturlar signalni o‘rtacha chastotasiga sozlangan bo‘lib, ular modulyasiya o‘zgartgichlari vazifasini o‘taydi. Modulyasiya bo‘lmaganda ikkinchi konturning kuchlanishi U2 , birinchi konturning kuchlanishi U1 ga qaraganda 900 ga oldingga iljigan bo‘ladi. CHastota bo‘yicha modulyasiya jarayoni boshlanganda U1 va U2 lar bir- birlaridan fazalar siljish burchagi U ga siljigan bo‘ladi. CHastota bo‘yicha modulyasiya jarayoni boshlanganda U1 va U2 bir-birlaridan fazalar siljish burchagi Uga siljigan bo‘ladi. Bu chastota o‘zgarishiga mutanosib bo‘ladi.