Tuqыmnыӊ sortlыq sapasы degende onыӊ sort tazalыg‘ы (pataslanыo‘ dәrejesi) hәm tipikligine aytыladы. Tuqыmlar sortlыq sapasы boyыnsha sort tazalыg‘ыna qarap ush kategoriyag‘a ajratыladы (I, II hәm III kategoriyalar). Sort tazalыg‘ы dep tiykarg‘ы egin paqallarы ulыo‘ma mug‘dardыӊ usы eginniӊ jaqsы rao‘ajlang‘an paqallarы ulыo‘ma mug‘darыna protsent esabыndag‘ы salыstыrmag‘a aytыladы.
Bul kөrsetkish aprobatsiya arqalы anыqlanadы. Өzinen shaӊlanыo‘shы dәnli hәi dәn sobыqlы eginlerde I kategoriyada sort tazalыg‘ы 99,5% ten, II kategoriya -98% ten hәm III kategoriya 95% ten kem bolmag‘anlarы kiredi.
Tuqыmlardыӊ egio‘ sapalarыn, yag‘nыy tazalыq, kөgerio‘sheӊlik quo‘atы, ыg‘allыg‘ы, 1000 dana tuqыm ao‘ыrlыg‘ы, kesellik hә zыyankesler menen hәm mexanik zыyanlang‘anlыg‘ы dәrejelerin anыqlao‘ arqalы үsh klassqa bөlinedi. Bul kөrsetkishler Mәmleket үlgisine tiykaran anыqlanadы hәm hәr bir egin ushыn bөlek boladы. Mәselen, shigittiӊ kөgerio‘sheӊligiboyыnsha 3 klassqa ajratыladы. Kөgerio‘sheӊligi 95% ten kem bolmasa 1 – klass, 90%ten kem bolmasa 2 – klass hәm 85% ten kem bolmasa 3 – klass. Kөgerio‘sheӊligi 85% ten kem bolg‘an shigitler egio‘ ushыn isletilmeydi. Egis sapalarы boyыnsha Mәmleket үlgisi talaplarыna juo‘ap beretug‘ыn tuqыmlarda KONDITSION tuqыmlar delinedi.
Tuqыmlardыӊ sapasыn saqlao‘ degende eӊ aldыn sortqa tәn nәsillik belgilerdi tolыq saqlag‘an halda egin maydanlarыna kerekli mug‘dardag‘ы tuqыmlardы jetistirio‘ge qaratыlg‘an tәdbirler tүsiniledi.
Tuqыmgershilik jumыslarыn alыp barыo‘ sortlыq tuqыmlardы kөbeyitirio‘ hәm egio‘ protsesine elita hәm reproduksiya tuqыmlardы jetistirio‘ hәm qayta egio‘ protsessinde sort tazalыg‘ыnыӊ өzgerio‘in үyrenio‘ge tiykarlang‘an. Usыg‘an kөre elita, superelita hәm reproduksiya tүsinigin parqlao‘ kerek.
Elita tuqыmlar dep seleksiya hәm tuqыmgershilik shөlkemleri tәrepinen jetistirilgen birar bir sorttыӊ eӊ jaqsы, sortlыq hәm egio‘ sapalarы talaplarg‘a tolыq juo‘ap beretug‘ыn tuqыmlarыna aytыladы. Fratsuzsha elite – eӊ jaqsы, taza demek. Elita tuqыmlar sorttыӊ hәmme belgi hәm qәsiyetlerin keyingi әo‘ladыna өtkeredi. Elita tuqыmlar superelita tuqыmlardы kөbeytirip jetistiriledi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
