5-ma’ruza. Elektron jadval hujjatlarini yaratish va qayta ishlash uchun dasturiy vositalarni qoʻllash reja

Jadval protsessorlarida ishlashning asosiy usullari va kerakli operatsiyalarning bajarilishi
Excel dasturini ishga tushirish uchun "sichqoncha" ko‘rsatkichi dastlab, Пуск ka keltiriladi, ekranda paydo bo‘lgan asosiy vertikal menyu qatoridan Программы bo‘limi tanlanadi va undagi mavjud dasturlar ro‘yxatidan Microsoft Excel tanlanadi va «sichqoncha» tugmachasi bosiladi.
Excel dasturi yuklangandan so‘ng, ekranda uning umumiy ko‘rinishdagi ishchi stoli ekranga chiqadi.

Ishchi stolning birinchi qatorida dastur sarlavhasi ishga tushirilgan fayl nomi bilan birgalikda (Microsoft Excel-Книга1) hamda oynani boshqarish tugmachalari joylashgan.
Ikkinchi qatorida Excel dasturining buyruqlarini saqlovchi menyu satri joylashgan.

Menyu satridan keyingi bir nechta qatorda Excel dasturi bilan ishlashni osonlashtiruvchi uskunalar majmuasi joylashgan:

Agar dastur bilan ishlash jarayonida boshqa uskunalar majmuasi bilan ishlash zaruriyati tug‘ilsa, uni ixtiyoriy menyuga kirib o‘rnatish mumkin.
Oynaning asosiy qismini jadval egallaydi va [A1] yacheykada kursor turadi. Kursorni [],[],[],[] ko‘rsatkichlar yordamida jadval bo‘ylab siljitish mumkin.
Excel dasturi bilan ishni tugallash quyidagi usullarning biri bilan bajariladi:
1. [ALT][F4] tugmachalarini birgalikda bosish bilan.
2. Excel ishchi stolining yuqori o‘ng burchagida joylashgan [x] belgida «sichqoncha» tugmachasini bosish bilan.
3. Menyuning Файл bo‘limidan Выход buyrug‘ini tanlash bilan.
Agar Excel dasturidan chiqishda ekranda saqlanmagan fayl bo‘lsa, u holda, ekranda muloqot oynasi paydo bo‘ladi va undagi so‘rovga javob beriladi: Yes (Da) - faylni saqlash, No (Net) - faylni saqlamasdan chiqish, Cancel (Oтмена) -dasturga qaytish.
Jadval protsessorlarida menyu va komanda rejimida ishlash
Excel ekranining yuqori qatorida matn va uning qismlari ustida turli xil amallar bajarish uchun mo‘ljallangan uning menyusi joylashgan.

Excel dasturining menyusi Файл, Главная, Вставка, Разметка страницы, Формулы, Данные, Рецензирование, Вид bo‘limlaridan iborat. Menyu bo‘limi bilan ishlash uchun «sichqoncha» ko‘rsatkichi shu bo‘limga keltiriladi va chap tugmachasi bosiladi. Natijada, ekranda vertikal holatda shu menyu bo‘limining buyruqlari paydo bo‘ladi va kerakli buyruq tanlanadi.
Excel menyusi bo‘limlari bilan qisqacha tanishib chiqamiz: