5-mavzu: iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning o`ziga xos xususiyatlari va ustuvor yo`nalishlari reja

5-MAVZU: IQTISODIYOTNI RIVOJLANTIRISH VA LIBERALLASHTIRISHNING O`ZIGA XOS XUSUSIYATLARI VA USTUVOR YO`NALISHLARI
Reja:

1. 
   Makroiqtisodiy barqarorlikni mustaxkamlash va yuqori iqtisodiy o`sish sur’atlarini saqlab qolish.
   
2. 
   Milliy iqtisodiyotning etakchi tarmoqlarini modernizatsiya va diversifikatsiya qilish
   
3. 
   Qishloq xo`jaligini modernizatsiya qilish va jadal rivojlantirish.
   
4. 
   Iqtisodiyotda davlat ishtirokini kamaytirish, xususiy
   mulk xukukini ximoya qilish va uning ustuvor mavkeini yanada
   kuchaytirish.
   
5. 
   Viloyat, tuman va shaxarlarni kompleks va mutanosib
   ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish.
   

1. 
   Makroiqtisodiy barqarorlikni mustaxkamlash va yuqori iqtisodiy o`sish sur’atlarini saqlab qolish.
   

O`tgan 26 yillik mustaqil taraqqiyot davrida idtisodiyotda ma’muriy-buyruqbozlikka asoslangan boshqaruv tizimidan mutlaqo voz kechilib, bozor islohotlari bosqichma-bosqich amalga oshirilgani va pul-kredit siyosati puxta uylab olib borilgani makroidtisodiy barqarorlikni, idtisodiyotning yuqori sur’atlar bilan o`sishini, inflyasiyani prognoz kursatkichlari darajasida saqlab qolishni ta’minladi hamda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, fermerlik xarakatini rivojlantirish uchun keng imkoniyatlar va qulay sharoitlar yaratili- shiga xizmat qildi.

Ayni vadtda mamlakatimiz bosib O`tgan taraqqiyot yulining chuqur taxlili, bugungi kunda jahon bozori kon’yunkturasi keskin uzgarib, globallashuv sharoitida radobat tobora kuchayib borayotgani davlatimizni yanada bardaror va jadal sur’atlar bilan rivojlantirish uchun mutlado yangicha yondashuv damda tamoyillarni ishlab chiqish va ruyobga chidarishni tadozo etmodda.

SHularni e’tiborga olib, Harakatlarstrategiyasining uchinchi yunalishida makroidtisodiy barqarorlikni yanada mustadkamlash va yuqori iqtisodiy o`sish sur’atlarini sadlab dolishning duyidagi vazifalari belgilab olindi:

• 
  makroidtisodiy mutanosiblikni sadlash, qabul dilingan urta muddatli dastur- lar asosida tarkibiy va institutsional uzgarishlarni chudurlashtirish disobidan yalpi ichki madsulotning bardaror yudori o`sish sur’atlarini ta’minlash;
  
• 
  xarajatlarning ijtimoiy yunaltirilganini sadlab dolgan dolda, davlat byud- jetining barcha darajalarida mutanosiblikni ta’minlash, madalliy byudjetlarning daromad dismini mustadkamlashga daratilgan byudjetlararo munosabatlarni takomil- lashtirish;
  
• 
  soliq yukini kamaytirish va soliqda tortish tizimini soddalashtirish siyosatini davom ettirish, soliq ma’muriyatchiligini takomillashtirish va tegishli ragbatlantiruvchi choralarni kengaytirish;
  
• 
  ilgor xaldaro tajribada dullaniladigan instrumentlardan foydalangan dolda, pul-kredit siyosatini yanada takomillashtirish, shuningdek, valyutani tartibga solishda zamonaviy bozor mexanizmlarini bosdichma-bosdich joriy etish, milliy valyutaning bardarorligini ta’minlash;
  
• 
  bank tizimini isloh dilishni chudurlashtirish va bardarorligini ta’minlash, banklarning kapitallashuv darajasi va depozit bazasini oshirish, ularning moliyaviy bardarorligi va ishonchliligini mustadkamlash, istidbolli investitsiya loyihalari xamda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub’ektlarini kreditlashni yanada ken- gaytirish;
  
• 
  sugurta, lizing va boshda moliyaviy xizmatlarning xdjmini ularning yangi turlarini joriy qilish va sifatini oshirish xisobidan kengaytirish, shuningdek, kapitalni jalb qilish xdmda korxona, moliyaviy institutlar va ax,olining erkin resurslarini joylashtirishdagi mukobil manba sifatida fond bozorini rivojlantirish;
  
• 
  xalqaro iqtisodiy xdmkorlikni yanada rivojlantirish, jumladan, etakchi xalqaro va xorijiy moliyaviy institutlar bilan alokalarni kengaytirish, puxta uylangan tashqi karzlar siyosatini amalga oshirishni davom ettirish, jalb qilingan xorijiy investitsiya va kreditlardan samarali foydalanish.
  

Iqtisodiyotni liberallashtirish sharoitida makroiqtisodiy kursatkichlar xdmda valyuta bozori x,olati ustidan tizimli monitoringni amalga oshirish, zaruriyat tugilganda, milliy valyuta va ichki bozordagi narxlarning barqarorligini oshirish, makroiqtisodiy muvozanatni saqlash va yuqori iqtisodiy o`sish sur’atlarini ta’- minlashga yunaltirilgan qonunchilikni takomillashtirish bugungi kunning muxum masalalaridan xisoblanadi.

Ushbu masalalarni amalga oshirish asnosida Harakatlar strategiyasida taxliliy ma’lumotnomalarni tayyorlash, unda iqtisodiyotning yuqori o`sish sur’atlarini, shu­ningdek, milliy valyuta va narxlar darajasining barqarorligini ta’minlash nazarda tutilgan. Iqtisodiyotning rivojlanishi ko`p jixdtdan milliy valyutaning va ichki bozordagi narxlarning barqarorligiga bog`liqdir. Buning uchun tovar va xizmatlarning iste’mol narxlari (tariflari) uzgarishini kuzatish metodikasini takomillashtirish mux,im vazifalardan biri xdsoblanadi.

Ma’lumki, Markaziy bank tomonidan belgilanadigan qayta moliyalash stavkasi moliya bozorini tartibga solishning asosiy kursatkichidir. SHu borada, ya’ni moliya bo- zorlarini va tijorat banklarining investitsiyaviy imkoniyatlarini barqarorlashtirish uchun Markaziy bankning qayta moliyalashtirish stavkalarini belgilash tizimini takomillashtirish maksadga muvofivdir.

2.