5-мавзу. Компенсация ва имтиёзлар

компенсациялаш тизимининг қуйидаги мақсадлари

• ташкилотга тегишли касбий-малакавий хусусиятларга эга бўлган рақобатбардош персонални жалб қилиш;

• компенсациялаш тизимининг рақобатбардошлигини таъминлаш йўли билан ташкилотда ходимларни сақлаб туриш;

• компенсациялаш тизими орқали меҳнат унумдорлигини, ижод, тажриба, ташкилот фалсафасига содиқликни рағбатлантириш йўли билан ишлаб чиқариш хатти-ҳаракатини рағбатлантириш;

• ташкилотга компенсациялаш тизими орқали персонал учун қилинадиган харажатларни назорат қилиш ва самарали бошқариш имконини берувчи ишчи кучи учун қилинадиган харажатларни назорат қилиш.

Иш ҳақини белгилаш компенсациялаш тизимининг асосий унсури ҳисобланади. Мазкур жараён қуйидаги босқичларнинг бажарилишини назарда тутади:

• Иш ўринларини ёритиш иш ўринларини ишлаб чиқариш функциялари нуқтаи назаридан таҳлил қилиш ва ёритишни назарда тутади. Ходимнинг эгаллаб турган лавозимига мос келиши даражасини аниқлаш имконини берувчи лавозим йўриқномаси ходим томонидан бажариладиган асосий функцияларнинг стандартлаштирилган тарзда ёритилиши ҳисобланади.

• Иш ўринларини таснифлаш уларни сафга тузиш йўли билан амалга оширилади, бу корхона учун ҳар бир иш ўрнининг нисбий қийматини аниқлаш ва лавозимлар иерархиясини тузиш имконини беради. Таснифлаш иш ўринларини (лавозим йўриқномларини) таҳлил қилишга асосланиб, унинг натижасида ҳар бир иш ўринининг корхона мақсадларига эришишга қўшган ҳиссаси аниқланади ва уни эгаллаб турган ходимнинг жавобгарлиги даражаси, маълумотга нисбатан қўйиладиган талаблар, меҳнатнинг тиғизлик даражаси ва шарт-шароитларнинг қулайлик даражаси баҳоланади.

Мукофотлашни қуйидагилар учун амалга ошириш мақсадга мувофиқ ҳисобланади:

• рақиблик учун эмас, балки хушмомалалик учун.

• қисқа муддатли хусусиятга эга бўлган қарорларни эмас, балки истиқболли қарорларни ишлаб чиққанлик учун;

• ишнинг тезлиги учун эмас, балки унинг сифати учун;

• ишдаги асоссиз мураккаблаштиришлар учун эмас, балки самарали соддалаштиришлар учун;

ишнинг ҳажми учун эмас, балки унинг натижалари учун

• кўр-кўрона бўйсуниш учун эмас, балки ижодий иш учун;

• ижодий фаолликлаги хатардан қутилиб қолганлик учун эмас, балки ушбу хатар учун;