5-Мavzu: to‘qimachilik iplari ishlab chiqarish texnologiyasi nazariy asoslari

Umumlashtirilgan holda, kelib chiqishi, geometrik (L,t,F) uzilishi, mexanikaviy (pishiqligi, chidamliligi, cho‘zilishi, maqsadli ishlarni bajarish, egilish, buralish...), fizikaviy (gigroskopikligi, kirishishi, o‘tkazuvchanligi (suv, havo, chang va bosh.) issiq saqlash yoki o‘tkazuvchanligi), erganomik (rangi, rang mustahkamligi, dizayni, ko‘rkamligi va h.k.); iqtisodiy (tannarxi, mahsulot chiqishi, ishlab chiqarishning rentabelligi...); mahsulotlarga aylana olish qobilyati (masalan tolalarning yigiriluvchanligi va sh.k);

• Umumlashtirilgan holda, kelib chiqishi, geometrik (L,t,F) uzilishi, mexanikaviy (pishiqligi, chidamliligi, cho‘zilishi, maqsadli ishlarni bajarish, egilish, buralish...), fizikaviy (gigroskopikligi, kirishishi, o‘tkazuvchanligi (suv, havo, chang va bosh.) issiq saqlash yoki o‘tkazuvchanligi), erganomik (rangi, rang mustahkamligi, dizayni, ko‘rkamligi va h.k.); iqtisodiy (tannarxi, mahsulot chiqishi, ishlab chiqarishning rentabelligi...); mahsulotlarga aylana olish qobilyati (masalan tolalarning yigiriluvchanligi va sh.k);
• Har bir soha uning hom ashyodan to tayyor mahsulotgacha bo‘lgan oraliq, mahsulotlar. Sifat ko‘rsatkichlarni aniqlash, nazorat qilish, baholash, tashish, saqlash, foydalanish va sh.k.ga belgilangan me’yorlar, texnik shartlar, texnik sharoitlar, standartlarda, yoki meyyoriy xujjatlarda beriladi. Mahsulot, jarayonlar sertifikatlanishiga javob berishi bilan kafolatlanadi.

2. Mahsulotlar ishlab chiqarish texnologiyasi nazariy asoslari

• To‘qimachilik materialshunosligining bosh masalasi-aholini sifatli mahsulotlarga bo‘lgan ehtiyojlarning cheksiz o‘sib borishi natijasida, sifat masalasini hal qilish yo‘lini izlab topishdan iboratdir. Bu ziddiyatli holatni echish zaruriyati kishilar oldiga quyidagi muammolarni qo‘yadi:
• a) mahsulotlar ishlab chiqarish texnologiyasi nazariy asoslarini chuqur anglab jihozlar, resurslarni tanlash va iqtisodiy jihatdan asoslash;
• b) ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatishning optimal variantlarini (eng zarur va tejamli turlarini) tanlab olish va resurslarni ko‘proq ishlab chiqarishga jalb qilish;
• v) mavjud resurslarning har bir birligidan tejab tergab, samarali foydalanish;