5. Suv rejimi turli davrlarining yillik oqim hajmidagi hissasini aniqlash

---

50 
5. Suv rejimi turli davrlarining yillik oqim hajmidagi hissasini aniqlash. 
Daryoning yillik oqim hajmi suv rejimining turli davrlarida hosil bo`lgan 
oqim hajmlari yig`indisidan iborat bo`ladi. Suv rejimi turli davrlarining yillik oqim 
hajmiga qo`shgan hissalari turli daryolarda turlicha miqdorda bo`ladi. Quyida 
o`rganilayotgan daryo, ya’ni Ugom daryosining Xojikent gidropostida 1970 yilda 
hisobga olingan yillik oqim hajmiga suv rejimining turli davrlarining ulushini 
hisoblaymiz (19-jadval). 
19-jadval. 
Yillik oqim hajmiga suv rejimining turli davrlarining qo`shgan ulushini hisoblash 
Suvrejimi 
Davri 
Oqim hajmi 
10
6
m
3
% 
To`linsuv 
492,7 
74,0 
Toshqin 
32,3 
4,9 
Kam suvli 
141,1 
21,1 
Yillik 
666,1 
100 
 
6. Hisoblashlar natijalarining tahlili.
Ushbu amaliy mashg`ulotda daryolar suv rejimining genetik fazalarini 
ajratishni o`rgandik. Tiklangan kundalik suv sarfi jadvali ma’lumotlaridan 
foydalanib, daryo gidrografi chizildi. Gidrografdan foydalanib, o`rganilayotgan 
daryo suv rejimi fazalari-to`linsuv, toshqin suv, kam suvli davrlarni ajratib oldik. 
Keyin har bir davr uchun uning boshlanishini, tugashini, davom etishini, eng katta 
suv sarfini, yillik oqim hajmini oylik oqim hajmi bo`yicha o`rtacha oylik suv 
sarfiga asosan va suv rejimi fazalaridagi oqim hajmi asosida hisobladik. Suv rejimi 
fazalarining yillik oqim hajmiga qo`shgan ulushini foizlarda ifodaladik. 6.3-
jadvaldan ko`rinib turibdiki, yillik oqim hajmining 74 foizi to`linsuv davrida hosil 
bo`ladi. 
Tahlil mana shunday ketma-ketlikda yoritiladi. 
6-amaliy mashg`ulot.
Mavzu: Daryolarning to`yinish manbalarini miqdoriy baholash. Gidrologik