6-Amaliy mashg’ulot (4-soat) Mavzu: Xo’jalik subyektlarining iktisodiy nochor (bankrot) ligini baxolash va tahlil qilish Uslubiy ko’rsatmalar Darsning o’quv maqsadi

Amaliy topshiriq
Иқтисодий ночорликка олиб келувчи асосий сабаблардан бири корхонадаги иқтисодий ва молиявий салоҳиятнинг пастлиги билан изоҳланади.
Иқтисодий ва молиявий салоҳиятни ҳолати ва ўзгариш даражаларига қараб хўжалик юритувчи субъектларни иқтисодий ночорлиги йўқ, иқтисодий ночорлиги паст, иқтисодий ночорлиги юқори, иқтисодий ночорлиги энг юқори категорияларини таркиблаш ҳам мумкин.
Иқтисодий ночорлик (бонкротлик)нинг иқтисодий салоҳиятга нисбатан баҳоланадиган кўрсаткичлар тизимига қуйидагиларни критиш мумкин:
-жорий активлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
-узоқ муддатли активлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
Иқтисодий ночорлик (бонкротлик)нинг молиявий салоҳиятга нисбатан шунингдек, молиявий жиҳатдан барқарор, молиявий хавф-хатари бор, молиявий жиҳатдан нобарқарор ва иқтисодий ночор корхоналарини таркиблаш амалиёти ҳам белгиланганлигини қайд этиш лозим.
Иқтисодий ночорлик (бонкротлик)нинг молиявий салоҳиятга нисбатан баҳоланадиган кўрсаткичлар тизимига қуйидагиларни критиш мумкин:
-ўз маблағлари манбаси билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари;
-мажбуриятлар маблағлар билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлар;


Иқтисодий ночорликни баҳолашда ўрганиладиган иқтисодий ва молиявий салоҳият билан боғлиқ кўрсаткичлар тизими

Кўрсаткичлар номи	Ҳисоблаш йўли	Нимани ифода этиши
1	2	3
Ўз маблағлари билан боғлиқ бўлган кўрсаткичлари
Ўз маблағларининг (Ўм) тўпланиш коэффиценти (Кўтк)	Кўтк=Ўм / Б	Корхонанинг жами маблағларида (Б) ўзига тегишли бўлган маблағларининг(Ўмм) ҳолатини ифодалайди
Молиявий қарамлик коэффиценти (Кмқ)	Қмқ=Б / Ўм	Бир сўмлик ўз маблағига(Ўмм) қанча умумий маблағ (Б) тўғри келишини ифодалайди
Ўз маблағларининг ҳаракатчанлик коэффиценти (Км)	Км=Ўмм + Умм-Ума / Ўм	Хусусий капиталнинг ҳар бир сўмига тўғри келадиган оборот маблағлар нақдлигини ифода этади
Умумий ҳаракатчанлик коэффиценти (Кух) ёки умумий ҳаракатдаги маблағларни фаоллик коэффиценти(Ухм)	Кух=Ухм/Б	Ҳаракатдаги маблағларни умумий маблағлардаги хиссаси
Соф ҳаракатдаги маблағларнинг фаоллик коэффиценти(Кф)	Кф=Схм/Ўхм	Соф ҳаракатдаги маблағларнинг умумий ҳаракатдаги маблағлардаги хиссасини ифодалайди