Cherkov va maorif.
G‘arbiy Yevropada ilk o‘rta asrlar madaniyati xristian cherkovi bilan chambarchas bog‘liq bo‘lgan. Cherkov ilm, maorif, adabiyot va san’atga bevosita ta’sir o‘tkazgan.
Fantexnika Taraqqiyotining pastligi insonlarning qurg‘oqchilik, suv toshqinlari va yuqumli kasalliklardan jabrlanishiga olib kelgan.
Ritsarlar imzo o‘rniga ko‘pincha ikki chiziq tortib qo‘yishgan.
Maktablarda antik davrdan mavjud «yetti erkin san’at» deb nomlangan fanlar o‘rgatilgan.
Trivium
|
grammatika, dialektika va ritorika
|
Kvadrium
|
arifmetika, geometriya, musiqa va astronomiya
|
Astronomiyaga o‘rta asrlarda mashhur bo‘lgan astrologiya – munajjimlikka oid ma’lumotlar kiritilgan.
Qo‘lyozma kitob san’ati
Yirik monastirlarda rohib-xattotlar ishlaydigan skriptoriya (ustaxona)lar bo‘lgan.
Ilk o‘rta asrlarda kitob kamyob va qimmat buyum hisoblangan. Yevropada ular pergament – maxsus ishlov berilgan terilarga bitilgan.
XII asrga qadar kitoblar monastirlar kutubxonalarida saqlangan.
Rohib olimlar – Kirill va Mefodiy – IX asr o‘rtalarida yunon alifbosi asosida slavyan yozuvini yaratib, g‘arbiy slavyanlar orasida xristianlikni keng targ‘ib etishgan.
Ular yunon tilidagi diniy asarlarni keyinchalik «kirillitsa» deb nom olgan yozuv orqali slavyan tiliga tarjima qilishgan. Ushbu yozuv Bolgariyadagi Rus yerlariga tarqalgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |