8-мавзу: «Заҳарланишда (газлардан, овқатдан в бошқ) биринчи ёрдам»

Термин	Тўғри жавоб	Якка жавоб
Тушунчаси
1		Симптом			Ҳаллослаш, бўғилиш.
2		Синдром			Тана ҳароратининг 38-39ºС ва ундан юқори кўтарилиши.
3		Гипертермия			касалликнинг ўзига хос белгилари.
4		Абсцесс			-қон босимининг нормадан кўтарилиши.
5		Гангрена			яранинг тешилиши.
6		Гипертония			тўқиманинг чириши
7		Стенокардия			касалликнинг белгилари йиғиндиси.
8		Миокард инфакти			-(stenos-торайиш,cardia-юрак) демакдир.
9	Перфорация				-(юрак мушагининг оқариши яъни қонсизланиши).
10	Астма				чегараланган йирингли халтача.

4 илова


















5 – илова

«Сценарийли ўйин» усулида талабалар ичидан ихтиёрий равишда 3 та талаба бемор ролини, 3 гурух (2 тадан талаба) тез ёрдам кўрсатувчилар, 3 та талаба эксперт булиб тайинланади. Беморлардан бири ўткир қорин оғриғига ва қон аралаш қусишга, иккинчиси юрак соҳасидаги оғриққа, учинчиси йўталга, қон туфлашга шикоят қилади. Улар ўзларига берилган ролларни яхши ўзлаштиришлари учун тарқатма материалллардан фойдаланадилар. Уларга шошилинч тиббий ёрдам кўрсатишни ва уни тўғри ташкил қилишни 3 гуруҳдан иборат тез ёрдам кўрсатувчилар амалга оширишлари керак. Тез ёрдам кўрсатувчиларнинг ҳар бири ўзларининг вазифаларини ўзаро келишиб оладилар. Шошилинч тиббий ёрдам шундай кўрсатилиши керакки, бунда ҳар бир ҳаракат босқичма-босқич, тезлик билан инсон ҳаётини тиклашга қаратилган бўлиши лозим. Бунинг учун уларнинг ўзлари юқори билимга эга бўлишлари керак. Эксперт гуруҳи тез ёрдам сифатини қанчалик тўғри баҳолай олганлигини ўқитувчи кузатиб, назорат қилиб туради.
6 илова
ҚАРОР ҚАБУЛ ҚИЛИШ
Бу усул гуруҳ ёки ҳар бир талабани баҳолаш, мавзуни мустаҳкамлаш мақсадида дарс охирида қўлланилади.
Касалликнинг сабаби, клиник белгилари, биринчи ёрдам кўрсатилган бўлиб, талаба шулар асосида ташҳис қўйиши керак. Тўғри ёки нотўғри ташҳис қўйилганини ўқитувчи текшириб баҳолайди.

Касаллик сабаби	Клиник белгилари	Биринчи ёрдам
Ёз кунларининг бирида автобусда кетаётган аёл ўзини ёмон ҳис қилди. Ҳаво жуда дим эди.	Бемор бош оғриғига,бош айланишига, қулоғида шовқин пайдо бўлганлигига шикоят қилди. Бемор қайт қилди, ҳушидан кетди.	Беморга тинчлик берилади Оёқларига иссиқ грелка қўйилади, бошига совуқ қўйилади, тил остига валидол таблеткаси қўйилади, Қон босимини туширувчи дибазол,папаверин,магнезий сульфат қилинди.
Ташҳис:

Тест

Савол	Ж	А)	В)	С)	Д)
1. Атеросклерозни ривожланишига сабаб	д	Ортиқча вазн	Чекиш	Гиподинамия	Ҳамма жавоблар тўғри
2. Атеросклерозда қандай қон томирлар зарарланади	в	Вена	Артерия	Капилляр	Ҳамма жавоблар тўғри
3. Юрак тож томирлари атеросклерози нимага олиб келади	в	Юрак порогига	Миокард инфарктига	Инсультга	Ҳамма жавоблар тўғри
4. Атеросклероз авж олишига сабаб бўладиган касаллик	д	Гипертоник касаллик	Қандли диабет	Семириш	Ҳамма жавоб тўғри
5. Юрак хуружи билан кечувчикасаллик, бу	в	Гипертония	Стенокар-дия	Миокард-инфаркти	Гипотония
6. Миокард-инфаркти нима	а	Юрак мушагининг ўлиши	Ўпка тўқимаси-нинг ўлиши	Жигар касаллиги	Буйрак касаллиги
7. Юрак тож томирлари атеросклерози нимага олиб келади	в	Юрак порогига	Миокард инфарктига	Инсультга	Ҳамма жавоблар тўғри
8. Юрак қон томир касаллигига кирмайди	в	Миокард-инфаркти	Септицемия	Стенокардия	Гипертония
9 .Стенокардия хуружида қўлланилади…	в	Кофеин	Нитроглице-рин	Тетрациклин	Ампицилин
10. Юрак хуружи билан кузатилувчи касаллик, бу…	в	Гипертония	Стенокардия	Миокард-инфаркти	Гипотония
11. Стенокардиянинг қандай турлари тафовут этилади	а	Зўриқиш ва тинч холат стенокар-дияси	Ўткир ва сурункали стенокардия	Туғма ва ортирилган	Бирламчи ва иккиламчи
12. ”Ўлим хавфи” симптоми қайси касаллик учун хос	с	Инсульт	Меъда раки	Инфаркт	Гипертония

7 илова
ИНСЕРТ УСУЛИ
Инсерт-самарали ўқиш ва фикрлаш учун белгилашнинг интерфаол қисми ҳисобланиб, мустақил ўқиб ўрганишда ёрдам беради. Бунда мавзу, китоб ва бошқа материаллар талабага олдиндан вазифа қилиб бериб юборилади. Уни ўқиб чиқиб, “V,+,-, ?” белгилари орқали ўз фикрини ифодалайди.
Матнни белгилаш тизими.
(V) – мен билган нарсани тасдиқлайди
(+) – янги маълумот
(-) – мен билган нарсага зид
(?) – мени ўйлантирди. Бу борада менга қўшимча маълумот зарур.
Инсерт жадвали

Тушунчалар	V	+	-	?

Баҳолаш мезони

Гурух	Блиц-уйин (1,0)	Қ.Қ.Қ. (1,0)	Тест (1,0)	Баллар йигиндиси (3,0)
1
2
3
4
5
6
7
8
9

55% - 70% -«3»

71% - 85% - «4»

86% - 100% - «5»