8-sinf ona tili darsligidagi mashqlar, matnlar, lug`atlar

2-matn -aqlga 
Bilib oling 
M a’lumotnoma matnida voqea-hodisa yoki holat haqida oddiy axborot
beriladi. Bunday matn obrazlilik va bo‘yoqdorlikdan, badiiy-tasviriy vositalardan
xoli bo‘ladi. Ma’lumotnoma matnida so‘zlovchi axborotni o‘z nuqtayi nazarisiz,
xolis bayon qiladi.Rasmiy matnlar ma’lumotnoma matniga misol bo‘ladi. 
Ijod iy-tavsifiy m atnda dalillar so‘zlovchi yoki yozuvchining shaxsiy
munosabati, nuqtayi nazari asosida ifodalanadi; badiiy-tasviriy vositalar qoЈllanishi
mumkin.Ilmiy, publitsistik va badiiy matnlar, shuningdek, insho ham ijodiy-tavsifiy
matnning ko‘rinishlari. 
26-mashq. 0 ‘zingiz o‘qiyotgan sinfxona haqida avval ma’lumotnoma matni,
so‘ng ijodiy-tavsifiy matn tuzing. 
Namuna: 
MA`LUMOTNOMA MATNI : 8-“B “sinf xonasidagi jihozlar:16ta parta.32 
ta stul, 1ta o`qituvchi stoli va 1ta stuli ,21 ta ko`rgazma, ikkita kiyim iladigan 
shkaf,2ta kitob-daftar jovoni,1ta doska, 1ta televizor,12 ta tabiiy gullar,2 ta deraza 
pardasidan iborat. 
Ijodiy- tavsifiy matn:Bu mening qadrdon sinfim. Derazalari kun chiqish 
tomonga qaratilgan bu xonada men 2- qatorning 2- partasida o`tiraman. Men 1-
sinfdan buyon shu partada o`tirib kelmoqdaman. Bilmadim , menga shunday 
o`tirish qulay. Singda 28 o`quvchi bir-birimiz bilan inoqmiz. Birga bellashib sinf 
sha`nini himoyalaymiz, birga darsga kelamiz, birga ovqatlanib olamiz. Bir-
birimizni ta`til davrida rosa sog`inamiz. 
Boshqa 8-sinflar orasida bizning sinfni o`z o`rni bor.Hamma musoboqalardan, 
tadbirlardan, o`qishdan oldindamiz. Bularning hammasi bizning ahilligimizdan 
Savol va topshiriqlar 
1. Ma ’lumotnoma matni va ijodiy tavsifiy matnlarning о ‘xshash jihatlari
nimada ? 
2. Ma ’lumotnoma matni va ijodiy tavsifiy matnlarning farqli jihatlari nimada ? 
3. Insho matnining asosiy xususiyatlarini bayon qiling. 
4. Darsliklardagi yozuvchilarning hayoti va ijodi haqidagi ma ’lumotlar qaysi
matn turiga mansub ?-ma`lumotnoma matniga 
Uyga vazifa 
27-mashq Oilangiz a’zolari haqida avval ma’lumotnoma matni, so‘ng ijodiy-tavsifiy 
matn tuzing. Matnni og‘zaki bayon qilishga tayyorlaning. 

---

28 -mashq Berilgan izohlardan nazm, tig‘, shukrona, mutafakkir, devon so‘zlarining 
ma’nolarini aniqlab, lug‘at daftaringizga ko‘chiring va eslab qoling:
LUG`ATLAR IZOHI