8-sinf ona tili darsligidagi mashqlar, matnlar, lug`atlar

Nutqim izda gaplar quyidagi maqsadlardan biri uchun ishlatiladi: 
1) xabar berish; 
2) so‘rash, aniqlash; 
3) buyurish, undash;
4) istak, xohish bildirish. 
Shu sababli gapning ifoda maqsadiga ko‘ra darak gap, so ‘roq gap, buyruq gap, istak 
gap turlari ajratiladi. 
74-mashq. Chiroyli nutq mashqi. Biror hayajonli voqea haqida o‘rtog‘ingizga 
chiroyli og‘zaki xabar bering. Xabaringizda gapning ifoda maqsadiga ko‘ra turlaridan 
keng foydalaning. 
Savol va topshiriqlar 
1. Gapning ifoda maqsadiga ко ‘ra qanday turlari bor? 
2. Gapning ifoda maqsadiga ко ‘ra turlari nimasiga ко ‘ra farqlanadi? 
3. Bunday gaplar oxirida qanday tinish belgisi qo ‘yiladi? 
4. Gapning ifoda maqsadiga ко ‘ra turlarini hosil qiluvchi vositalarni ayting. 
Uyga vazifa 
35-topshiriq. Berilgan izohlardan
sayyor-sayr qiluvchi 
 tegishmoq,-tegajoqlik qilmoq 
 ahmoq,-bilib turib xato qiladigan kishi
 karomat, -mo`jizasimon holat 
 evaz, -o`rnga , badaliga to`lanadigan 
bashara-xunuk,yoqimsiz qiyofa 
so‘zlarining ma’nosini topib, lug‘at daftaringizga ko‘chiring va eslab qoling: 1) sayr 
qiluvchi, sayohatchi; 2) tegajoqlik qilmoq; 3) bilib turib xato qiladigan kishi; 4) m 
o‘jizasimon holat; 5) o‘rniga, badaliga tolanadigan yoki olinadigan haq, narsa; badal;
6) xunuk ko‘rinishli, yoqimsiz qiyofa. 
29-dars 

---

MUMTOZ MATN VA LUG‘ATLAR
BILAN ISHLASH 
TALAB VODIYSI Talab vodiysi 
(davomi) 
Ollingga kel/sa agar pi/li damon –Agar quturgan filga duch kelsang 
Ko‘rgosen pash/sha hamon-u/ pi I hamon.-Oshanda pashsha nima fil nima ekanini 
ko`rasan 
Gar yo‘lungni /tutsa yuz she/r-u palang,- Yo`lingda she`r ,yo`lbars uchrasa 
Bo‘lg‘ay olling/da nechukkim/ mo‘ri lang.-Uning oldida cho`loq chumolidek