9-mavzu: shovqin va titrashdan himoyalanish Reja: Shovqin tasnifi va uni meyorlashtirish. Shovqinga qarshi kurash usullari

Shovqin analizatorlarining asosiy texnik ko’rsatkichlari.
Turi
Polosaning eni, 
oktava
Ish 
chastotalari 
doirasi, kGs 
Tashki 
ulchamlari, sm 
Ogirligi, kg 
ASH-2M
13 
0,040-10 
34x21x16 
7,5 
SI-1 
11;13 
0,002-45 
45x54x26 
120 komplektda 
2123 (Bryo’l va Kyer) 
11;13 
0,002-45 
38x35,5x20 
17,5 
1613 (bryo’l va Kyer) 
11 
0,032-31,5 
15,5x11,5x8 
2,5 
OG-101 (Germaniya) 
11 
0,032-16 
26x6, 2x17,5 
2,9 
TOG-101 (Germaniya) 
11;13 
0,025-40 
54x44x27,5 
28,3 
Shovqinni susaytirish uchun tovushni yaxshi yutadigan va bu bilan tovush to’lqinlari 
jadalligini pasaytiradigan tovush yutuvchi ashyolarda foydaniladi.
Tovush energiyasini yutish prinsipiga kura xamma ashyo va konstruksiyalar uch guruxga: 

---

14
govakli, rezonans va donali tovush yutkichlarga bulinadi.
Govakli tovush yuritgichlarga yogoch tolasidan, mineral paxtadan, shisha toladan qilingan 
plitalar, sementli fibralit, ftoroplast, kapron va minearl tolalardan yasalgan tushaklar, shisha tola 
kiradi.
Tovush yutadigan ashyolarning tovushni yutish koeffitsinti ularning xossalariga, qalinligiga 
va joylashtirilish usuliga bog’liq. Jadvalda tovush yutuvchi koplamalarning texnik 
ko’rsatkichlari keltirilagn.
Rezonans tovush yutkichlar ikala tomoniga mato yopishtiririlib, shovqin manbaidan ma’lum 
masofada joylashtirilshan teshik-teshik ekrandan iborat. Ekran sifatida yogoch kipigidan va 
toshpaxatadan ishlangan plitalar, faner ishlatiladi. Donali tovush yutkichlar tovush hajmiy 
jismlarda iborat bulib, ular xonaga bir-biridan 1500-2000 mm oralikda osib kuyiladi. Ular asosan 
govakdor ashyolardan tayyorlanadi. Donali tovush yutkichlarning afzalligi shundaki, ularni 
shovqin manbaining yong’inasiga o’rnatish mumkin.
jadval